علل خون دماغ ،راههای پیشگیری و درمان

علل خون دماغ ،راههای پیشگیری و درمان بعضی از افراد به طور متناوب و بعضی دیگر بندرت دچار خون دماغ می شوند. علت خون دماغ، پارگی یکی از مویرگها در داخل بینی است. ضربه، حساسیت بالای رگها، استرس، گرمای بیش از حد هوا یا غواصی در عمق زیاد از دلایل این پارگی هستند. بیمارانی که فشار خون بالا دارند و خانمهای باردار اغلب دچار این عارضه می شوند. جراحت حاصل از ضربه، زمین خوردن، تمیز کردن بینی یا مصرف برخی داروها می توانند از علتهای بروز این عارضه باشند. اگر بینی خیلی ناگهانی شروع به خونریزی کند، با شست و انگشت اشاره آن را فشار دهید و چند دقیقه ای به همین صورت نگاه دارید. با این کار رگ دوباره بسته می شود. اگر این کار مؤثر واقع نشد، دهان را ببندید و هوا را تا حد امکان با فشار در بینی خود بدمید. یک پارچه سرد و نمناک ( در صورت لزوم با یک تکه یخ ) بر روی پس گردن قرار دهید. این کار باعث کشیدگی رگها می شود، توجه داشته باشید که قراردادن پارچه با یخ زیاد طول نکشد. زیرا خطر سرماخوردگی وجود دارد. اسکی بازانی که اختلاف ارتفاع را نمی توانند تحمل کنند، روش ضربه به پیشانی، کمک زیادی به آنها می کند. در این حالت، با کف دست و به صورت کوتاه ۲ بار به پیشانی ضربه زده می شود. اگر پس از ۲۰ دقیقه، خونریزی بند نیامد، باید به پزشک مراجعه کنید. مراحل بالا را می توانید برای حالتی که از هر ۲ حفره بینی خون جاری می شود، انجام دهید. در بیمارانی که آسیب دیدن مخاط بینی باعث می شود که مرتباً خون دماغ شوند، استفاده منظم از بخور برگ گیاه کاملیا جهت پیشگیری از این حالت مؤثر است. اگر اغلب بدون علت دچار خونریزی می شوید، باید با پزشک خود مشورت کنید. این کار به درمان علت بیماری کمک می کند. اگر پس از بروز حادثه، مایعی به رنگ روشن از بینی شما خارج شود، در سریعترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است آب مغز باشد.
سطح داخلی بینی حاوی صدها مویرگ خونی است که مقدار زیادی از خون بدن از طریق این مویرگ ها در بینی نیز در حال گردش است. این مویرگ ها بسیار ظریف و حساس بوده و عوامل مختلفی سبب پاره شدن آنها و در نهایت خونریزی از بینی می شود که از جمله آنها به موارد زیر می توان اشاره نمود:
۱) یکی از مهمترین عوامل ضربات شدیدی است که هنگام بازی و یا در اثر برخورد شیء محکمی با بینی به خصوص دریچه ها و یا در ورزش های مختلف بر روی بینی وارد می شوند.
۲) تحریک غشاء مخاطی بینی توسط جسمی خارجی و یا هنگام سرماخوردگی و خشکی مخاط در فصل زمستان و یا زیر آفتاب تابستان و همچنین به دنبال آنها تخلیه شدید بینی از جمله دیگر موارد ایجاد کننده خونریزی بینی به حساب می آیند.
۳) مصرف بعضی از داروها مانند داروهای ضد انعقاد خون، ضد التهاب ها، آسپرین، ایبوبروفن و اسپری های کورتونی مخصوص بینی نیز شرایط را برای خونریزی بینی مساعد می کند.
۴) افراد با فشار خون بالا و یا دارای بیماری تصلب شرایین هم مستعد خونریزی بینی هستند. این مشکل در میان افراد مسن و به خصوص زنان مسن که یائسگی موجب جمع شدن و خشک شدن بافت های بدن از جمله مخاط بینی می شود، رایج تر است.
۵) گاهی اوقات آلرژی ها، عطسه های شدید و مکرر و عفونت های بینی و پولیپ و همچنین داخل شدن جسم خارجی در بینی نیز می تواند عواملی برای پاره شدن مویرگ ها و خونریزی محسوب شوند.
حال صرف نظر از آنکه خونریزی در اثر کدام یک از عوامل فوق ایجاد شده باشد آنچه در میان همه آنها یکسان است، انجام راهکارهایی جهت جلوگیری از خروج هر چه بیشتر خون از بدن و همچنین اساساً ایجاد خونریزی بینی است که برای این منظور توصیه ها و نکات مختلفی وجود دارد که در زیر به آنها می پردازیم:
۱) قسمت نرم بینی تان را با دو انگشت فشار دهید. برای این منظور از دو انگشت شست و اشاره استفاده کنید و محکم فشار دهید. این فشار را برای مدت ۵تا۷ دقیقه نگه دارید اگر خونریزی پایان نیافت، دوباره برای مدت ۵تا۷ دقیقه دیگر این کار را تکرار کنید.
۲) صاف بنشینید. اگر هنگام خونریزی به حالت دراز کشیده قرار گرفته و بنا به تصور افراد عادی سرتان را به عقب خم کنید، مقدار زیادی از خون وارد حلقتان شده و امکان دارد احساس خفگی در شما ایجاد کند. لذا بهترین وضعیت صاف نشستن است.
۳) از پنبه استفاده کنید. در صورتی که از بسته نگه داشتن پره های بینی با دست خسته شدید، تکه پنبه ای را به صورت فشرده درآورده و در سوراخ بینی در حال خونریزی قرار دهید. برخی ها معتقدند آغشته کردن این پنبه به قطره فنیل آفرین و محکم نگه داشتن پره های بینی با دست و به مدت ۵ الی ۱۰دقیقه در جلوگیری از ادامه خونریزی بسیار مثمرثمر خواهد بود.
۴) بینی تان را کمپرس یخ کنید. قراردادن کیسه یخ بر روی تیغه میانی بینی و حتی پیشانی می تواند در قطع خونریزی تاثیرگذار باشد. سرما سبب انقباض رگ ها شده، لخته سریع تر تشکیل شده و بالاخره خونریزی پایان می یابد.
۵) بینی تان را تخلیه نکنید. برای مدت چند روز از تخلیه شدید بینی تان صرف نظر کنید. این کار را با دقت و به آرامی انجام دهید. رگ های خونی به چند روز زمان برای ترمیم نیاز دارند.
۶) آهن مصرف کنید. در صورتی که مشکل خونریزی بینی شما به صورت مکرر پیش آمده و با از دست دادن مقدار زیادی خون همراه است احتمال بروز کم خونی در شما افزایش می یابد. لذا ابتدا، با دادن آزمایش خون میزان هموگلوبین و آهن خونتان را اندازه گیری کرده و در صورت نیاز با تجویز پزشک از قرص آهن استفاده کنید.
۷) مراقب مصرف آسپرین باشید. از آنجا که آسپرین جزء رقیق کننده های خون محسوب می شود ممکن است از بروز لخته شدن و انعقاد خون جلوگیری کرده و خونریزی های بینی پیاپی را سبب شود. لذا در صورتی که مشکل خونریزی بینی به صورت مکرر در شما ایجاد می شود و در ضمن برای کاهش درد مجبور به مصرف آسپرین هستید، به جای آسپرین از پاراستامول (paracetamol) به عنوان مسکن و تب بر استفاده کنید ولی در صورتی که تجویز آسپرین توسط پزشک برای بیماری قلبی و عروقی شما انجام گرفته است با پزشک مشورت کنید.
۸) ویتامین C مصرف کنید. به منظور تشکیل کلاژن، ماده ای حیاتی که برای سلامتی بافت های بدن مورد نیاز است، ویتامین C مصرف کنید.
۹) مخاط بینی را مرطوب کنید. خشک شدن مخاط بینی به هر علتی که باشد سبب خون دماغ می شود لذا برای جلوگیری از آن چند راهکار وجود دارد: اول آنکه بینی خود را با سرم فیزیولوژیک به طور مرتب شست وشو دهید. دوم آنکه از پمادهای نرم کننده مخاط استفاده کنید. سوم آنکه رطوبت هوای خانه را با دستگاه های مرطوب کننده افزایش دهید.

منبع : ایران استرالیا