جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

سدیم بیکربنات - SODIUM BICARBONATE


  نام فارسى سديم بيکربنات
  نام انگليسى SODIUM BICARBONATE
  گروه دارويى قليائي‌کننده
  گروه شيميايى دارو بي‌کربنات سديم.
  مكانيسم اثر به‌صورت خوراکى اسيد معده را خنثى کرده و آب، NaCl و CO2 تشکيل مي‌دهد. با افزايش بي‌کربنات پلاسما، غلظت يون هيدروژن را بامزه مي‌کند. باعث برگشت اسيدوز مي‌شود.
  موارد مصرف اسيدوز (متابوليک)، وقفه قلبي، قليائي‌کردن (سيستميک / ادراري)، آنتي‌اسيد.
  ميزان مصرف اسيدوز:
بالغين و کودکان: انفوزيون وريدى ۵ـ۲ meq/kg در مدت ۸ـ۴ ساعت وابسته به Co2 و PH.
ايست قلبي:
بالغين و کودکان: بولوس وريدى ۱meq/kg، سپس ۵/۰ meq/kg هر ۱۰ دقيقه، سپس دوز دارو براساس يک ABG تعيين مي‌شود.
کودکان با سنين کمتر: انفوزيون وريدى ۵/۰ meq/kg هر ۱۰ دقيقه حداکثر تا ۸meq/kg/day براساس يک ABG.
موارد منع مصرف: افزايش فشارخون، زخم پپتيک، بيمارى کليوي.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
دستگاه عصبى مرکزي: تحريک‌پذيري، سردرد، تيرگي‌شعور، تحريک، ترمور، پرش عضلاني، تشديد رفلکس‌ها، تتاني، ضعف، تشنج ناشى از آلکالوز.
قلبي‌عروقي: نبض نامنظم، وقفه قلبي، احتباس آب، ادم، افزايش وزن.
گوارشي: نفخ، آروغ‌زدن، اتساع، ايلئوس فلجي.
متابوليک: آلکالوز.
ادراري‌تناسلي: تشکيل سنگ.
تنفسي: تنفس کوتاه و سطحي، سيانوز، آپنه.
احتياطات: در نارسائى احتقانى قلب، سيروز، مسموميت خوني، بيمارى کليوي، حاملگى (در گروه C قرار دارد) بااحتياط مصرف شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ تعداد تنفس و تعداد ضربان قلب، ريتم و عمق تنفس را بررسى کنيد و در صورت غيرطبيعى بودن، پزشک را آگاه کنيد.
ـ در طى درمان، الکتروليت‌ها، PH خون، PO2 و بي‌کربنات را بررسى کنيد.
ـ در طى شروع درمان، PH ادرار، برون‌ده ادرارى را بررسى نمائيد.
ـ نشت خارج عروقى را در تجويز وريدى دارو بررسى کنيد (بافت مرده، زخم‌شدن و نکروز بافت)
ـ توزين روزانه با شروع درمان.
توصيه‌ها:
ـ براى تجويز وريدي، دارو را در مقدار معينى از محلول مناسب رقيق کنيد.
ارزيابى باليني:
آلکالوز: تحريک‌پذيري، تيرگي‌شعور، پرش عضلاني، تشديد رفلکس‌ها، تحريک، تنفس کوتاه، سيانوز، نبض نامنظم.
سندرم شير قليائي: تيرگى شعور، سردرد، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، سنگ‌ادراري، هيپرکلسمي.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: اوروبيلينوژن ادراري.
مثبت کاذب: پروتئين ادرار، لاکتات خون.


همچنین مشاهده کنید