جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

اکسی‌توسین - OXYTOCIN


  نام فارسى اکسي‌توسين
  نام انگليسى OXYTOCIN
  نام تجارى دارو Pitocin, Syntocin
  گروه دارويى اکسي‌توسيک
  گروه شيميايى دارو هورمون‌ها
  مكانيسم اثر به‌طور مستقيم برروى ميوفيبريل‌ها اثر کرده و باعث انقباض رحمى و تحريک ترشح شير توسط پستان مي‌شود.
  موارد مصرف تحريک و القاء زايمان، سقط ناقص يا فراموش‌شده، خونريزى پس از زايمان، تحريک خروج شير در مادران شيرده و تسکين درد ناشى از بزرگ شدن پستان‌ها، بررسى ديسترس جنينى در حاملگي‌هاى پرخطر بعد از هفته ۳۱ حاملگى (Oxytocin Challenge Test)
  ميزان مصرف تحريک زايمان:
بالغين: به‌صورت انفوزيون وريدى (محلول ۱ml در ۱۰۰ml دکستروز يا ۹/۰% Nacl) و به ميزان ۲ـ۱ ميلى واحد در هر دقيقه که در هر ۳۰ـ۱۵ دقيقه قابل افزايش است و مقدار آن نبايد از ۲۰ ميلى واحد در دقيقه تجاوز کند.
سقط ناقص:
بالغين: به‌صورت انفوزيون وريدى (۱۰واحد در ۵۰۰ ميلي‌ليتر دکستروز يا کلريد سديم ۹/۰%) و به ميزان ۴۰ـ۲۰ ميلي‌واحد در دقيقه داده مي‌شود (هر ml از محلول رقيق شده شامل ۲۰ ميلي‌واحد اکسي‌توسين است).
خونريزى پس از زايمان:
بالغين: به‌صورت انفوزيون وريدى (۴۰ـ۱۰ واحد در ۱۰۰۰ ميلي‌ليتر دکستروز يا کلريد سديم %۹/۰) و به ميزان ۴۰ـ۲۰ ميلي‌واحد در دقيقه داده مي‌شود.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط، توکسمي، عدم تناسب سر نوزاد و لگن، ديسترس جنين، رحم هيپرتونيک، جفت سرراهي، زمينه آمبولى مايع آمنيوتيک، جداشدن زودرس جفت، زايمان‌هاى متعدد.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
دستگاه عصبى مرکزي: هيپرتانسيون، تشنج، انقباضات کزازي‌شکل.
گوارشي: تهوع، استفراغ، يبوست.
قلبي‌عروقي: هيپوتانسيون، ديس‌ريتمي، افزايش ضربان.
ادراري‌تناسلي: سقط، کاهش خون رحم
پوستي: راش.
خوني: افزايش بيلي‌روبين.
قلبي‌عروقي: براديکاردي، تاکيکاردي، PVC.
تنفسي: بي‌اشتهائي، خفگي.
عوارض مربوط به جنين: ديس‌ريتمي، يرقان، هيپوکسي، خونريزى داخل جمجمه‌اي.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: در مجراى گوارشى از بين مي‌رود. شروع اثر: وريدى بلافاصله. مدت اثر: وريدى يک ساعت. انتشار: به مايع خارج سلولي، مقدار اندکى از جفت رد مي‌شود. متابوليسم: در کبد و کليه. دفع: مقادير اندکى بدون تغيير از کليه دفع مي‌شود. نيمه عمر ۵ـ۳ دقيقه.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ نسبت I&O.
ـ انقباض قلب جنين، فشارخون، نبض و تنفس.
ـ فشارخون، نبض، دقت در تغييراتى که بيانگر خونريزى است.
ـ سرعت، ريتم و عمق تنفس؛ پزشک را در جريان موارد غيرعادى بگذاريد.
توصيه‌ها:
ـ تزريق وريدى را پس از رقيق کردن به ميزان ۱۰ واحد در يک ليتر نرمال سالين %۹/۰ يا دکستروز و نرمال سالين و با مقدار ۲ـ۱ ميلي‌واحد در دقيقه شروع کنيد و در فواصل ۳۰ـ۱۵ دقيقه‌اى به ميزان ۲ـ۱ ميلي‌واحد به اين مقدار بي‌افزايند تا زايمان طبيعى شروع شود. در خونريزى پس از زايمان ۴۰ـ۱۰ واحد از آن را در يک ليتر رقيق کرده و با مقدار ۲۰ـ۱۰ ميلي‌واحد در دقيقه انفوزيون را شروع کنيد و تا کنترل خونريزى آن را ادامه دهيد. در سقط ناقص ۱۰ واحد از آن را در ۵۰۰ ميلي‌ليتر رقيق کرده و به ميزان ۲۰ ميلي‌واحد در دقيقه انفوزيون را شروع کنيد. در هر زمان تجويز را تنها از يک راه انجام دهيد و از پمپ انفوزيون استفاده کنيد.
ـ در هنگام استفاده از دارو سولفات منيزيم را در يونيت خود داشته باشيد.
ارزيابى باليني:
مدت، شدت، و طول انقباضات، در صورتي‌که انقباضات بيش از يک دقيقه طول بکشد يا انقباضى وجود نداشته باشد، پزشک را باخبر کنيد و مريض را به پهلو بخوابانيد.
صداهاى قلب جنين، تحت فشاربودن جنين، توجه به سريع يا کندشدن زايمان، اگر مشکل به‌وجود آمد پزشک را باخبر کنيد.
ـ علائم و نشانه‌هاى مسموميت با آب.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ به مريض گفته شود تا چگونگى خونريزى بيش از حد، کرامپ‌هاى شکمي، افزايش درجه حرارت يا ترشحات بدبو از واژن را گزارش کنند.


همچنین مشاهده کنید