جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

پیریمتامین - PYRIMETHAMINE


  نام فارسى پيريمتامين
  نام انگليسى PYRIMETHAMINE
  نام تجارى دارو Daraprim
  گروه دارويى ضدمالاريا
  گروه شيميايى دارو آنتاگونيست اسيدفوليک.
  مكانيسم اثر متابوليسم اسيدفوليک را در انگل مهار مي‌کند با متوقف کردن رشد گامت‌هاى بارورشده از انتقال بيمارى جلوگيرى مي‌کند.
  موارد مصرف مالاريا، پروفيلاکسي، توکسوپلاسموديوم ويواکس.
  ميزان مصرف پروفيلاکسى مالاريا:
بالغين: خواکى ۱ قرص هر هفته يا دو قرص هر دو هفته.
کودکان بزرگتر از ده سال: خوراکى ۲۵mg هر هفته.
کودکان ۱۰ـ۴ سال: خوراکى ۵/۱۲ mg هر هفته.
کودکان کوچکتر از ۴ سال: خوراکى ۲۵/۶ mg هر هفته.
حملات حاد مالاريا:
بالغين: خوراکى ۳ـ۲ قرص به‌صورت يک دوز منفرد به تنهائى يا با کينين يا پريماکين.
کودکان ۱۴ـ۹ سال: ۲ قرص.
کودکان ۸ـ۴ سال: ۱ قرص.
کودکان کوچکتر از ۴ سال: ۲/۱ قرص.
توکسوپلاسموز:
بالغين: خوراکى ۷۵ـ۵۰ mg هر روز به‌مدت ۵ـ۴ هفته با يک گرم سولفاديازين هر ۶ ساعت.
کودکان: خوراکى ۱mg/kg هر روز به‌مدت ۳ـ۲ هفته با سولفاديازين ۱۰۰mg/kg/day در دوزهاى منقسم هر ۶ ساعت؛ سپس روزانه ۵/۰ mg/kg براى يک ماه.
مواد منع مصرف: حساسيت مفرط، مالارياى مقاوم به کلروکين، آنمي‌مگالو پلاستيک ايجاد شده به‌علت کمبود در فولات.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
تنفسي: نارسائى تنفسي.
پوستي: بثورات پوستي، حساسيت به نور.
دستگاه عصبى مرکزي: تحريک، تحريک‌پذيري، تشنج، ترمور، آتاکسي، خستگي.
گوارشي: تهوع، استفراغ، دل‌پيچه، بي‌اشتهائي، اسهال، گلوسيت آتروفيک، گاستريت.
خوني: ترومبوسيتوپني، لکوپني، پان‌سيتوپني، آنمى مگالوبلاستيک، کاهش اسيد فوليک، آگرانولوسيتوز.
احتياطات: در ديسکرازى خوني، اختلالات تشنجي، حاملگى (در گروه C قرار دارد) با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. اوج اثر: ۲ ساعت. انتشار: گسترده، در ريه، طحال و کليه‌ها تغليظ مي‌شود، به شير وارد مي‌شود. دفع: به آهستگى از راه ادرار (نيمه عمر ۱۴۸ـ۵۴ ساعت).
تداخلات داروئي: اسيد پاراآمينوبنزوئيک (PABA)، و اسيد فوليک باعث کاهش تأثير دارو برتوکسوپلاسموز مي‌شوند.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ سطح اسيد فوليک را بررسى کنيد چون ممکن است آنمى مگالوبلاستيک رخ دهد.
ـ تست‌هاى خوني: CBC و تعداد پلاکت را بررسى کنيد چون ممکن است ديسکرازى خونى رخ دهد.
ـ در صورت افزايش دادن دوز دارو، هفته‌اى دوبار اندازه‌گيرى نمائيد.
توصيه‌ها:
ـ در صورت کمبود اسيدفوليک از لکوورين عضلانى ۹ـ۳ mg/kg به‌مدت سه روز استفاده کنيد.
ـ براى نگهدارى سطح خونى دارو و کاهش نشانه‌هاى گوارشي، دارو را هر روز قبل يا بعد از غذا و در زمان مشخص مصرف کنيد.
روش تهيه / تجويز:
ـ دارو را در محفظه‌هاى محکم و مقاوم به نور نگهدارى کنيد.
ارزيابى باليني:
مسموميت، استفراغ، بي‌اشتهائي، تشنج، ديسکرازى خوني، گلوسيت در صورت وجود اين علائم مصرف دارو بايستى بلافاصله قطع گردد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ تا مشکلات بينائي، خستگي، کبودي، خونريزى را گزارش کنند چرا که ممکن است بيانگر ديسکرازى خونى باشد.
درمان مصرف بيش از حد دارو: شستشوى معده، تجويز باربيتورات‌هاى کوتاه‌اثر، لکوورين، و در صورت نياز کمک به تثبيت وضعيت تنفسي.


همچنین مشاهده کنید