درمان طبی گلوکوم

مهار توليد زلاليه

داروهاى آنتاگونيست بتاآدرنژيک (نظير تيمولول) رايج‌ترين درمان گلوکوم هستند. استفاده از اين داروها در COPD به‌خصوص آسم و اختلالات هدايتى قلب ممنوع است (اين عوارض براى داروهاى انتخابى B1 نظير بتاکسولول کمتر است). اين داروها مى‌توانند باعث ايجاد افسردگي، اغتشاش شعور و خستگى شوند. آپراکلونيدين (اگونيست آلفا ۲) فقط توليد زلاليه را کاهش مى‌دهد. اپى‌نفرين و Dipivefrin اثر نسبى بر توليد زلاليه دارند. Brimonidine با اثرات آلفا آدرنرژيک در درجه اول با مهار توليد زلاليه و در درجه بعد با تسهيل خروج آن هم به‌عنوان خط اول درمان و هم درمان کمکى به‌کار مى‌رود. Dorzolamide مهارکننده موضعى کربنيک انهيدراز تأثير کمتر از مهارکننده‌هاى سيستميک دارد لذا به‌عنوان درمان کمکى به‌کار مى‌رود. مهارکننده‌هاى سيستميک کربنيک انهيدراز در فشار بسيار بالاى گلوکوم حاد و عدم تأثير داروى موضعى در گلوکوم مزمن به‌کار مى‌روند (استازولاميد، دى کلورفناميد و متازولاميد). قدرت آنها در کاهش توليد زلاليه بيشتر از آپراکلونيدين است. به‌علت عوارض جانبى فراوان در درمان دراز مدت کاربرد زيادى ندارند. دوز معمول استازولاميد (دياموکس) خوراکى ۲۵۰ - ۱۲۵ ميلى‌گرم حداکثر ۴ بار در روز مى‌باشد. داروهاى هيپراسموتيک توليد زلاليه و حجم زجاجيه را کم مى‌کنند.

تسهيل خروج زلاليه

داروهاى مقلد پاراسمپاتيک (پيلوکارپين، کارباکول) با انقباض جسم مژگانى منافذ شبکه ترابکولار را بازتر مى‌کنند. پر مصرف‌ترين داروى اين گروه، پيلوکارپين است. مهارکننده‌هاى برگشت ناپذير کلين استراز (دمکاريوم، اکوتيوفات) به‌علت عارضه ايجاد کاتاراکت، محدود به بيماران بدون عدسى يا با عدسى کاذب مى‌باشند. ديگر عارضه آنها تقويت اثر سوکسينيل کولين مى‌باشد لذا هشدار به متخصص بيهوشى در زمان عمل لازم است. تمام مقلدين پاراسمپاتيک مى‌توانند ميوز، تارى ديد (به‌ويژه در حضور کاتاراکت)، کندگى شبکيه و اسپاسم تطابق دهند که مورد اخير در افراد جوان بدتر تحمل مى‌شود. Latanoprost آنالوگ پروستاگلاندين F2a بوده با تسهيل خروج زلاليه از طريق يووئواسکلرال عمل مى‌کند. اين دارو عوارض سيستميک ندارد و فقط باعث افزايش پيگمانتاسيون عنبيه مى‌شود. مزيت اين دارو کفايت يک دوز شبانه براى آن مى‌باشد. اپى‌نفرين بيشتر تسهيل خروج زلاليه مى‌دهد تا کاهش توليد زلاليه. عوارض جانبى آن در چشم شامل است بر اتساع رفلکسى عروق ملتحمه، رسوبات آدرنوکروم، کنژونکتيويت فوليکولار و واکنش‌هاى آلرژيک، تجويز Dipivefrin که در چشم به اپى‌نفرين فعال تبديل مى‌شود؛ همانند خود اپى‌نفرين در زاويه تنگ ممنوع است.

کاهش حجم زجاجيه

داروهاى هيپراسموتيک بيشتر با کاهش آب زجاجيه، فشار داخل چشم را کاهش مى‌دهند و کمتر با کاهش توليد زلاليه. اين داروها مناسب گلوکوم زاويه بسته حاد و گلوکوم بدخيم (بسته شدن زاويه به‌علت دررفتگى قدامى عدسى ناشى از تغييرات حجم زجاجيه و مشيميه) هستند. از داروهاى اين گروه مى‌توان گليسيرين خوراکى سرد مخلوط با ليموناد (تجويز محتاطانه در ديابت)، ايزوسور بايد، اوره و مانيتول (۵/۱-۱ گرم به ازاى هر کيلوگرم وزن بدن) را نام برد.

داروهاى ميوتيک، ميدرياتيک و سيکلوپلژيک

داروهاى ميوتيک (گلوکوم زاويه بسته اوليه)، ميدرياتيک (بسته شدن زاويه ناشى از برآمدگى عنبيه که به‌علت سينشى خلفى به وجود آمده است) و سيکلوپلژيک (در دررفتگى قدامى عدسى با شل کردن عضله مژگانى باعث عقب رفتن عدسى و رفع بسته شدن عضله مژگانى باعث عقب رفتن عدسى و رفع بسته شدن زاويه مى‌شوند) نيز در درمان گلوکوم کاربرد دارند.