شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

نقایص دید رنگ


در سلول‌هاى مخروطى گيرنده‌هاى نورى براى درک رنگ‌هاى آبي، سبز و قرمز شناسائى شده است. حداقل نياز براى تمايز رنگ‌ها وجود دو نوع رنگدانه نورى در سلول‌هاى مخروطى است؛ اما ديد رنگ طبيعى نياز به هر سه نوع رنگدانه دارد. نقايص ديد رنگ به دو دستهٔ کلى تقسيم مى‌شود:
۱. نقائص مادرزادى که وابسته به جنس مغلوب مى‌باشد. تقريباً هميشه از نوع قرمز - سبز است و معمولاً هر دو چشم را به‌طور يکسان درگير مى‌کند. مردان ۸% و زنان ۵/۰% به اين بيمارى مبتلا هستند.
۲. نقايص اکتسابى، اغلب از نوع آبى - سبز بوده، يک چشم را بيشتر از چشم ديگر گرفتار مى‌کند و هر دو جنس به يک نسبت مبتلا مى‌شوند. بر اساس نحوه درک رنگها، افراد به سه دسته تقسیم می‌شوند:
  ترى کرومات‌ها
ترى کرومات‌ها به دو گروه تقسيم مى‌شوند:
- ترى کرومات‌هاى بهنجار (Normal trichromats) که افراد طبيعى مى‌باشند.
- ترى کرومات‌هاى ناهنجار (Abnormal trichromats) که داراى هر سه رنگدانه مى‌باشند؛ ولى در مقادير غيرطبيعى از اين سه رنگدانه استفاده مى‌کنند. نوع اخير شايع‌ترين نقص ديد رنگ مى‌باشد.
  دى کرومات‌ها
دى کرومات‌ها تنها داراى دو رنگدانه از سه رنگدانه نورى هستند که به دو دسته تقسيم مى‌شوند:
- کور رنگى قرمز - سبز که اگر به‌علت فقدان رنگدانهٔ قرمز باشد به‌نام Protanopia واگر به‌علت فقدان رنگدانه سبز باشد به‌نام deuteranopia خوانده مى‌شود.
- کوررنگى آبى - سبز tritanopia نام دارد.
  مونوکرومات‌ها
فرد مبتلا فاقد توانائى تمايز رنگ‌ها مى‌باشد.
- مونوکروماتيسم مخروطى
در اين حالت فرد داراى گيرنده‌هاى نورى مخروطى است؛ ولى تمامى اين سلول‌ها داراى يک نوع رنگدانه مى‌باشند؛ بنابراين فرد قدرت تمايز رنگ‌ها را ندارد؛ ولى حدت بينائى طبيعى بوده، دچار فوتوفوبى و نيستاگموس نمى‌باشد.
- منوکروماتیسم استوانه‌ای
در این حالت فرد سلول‌های مخروطی دارای عملکرد ندارد که موجب فقدان رنگ‌بینی، کاهش حدت بینائی، فوتوفوبی و نیستاگموس می‌گردد.


همچنین مشاهده کنید