جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

فیزیولوژی


شبکيه پيچيده‌ترين بافت چشم مى‌باشد. در شبکيه سلول‌هاى استوانه‌اى و مخروطى مسئول تبديل محرک نورى به موج عصبى مى‌باشند. اين سلول‌ها در خارجى‌ترين لايهٔ قسمت حسى شبکيه قرار دارند. تراکم سلول‌هاى گيرندهٔ نورى در شبکيه قرار دانرد. تراکم سلول‌هاى گيرندهٔ نورى در شبکيه بدين شکل است که در ماکولا به‌طور عمده مخروطى بوده، براى ديد مرکزى و رنگ‌بينى (ديد فوتوپيک) به‌کار مى‌روند و در مابقى شبکيه به‌طور عمده استوانه‌اى بوده، براى ديد محيطى و بينائى در شب (ديد فوتوپيک) به‌کار مى‌روند و در مابقى شبکيه به‌طور عمده استوانه‌اى بوده، براى ديد محيطى و بينائى در شب (ديد اسکوتوپيک) مورد استفاده قرار مى‌گيرند. در قسمت مرکزى فووه‌آ نسبت تقريباً ۱/۱ ميان سلول مخروطي، سلول گانگليونى و فيبر عصبى خارجى شونده وجود دارد و اين نسبت بهترين حدت بينائى را فراهم مى‌سازد .
هر سلول استوانه‌اى داراى رنگدانهٔ بينائى به نام رودوپسين مى‌باشد که از ترکيب پروتئين اپسين با 11-Cis-retinal تشکيل شده است. با جذب يک فوتون نور توسط رودوپسين، مولکول 11-Cis-retinal به فرم Trans ايزومريزه مى‌شود. رنگدانهٔ نورى سلول مخروطى نيز 11-Cis-retinal مى‌باشد که به تعدادى از پروتئين‌هاى اپسين متصل مى‌شود. حداکثر جذب نورى رودوپسين تقريباً در طول موج ۵۰۰ نانومتر (ناحيه آبى - سبز طيف نور) صورت مى‌گيرد. رنگدانه‌هاى نورى سلول‌هاى مخروطى حداکثر جذب نورى را در طول موج ۴۳۰، ۵۴۰ و ۵۷۵ نانومتر به ترتيب براى سلول‌هاى مخروطى حساس به رنگ آبي، سبز و قرمز از خود ناشن مى‌دهند. ديد اسکوتوپيک به‌عهدهٔ سلول‌هاى استوانه‌اى است؛ بنابراين در تاريکى نمى‌توان رنگ‌ها را تشخيص داد؛ ول با عادت شبکيه به نور، حساسيت طيفى شبکيه از حداکثر ۵۰۰ نانومتر به ۵۶۰ نانومتر تغيير مى‌يابد و درک رنگ ميسر مى‌گردد (طيف قابل رؤيت نور ۷۰۰-۴۰۰ نانومتر مى‌باشد.)


همچنین مشاهده کنید