جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

تریامسینولون استوناید - TRIAMCINOLONE ACETONIDE


  نام فارسى تريامسينولون استونايد
  نام انگليسى TRIAMCINOLONE ACETONIDE
  نام تجارى دارو Acetospan, Azmacort, Cenocort A2, Kenalog, Tramacort, Triamonide, Tri-Kort, Trilog, Ledercort
  گروه دارويى کورتيکواستروئيد
  گروه شيميايى دارو گلوکوکورتيکوئيد متوسط‌الاثر.
  مكانيسم اثر با مهار کردن مهاجرت لکوسيت‌هاى پلي‌نوکلئر و فيبروبلاست‌ها و کاهش نفوذ‌پذيرى مويرگى و تثبيت ليزوزومى باعث کاهش التهاب مي‌شود.
  موارد مصرف التهاب شديد، مهار ايمني، نئوپلاسم، آسم (وابسته به استروئيد) و اختلالات کلاژن، تنفسى و درماتولوژي.
  ميزان مصرف بالغين و کودکان: ۸۰ـ۴۰ mg عضلانى هر ۴ هفته يکبار؛ يا ۱۵ـ۵/۲ mg به‌صورت داخل مفصلي؛ يا ۱mg در داخل ضايعه.
موارد منع مصرف: سايکوز، حساسيت مفرط، ترومبوسيتوپني، ايديوپاتيک، گلومرولونفريت حاد، آميبياز، عفونت قارچي، بيمارى برونشيال غيرآسمي، بچه‌هاى کمتر از دو سال، ايدز، سل.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
پوستي: آکنه، کندى ترميم زخم، اکيموز، پتشي.
دستگاه عصبى مرکزي: افسردگي، تعريق، سردرد، تغيير خلق.
قلبي‌عروقي: افزايش فشارخون، کلاپس گردش خون، ترومبوفلبيت، آمبولي، تاکيکاردي، خيز.
خوني: ترومبوسيتوپني.
عضلاني‌اسکلتي: شکستگى استخوان، پوکى استخوان، ضعف.
گوارشي: اسهال، تهوع، اتساع شکم، خونريزى دستگاه گوارش، افزايش اشتهاء، پانکراتيت.
چشم، گوش، حلق و بيني: عفونت‌هاى قارچي، افزايش فشار داخل چشمي، تاري‌ديد.
احتياطات: در حاملگى (در گروه C قرار دارد)،ديابت قندي، گلوکوم، پوکى استخوان، اختلالات تشنجي، کوليت اولسروز، نارسائى احتقانى قلب، مياستنى گراويس، بيمارى کليوي، ازوفاژيت، زخم پپتيک با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب: سريع. اوج اثر: (عضلاني) ۱۰ـ۸ ساعت. مدت اثر: (عضلاني) ۷ـ۱ هفته. متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر ۵ـ۲ ساعت). سرکوب محور HPA:
۲۶ـ۱۸ساعت.
تداخلات داروئي: داروهاى ضدتشنج باعث افزايش متابوليسم آن مي‌شود؛ آمفوتريسين B و ديورتيک‌ها، باعث تشديد خطر هيپوکالمى مي‌شوند؛ باعث تشديد ضعف عضلانى در بيماران مياستني‌گراو در مصرف همزمان نئوستيگمين و پيريدوستيگمين مي‌شود؛ باعث کاهش پاسخ آنتي‌بادى نسبت به واکنش‌ها مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ پتاسيم، قند خون، گلوکز ادرار در درمان درازمدت، هيپوکالمى و هيپرکالمي.
ـ وزن بيمار را به‌طور روزانه اندازه‌گيرى کرده و اگر بيمار هفته‌اى بيش از ۵/۲ kg افزايش وزن پيدا کند پزشک را در جريان بگذاريد.
ـ فشارخون و نبض بيمار را هر ۴ ساعت کنترل کنيد و اگر بيمار درد قفسه سينه پيدا کرد، به پزشک اطلاع دهيد.
ـ نسبت I&O را بررسى کنيد و کاهش برون‌ ادرارى و افزايش خيز بيمار را مورد توجه قرار دهيد.
ـ در طى درمان طولاني‌مدت سطوح کورتيزول پلاسما را اندازه‌گيرى کنيد (سطح نرمال آن در صورتي‌که در ۸ صبح اندازه‌گيرى شود ۶۳۵ـ۱۳۸ nmol/l است).
توصيه‌ها:
ـ دارو را بعد از تکان دادن مصرف کنيد (وريدي).
ـ دارو را تيتر نموده و از حداقل دوز مؤثر استفاده کنيد.
ـ دارو را به‌طور عميق در عضلاتى که حجم بزرگى دارند به غير از دلتوئيد، تزريق کنيد و محل‌هاى تزريق را عوض کرده و از سوزن 21G استفاده کنيد.
ـ براى جلوگيرى از مهارشدن غده فوق کليوى يک دوز دارو در صبح داده شود. از تجويز زيرجلدى دارو خوددارى کنيد چون ممکن است آسيب بافتى ايجاد شود.
ـ براى جلوگيرى از ايجاد نشانه‌هاى گوارشي، دارو را با غذا يا شير مصرف کنيد.
روش تهيه / تجويز:
ـ در بيمارانى که بيمارى بافت استخوان دارند براى جلوگيرى از شکستگى استخوان يک نفر بايد بيمار را در حرکت کردن کمک نمايد.
ارزيابى باليني:
پاسخ‌درماني: آسان تنفس کردن، کاهش التهاب، عفونت افزايش دما و تعداد WBC را (حتى بعد از قطع مصرف دارو)، ارزيابى کنيد. دارو نشانه‌هاى عفونت را از نظر پنهان مي‌کند.
علائم کمبود پتاسيم، از قبيل پارستزي، خستگي، تهوع، استفراغ، افسردگي، پرادراري، ديس‌آريتمى و ضعف را ارزيابى کنيد.
ادم، افزايش فشارخون، نشانه‌هاى قلبي.
وضعيت رواني، خلق و خو، تغييرات رفتاري، تهاجم.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ در صورت کاهش پاسخ درمانى دارو به پزشک اطلاع دهيد چون ممکن است نياز به تنظيم دوز دارو پيدا شود.
ـ مصرف دارو را به‌طور ناگهانى قطع نکنيد چون باعث ايجاد کريز آدرنال مي‌شود.
ـ از مصرف داروهاى بدون نسخه چون ساليسيلات، مواد ضدسرفه‌اى که الکل دارند و فرآورده‌هاى ضدسرماخوردگى اجتناب کنيد مگر اينکه تحت نظر مستقيم پزشک باشد.
ـ درباره نشانه‌هاى کوشينگوئيد با مريض صحبت کنيد.
ـ نشانه‌هاى نارسائى آدرنال چون تهوع، بي‌اشتهائي، خستگي، گيجي، تنگي‌نفس، ضعف و درد مفصل را به بيمار آموزش دهيد.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: کلسترول، سديم، قندخون، اسيد اوريک، کلسيم، گلوکز ادرار.
کاهش: کلسيم، پتاسيم، T3, T4, تست تيروئيدى جذب ۱۳۱I و OHCSـ۱۷ ادرار، KSـ۱۷، پروتئين متصل شده با يد.
منفى کاذب: تست‌هاى آلرژى پوست.


همچنین مشاهده کنید