تربیت غیرمستقیم

یکی از مهمترین دغدغه های بشر در طول تاریخ، مسئله تربیت بوده است. اگر چه نحوه نگرش جوامع مختلف به این موضوع متفاوت به نظر می رسد و درهر مقطعی از زمان، متخصصان امر تعلیم و تربیت، شیوه ای خاص را ارائه نموده اند. اما همگی بر این باورند که بشر برای برخورداری از یک زندگی سالم نیازمند به تربیت است که تا بالقوه ها را به بالفعل تبدیل کند. مسئله ای که در تحقیقات متخصصان فن تربیت، بسیار پررنگ دیده شود، نقش تربیت غیر مستقیم می باشد. تربیت غیرمستقیم، تربیتی است که خارج از کلاس درس رسمی انجام پذیرد.
این تربیت می تواند از سوی پدر ومادر و یا حتی مربیان امر تعلیم و تربیت باشد.
از سوی دیگر ثابت شده است که انسان هر قدر از لحاظ سنی کوچکتر باشد، تأثیرپذیری بیشتری از عوامل مستقیم و غیرمستقیم تربیتی دارد.
نکته قابل ذکر دیگر این که بسیاری از ویژگی های اخلاقی و اجتماعی افراد، به خصوص در دوران نوجوانی، درجمع همسالان امکان عرضه و بروز پیدا می کند. زیرا که دراین دوره سنی، نوجوان، از یک طرف احساس هدفمندی می کند و از سوی دیگر با والدین خود تناقض فکری دارد وچون قادر نیست که راه حل مشخصی برای آن بیاید. تمایل دارد که درجمع دوستان قرار بگیرد و درگروه های اجتماعی مورد پذیرش واقع شود.
بنابراین و با عنایت به عوامل بالا، مشخص است که امور تربیتی در مدارس از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. هم می تواند خواسته های نوجوانان را ارضاء نماید و هم به طور غیرمستقیم آموزش های مورد نظر را ارائه کند و بسیاری از ارزش های را درکودکان و نوجوانان ما، نهادینه نماید، زیرا این تنها نهاد ارزشمند، علاوه بر دارا بودن شرایط مذکور، ارتباط مستقیم با فطرت خداجویی نوجوانان دارد که می تواند در صورت حرکت در مسیر صحیح، مورد پذیرش آنها واقع شود.
اگر چه نمی توان ادعا کرد که امور تربیتی و مربیان محترم صد درصد می توانند قدم در راه حل مشکلات بزرگ و کوچک نوجوانان بردارند، اما به جرأت می توان گفت که فعالیت آنها می تواند درجهت حل این مشکلات تا حد بسیار زیادی مؤثر باشد، زیرا دراین رهگذر می توان، مشکلات و معضلات و خطرات در کمین را به آنها شناساند و حقایق دینی، روش های انتخاب دوست، اهداف روشن و نهایتاً راه های رسیدن به این اهداف را برای آنها مشخص کرد.
امور تربیتی می تواند در قالب برنامه های جمعی، هنری، مطالعه ای، اردویی و نهایتاً درقالب فعالیت های فوق برنامه ای یعنی غیرمستقیم به این مهم دست یابد.
و نکته آخر این که، فراموش نکنیم که با گسترده تر شدن امکانات ارتباطی و سهل الوصول شدن آن، خطرات بیش از گذشته در کمین نوجوانان ما است، پس توکل و تلاشی بیش از آن چه که تا امروز مربیان محترم تربیتی و نهاد امور تربیتی داشته اند را می طلبد.

زهرا علی عسگری

منبع : روزنامه کیهان