ورشو هنر منحصر به فرد بروجرد !

ورشو هم نام فلزی است که بروجردی ها در شکل دادن به آن و ساختن ظروف زیبا از آن، هنر بسیار به خرج داده اند، هم نام پایتخت کشور لهستان.
درباره تاریخچه هنر _ صنعت ورشوسازی در ایران، نظرهای گوناگونی وجود دارد، نقل می کنند که در عصر قاجار و صدارت میرزاتقی خان امیرکبیر، تعدادی از مسگران ماهر اصفهان، بروجرد، دزفول و چند شهر دیگر جهت آموختن فن ورشوسازی به روسیه اعزام شدند و پس از آموختن این هنر در بازگشت به وطن، با دایر کردن کارگاه هایی، ساخت وسایل ورشویی را آغاز کردند. برخی دیگر برآنند که از قدیم ساخت وسایل ورشویی وجود داشته است، ولی تعداد آنها بسیار کم بود. اولین هنرمندان ورشوساز از ورشو تنها برای ساخت دوات و بدنه جوهر خشک کن استفاده می کردند و سپس به مرور زمان ساخت ظروف را نیز آغاز کردند. شاید علت اطلاق «دوات گر» به ورشو سازان بر همین اساس باشد.به استناد برخی متون، کار ساخت اسباب خانه از این فلز از زمان سلجوقیان و صفویان رواج داشته و در زمان قاجار این هنر به اوج رسیده است. به هر حال یکی از پررونق ترین صنایع در شهر بروجرد طی سالیان متمادی تهیه اسبابی بود که از جنس ورشو ساخته می شد. ورشو فلزی است سفید رنگ و نقره مانند که آلیاژ آن ۲۰ درصد نیکل، ۳۵ درصد روی و ۴۵ درصد مس است، به خوبی ذوب و به آسانی قالب گیری می شود. این فلز به صورت ورق از کشورهای آلمان و لهستان به ایران وارد می شد و به علت جلا و درخشندگی زیاد و مقاومت طولانی در مقابل پوسیدگی به «ژرمن سیلور» مشهور شده بود. هنرمندان بروجردی با استفاده از فن چکش کاری و خم کاری که با دستگاه های ساده و نیروی بازوی هنرمند میسر بود، آثاری فلزی از ورق های ورشو خلق می کردند و ظروف بسیاری نظیر سینی، دیس، بشقاب، قاشق و چنگال، سماور ذغالی، قوری، زیر سماوری، چای دان، قندان، استکان، گلاب پاش، آفتابه لگن، سرمه دان و وسایلی که معمولا در جهیزیه دختران جوان یافته می شد، می ساختند.

منبع : بانک اطلاعات گردشگری