|
| موزهٔ تاريخ طبيعى و تكنولوژى، شيراز
|
|
| اين موزه بنايى است نوساز در دو طبقه و مشتمل بر دو بخش، بخش تاريخ طبيعى موزه در سال ۱۳۵۳ و بخش تکنولوژى آن در سال ۱۳۶۶ به وسيلهٔ دانشگاه شيراز آماده و افتتاح شده است. موزهٔ تاريخ طبيعى وابسته به دانشگاه شيراز است.
|
|
|
|
| موزهٔ تخت‌جمشيد در يکى از قديمى‌ترين بناهاى استان تأسيس شده و در کاخ اصلى حرمسراى خشايارشاه جاى گرفته است.
|
|
| اين بنا در سال ۱۳۱۱ و دقيقاً براساس شواهد و قراين موجود، شبيه به اصل بنا بازسازى شده تا هم مورد استفادهٔ هيأت علمى قرار گيرد و هم محلى براى نگه‌دارى اشياى بازيافته در تخت جمشيد باشد. اين بنا در سال ۱۳۱۶ با عنوان موزهٔ تخت جمشيد گشايش يافت. در مجموعهٔ موزهٔ تخت جمشيد، آثار و اشياى سه دورهٔ ماقبل تاريخ، دورهٔ هخامنشيان و دورهٔ اسلامى در سه بخش جداگانه به نمايش گذاشته شده است.
|
|
| عمده‌ترين بخش اين موزه را آثار و اشيايى تشکيل مى‌دهند که در هنگام خاکبردارى از صفه تخت‌جمشيد به دست آمده‌اند. آثار دورهٔ اسلامى حاصل حفارى‌هاى انجام شده در شهر باستانى استخر است. موزهٔ تخت‌جمشيد وابسته به «سازمان ميراث فرهنگى کشور» است.
|
|
| موزهٔ جانبازان انقلاب اسلامى، تهران
|
|
| بناى اين ساختمان دو طبقه که داراى سالن‌هاى بزرگ، اتاق‌هاى متعدد و سقف‌هاى بلند است، براى استفاده رضا پهلوى (فرزند شاه سابق) در سال ۱۳۵۰ در مجموعهٔ کاخ‌هاى سعدآباد آغاز شد، اما پس از پيروزى انقلاب اسلامى کار ساختمانى آن ناتمام ماند. در سال ۱۳۶۳ اين بنا زير نظر بنياد جانبازان تکميل و به عنوان موزهٔ جانبازان انقلاب اسلامى بازگشايى شد. در اين موزه، اشياى عتيقه مصادره‌اى جمع‌آورى شده از خانه‌هاى وابستگان حکومت پهلوى، به نمايش گذاشته شده است.
|
|
| موزهٔ جانورشناسى كرج ، كرج
|
|
| بناى اين موزه در محوطهٔ دانشکده کشاورزى کرج واقع شده است. اين محل که بانى آن مصطفى قلى بيات بود، نخست با نام «مدرسهٔ فلاحت» فعاليت خود را آغاز کرد؛ موزهٔ حاضر در سال ۱۳۰۸ به همت وزارت کشاورزى وقت و با تلاش شادروان استاد جلال افشار در همين محل تأسيس شد و از سال ۱۳۲۴ تاکنون زير نظر دانشگاه تهران به فعاليت خود ادامه مى‌دهد.
|
|
| موزهٔ جانورشناسى کرج داراى دو طبقه و ۱۷ گالرى است.
|
|
|
|
| پيشينهٔ جواهرات ملى ايران به عصر صفويه برمى‌گردد که بر پايهٔ گنجينهٔ دولت، يعنى مجموعه‌اى جدا از اموال شخص پادشاه گذاشته شد. کارشناسانى مأمور خريد، ارزيابى و حفظ درّ و گوهرها و تزئيناتى کم‌ياب شدند که گاه شهرت جهانى داشت. پس از اغتشاش سالهاى آخر آن سلسله و نيز به دنبال مرگ نادر که به پراکندگى و غارت بخشى از آن همه جواهر منجر شد، اين مجموعه در ۲۵۰ سال گذشته تغيير چندانى نکرده است. اين مجموعه از گنجينه‌هايى است که در عين پربها بودن نمى‌توان قيمتى براى آن قائل شد. تغييرى که در قرن نوزدهم براى بهبود اين مجموعه داده شد، افزوده شدن قطعات تراش خورده سنگ فيروزهٔ خراسان و دانه‌هاى درشت مرواريد خليج‌فارس بود. تا اواسط قرن نوزدهم، بيش‌تر سنگ‌هاى گران‌بهاى اين مجموعه، جداجدا و پياده بود و نصب بخشى از آنها روى تزئينات جديد تا يکى دو دههٔ پيش ادامه داشت.
|
|
| اين جواهرات در سال ۱۳۱۶ به موجب «قانون جواهرات سلطنتى ايران» به عنوان پشتوانهٔ اسکناس رايج کشور در اختيار بانک ملى قرار گرفت و بعدها وثيقه اسناد بدهى دولت شد. اين مجموعه در سال ۱۳۲۴ در محل مخصوص امروزى و در سال ۱۳۳۹ - با تأسيس بانک مرکزى - به اين بانک سپرده شد.
|
|
| مشهورترين جواهر اين خزانهٔ بى‌نظير که در ۳۷ بخش يا گنجينه رده‌بندى شده، الماس مهشور درياى نور است که وزن آن ۱۸۲ قيراط و رنگ آن صورتى است. اين قطعه از کم‌ياب‌ترين انواع الماس در جهان است. يکى از بزرگ‌ترين آثار موجود در موزه، تخت طاووس است که در زمان فتح‌‌على شاه در دوازده تکهٔ منفصل با ۷۳۳۲۶ قطعه جواهر ساخته شده است. کرهٔ جهان‌نماى ناصرالدين شاه نيز با ۳۴ کيلو طلاى ناب و ۳۶۶۵۱ قطعه گوهر به وزن ۳۶۵۶ گرم از شگفتى‌هاى موزه است. در اين نقشهٔ جواهرآسا ايران، آسياى جنوب شرقى و انگليس با الماس و هند با ياقوت روشن مشخص شده است.
|
|
|
|
| اين موزه در محل اداره محيط زيست استان قرار دارد و انواع خشک شده‌اى از جانوران بومى آذربايجان را به نمايش مى‌گذارد.
|
|
|
|
| سيماى ابوالحسن صبا، نه تنها به عنوان موسيقى‌دان، در مقان معلم، هنرشناس و پژوهش‌گر هنرهاى مردمى نيز در تاريخ فرهنگ ايران ثبت است. مجموعهٔ رديف‌ها و کتاب‌هاى آموزشى او همچنان ارزش و اهميت خود را حفظ کرده‌اند.
|
|
| در بخشى از خانهٔ پدرى او، يادگارهايى شامل ويلن‌ها، سه تار، سنتور، نى، تار، کمانچه، ضرب و دف و نيز دست نوشته‌ها، عکس‌ها و اشياى شخصى وى در معرض تماشاست، صبا در نقاشى هم صاحب قريحه بود و در اين زمينه نيز آثارى از او بر جاى مانده است. غرفه‌اى از نمايشگاه به انواع پوشاک محلى ايران اختصاص دارد که به ابتکار فاخرهٔ صبا فراهم شده است.
|
|
|
|
| موزهٔ رشت با زيربناى ۵۶۰ مترمربع، بنايى است دو طبقه با يک زيرزمين، با قدمتى حدود ۶۲ سال، که به ميرزا حسين‌خان کسمايى (يکى از ياران ميرزا کوچک‌خان جنگلي) تعلق داشته است. اين بنا در سال ۱۳۴۹ هـ.ش به وسيلهٔ وزارت فرهنگ و هنر وقت خريدارى و پس از تعميرات و تغييرهاى لازم به موزه تبديل شد. موزهٔ رشت پس از انقلاب اسلامى تا اوايل ۱۳۶۷، با عنوان موزهٔ شهدا زيرنظر ادارهٔ کل فرهنگ و ارشاد اسلامى اداره مى‌شد. از آن پس، اين بنا در اختيار سازمان ميراث فرهنگى قرار گرفت و پس از انجام تعميرهاى لازم و تهيه و تدارک مجموعه‌هاى مردم‌شناسى، باستان‌شناسى و اجراى طرح‌هاى پژوهشى و فنى، در تاريخ دهم مهرماه ۱۳۶۸ بار ديگر بازگشايى شد. اين موزه از سه بخش باستان‌شناسى، مردم‌شناسى، اسناد و مدارک تشکيل شده و داراى کتابخانه، سالن سخنرانى، محل فروش نشريات و تالار فيلم و اسلايد است. آثار موزهٔ رشت مشتمل بر مجموعه‌اى از آثار به دست آمده از کاوش‌هاى انجام شده در تپهٔ مارليک، توکام ديلمان، چراغ على‌تپه و نيز آثار بازيافته از غارتگران آثار باستانى است.
|
|
|
|
| موزهٔ رشت با زيربناى ۵۶۰ مترمربع، بنايى است دو طبقه با يک زيرزمين، با قدمتى حدود ۶۲ سال، که به ميرزا حسين‌خان کسمايى (يکى از ياران ميرزا کوچک‌خان جنگلي) تعلق داشته است. اين بنا در سال ۱۳۴۹ هـ.ش به وسيلهٔ وزارت فرهنگ و هنر وقت خريدارى و پس از تعميرات و تغييرهاى لازم به موزه تبديل شد. موزهٔ رشت پس از انقلاب اسلامى تا اوايل ۱۳۶۷، با عنوان موزهٔ شهدا زيرنظر ادارهٔ کل فرهنگ و ارشاد اسلامى اداره مى‌شد. از آن پس، اين بنا در اختيار سازمان ميراث فرهنگى قرار گرفت و پس از انجام تعميرهاى لازم و تهيه و تدارک مجموعه‌هاى مردم‌شناسى، باستان‌شناسى و اجراى طرح‌هاى پژوهشى و فنى، در تاريخ دهم مهرماه ۱۳۶۸ بار ديگر بازگشايى شد. اين موزه از سه بخش باستان‌شناسى، مردم‌شناسى، اسناد و مدارک تشکيل شده و داراى کتابخانه، سالن سخنرانى، محل فروش نشريات و تالار فيلم و اسلايد است. آثار موزهٔ رشت مشتمل بر مجموعه‌اى از آثار به دست آمده از کاوش‌هاى انجام شده در تپهٔ مارليک، توکام ديلمان، چراغ على‌تپه و نيز آثار بازيافته از غارتگران آثار باستانى است.اين موزه در محل سازمان زمين‌شناسى در ميدان آزادى ساخته شده است. ساختمان موزه يک طبقه با بخش‌هاى گوناگون است. اين بخش‌ها شامل آثار زير است : سنگ‌هاى کانى، آثار فسيلى، آثار باستان‌شناسى مربوط به هشتصد سال پيش، فسيل‌هاى دوران اول تا چهارم زمين‌شناسى، ماکت فسيل‌هاى کم‌ياب، تخم‌‌هاى دايناسور که از مرز فرانسه و اسپانيا آورده شده، فسيل جاى پاى دايناسور که از استان کرمان به اين موزه آورده شده است. همچنين کانى‌هاى قيمتى نظير فيروزه، الماس و سنگى که گويا نيل آرمسترانگ از کرهٔ ماه به زمين آورده و در زمان رژيم سابق به ايران اهدا شد، در اين موزه قرار گرفته است.
|
|
| موزهٔ سبز (كاخ شهوند)، تهران
|
|
| در حدود ۵۰ سال پيش، در شمال غربى ميدان دربند، تپه‌اى به نام سعدآباد قرار داشت. اين تپه را رضاخان در سال ۱۳۰۶ هـ.ش در اختيار گرفت و کاخ شهوند را احداث کرد که در بلندترين نقطه سعدآباد واقع شده است. از نظر سبک معمارى، اين مجموعه تفاوت‌هايى کلى با ديگر کاخ‌ها دارد. رعايت اصول معمارى سنتى همراه با گچ‌برى‌ها، آيينه‌کارى‌ها و ... که استادان هنرمند ايرانى به انجام آورده‌اند، از جهت حفظ ارزش‌هاى اصيل معمارى حائز اهميت است. کاخ شهوند محل زندگى رضاشاه بود و در زمان پسرش، براى اقامت مهمانان خارجى استفاده مى‌شد.
|
|
| آثار موجود در موزهٔ سبز : فرش‌هاى کاخ که در زمان رضاشاه متناسب با ابعاد اتاق‌ها تهيه شدند بسيار نفيس و با ارزش‌اند که استادان مشهور قالى‌بافى ايران آنها را بافته‌اند. همهٔ اشياى کاخ، از جمله مبل‌ها، ظرف‌هاى چينى و لوسترهاى متنوع، در سالهاى ۴-۱۳۵۳ از اروپا آورده شده بودند.
|
|
| اين کاخ داراى تالار آئينه، اتاق پذيرايى، اتاق غذاخورى، اتاق کار و اتاق خواب است. نماى کاخ با سنگ‌هايى به رنگ سبز تزئين شده و استادان چيره‌‌دست آنها را با دست تراشيده‌اند.
|
|
|
|
| اين موزه در ساختمان مرکزى بانک سپه در خيابان امام خمينى واقع شده و مجموعه‌اى ارزشمند از سکه‌هاى دورهٔ پيش از اسلام و دورهٔ اسلامى و دوره‌هاى معاصر را در بر دارد.
|
|
|
|
| اين موزه در سال ۱۳۵۹ پس از شروع جنگ، با همت عده‌اى از دانشجويان تشکيل شد و در سال ۱۳۶۰ به واحد فرهنگى بنياد شهيد تحويل داده شد و در سال ۱۳۶۳ با نام «موزهٔ شهدا» فعاليت خود را آغاز کرد. طبقهٔ اول موزه به کارهاى هنرى به جا مانده از امام خمينى رهبر انقلاب اسلامى ايران اختصاص داده شده که به اين موزه اهدا شده است. در طبقهٔ دوم موزه، تعدادى از کارهاى نقاشى رنگ و روغن و نقاشى هاى مينياتور از شهداى دوران انقلاب اسلامى به نمايش گذاشته شده است. اين موزه در تقاطع بزرگ‌راه مدرس و بزرگ‌راه آفريقا واقع شده است.
|
|
|
|
| موزه شوش با ۵۵۰ مترمربع زيربنا در ميان باغى به وسعت ۶۳۵۱۴ مترمربع و بر سر راه قلعهٔ باستانى شوش و در روبه‌روى بقعهٔ دانيال نبى قرار دارد. نماى بناى موزهٔ شوش آجرى است. بناى اوليه موزه همزمان با شروع حفارى‌هاى شوش و با به کارگيرى بخش متنابهى از آجرهاى بدست آمده از حفاريهاى شوش و چغازنبيل ساخته شده و طى سالهاى بعد قسمتهايى نيز به آن افزوده شده است. موزهٔ شوش در سال ۱۳۴۵ گشايش يافت. آثار اين موزه به دورهٔ پيش از عيلام تا دورهٔ اسلامى تعلق دارد. موزهٔ شوش داراى ۶ تالار بزرگ است و تمامى آثار به نمايش درآمده در آن حاصل حفاريهاى منطقهٔ شوش و چغازنبيل مى‌باشد.
|
|
|
|
| در ميان رشته‌هاى گوناگونى که در موزه و نمايشگاه دائمى جاى گرفته‌اند، صنعت برق - اساس تمدن نوين و مادر صنايع جديد - هم بى‌نصيب نمانده است. هر نمونه‌اى از ابزار و لوازم برقى، برق‌سازى و برق‌رسانى از دورهٔ مظفرالدين‌شاه تا به امروز که در کشور موجود بوده، در اين نمايشگاه در معرض تماشاى اهل علم و علاقه‌مندان به فنون گذاشته شده است.
|
