۱۱ مهر ۱۳۸۶ ــ ۳ اکتبر ــ نظر لنین درباره روزنامه حزبی

لنین رهبر وقت روسیه شوروی سوم اکتبر سال ۱۹۲۱ (طبق تقویم گریگوری) سردبیران پراودا، روزنامه رسمی و ارگان حزب کمونیست را به کرملین فراخواند و نظر خود را درباره چگونگی محتوای این روزنامه برای آنان تشریح کرد که درتاریخ مطبوعات باقی مانده و الگوی بسیاری از روزنامه های حزبی شده است.
لنین در آن روز به سردبیران پراودا گفته بود که روزنامه حزب نباید به صورت روزنامه معمولی (حرفه ای) باشد که پر از حرفها و کارها و تبلیغات مقامات و معاریف هستند و ادامه روش جاری پرودا مردم را از هرچه که عنوان روزنامه دارد زده می کند. روزنامه حزب که توسط مقامات خوانده می شود نه تنها باید آنان را از نظرات حزب آگاه کند، بلکه در آن باید ببینند که چه ایرادی در کار است و مردم چه نظری درباره تصمیمات و اقدامات دولت دارند و از چه می نالند و چه چیز را ناقص می پندارند. روزنامه حزب باید نقائص و دردها را هم بنویسد و از دشواری ها سخن بگوید و افراد با استعداد، دلسوز، مبتکر و فداکار را معرفی و بزرگ کند تا بزرگتر شوند و به مقام برسند و باعث پیشرفت کشور و دلگرمی سایرین شوند و سرمشق قرار گیرند. برای رسیدن به این مقصود، به حزب اندرز داده ام که در کمیته های کوچک (محله ای) و بزرگ، اعضای کمیته ها در جلسات هفتگی پس از شنیدن بخشنامه های حزب و بحث درباره آنها، به ایراد نطق آزاد (پس از دستور) بپردازند و هر مشکلی را در منطقه و محله خود و یا نقطه دیگری از کشور در فاصله دو جلسه کمیته مشاهده کرده و یا شنیده باشند بدون ترس و ملاحظه بیان کنند، از دکتر محل تا سپور و از خود من تا آموزگار مدرسه. البته چیزهای خوبی را هم که دیده اند بیان دارند و این صودتجلسه های کمیته ها که به تفصیل و دقت نوشته و به مرکز حزب در مسکو ارسال می شود منبع بزرگی برای پراودا هستند. از مسئولان کمیته ها خواسته شده است که از اصحاب نظر و مردم محل که عضو حزب نیستند ولی از امور آگاهند و یا حرفی دارند که بزنند دعوت شود که در جلسات کمیته ها حاضر شوند و هرچه را که در دل دارند و ازجمله نظر خود را درباره تصمیمات دولتی بگویند. شما هر روز چند نویسنده که مبتدی و بی تجربه نباشند و خوب و بد را درک کنند و ملاحظه کاری هم نکنند به دفتر حزب بفرستید تا صورتجلسه های دریافتی از کمیته ها را بخوانند و از لابلای آنها دشواری ها و دردها و همچنین قوت ها را خارج سازند و این مطالب را به شیوه روزنامه نگاری (ساده و روشن) در چند صفحه چاپ کنید تا درس دهد و امور بهبود یابد و کشور مسئله نداشته باشد. خود من از این پس بر اساس همین نوشته های شما قضاوت خواهم کرد زیرا که به تنهایی فرصت خواندن آن همه صورتجلسه را ندارم و منشی های حزب هنگام خلاصه کردن و موضوع بندی نمی توانند مانند شما ساده بنویسند و با ذره بین حقایق را ببینند و بیرون بکشند. خواندن گزارش آنها در باره صورتجلسه های کمیته ها اگر هم خسته کننده نباشد وقتگیر است.
از روز بعد شورای سردبیری پراودا هفت نویسنده ارشد را که کمتر از ۳۶ سال نداشتند مامور این کار کرد و تیراژ این روزنامه به تدریج به ۱۴ میلیون رسیده بود.
مائو بعدا با توجه به این روش، حتی برخی از نامه هایی را که مردم چین برایش می فرستادند، برای درج و عبرت آموزی مقامات به روزنامه خلق می فرستاد و چاپ می شد.
با الگوی لنین، روزنامه های احزاب و به ویژه احزاب اقلیت که گزارش کمیته های محلی خود و اظهار نظر مردم و اصحاب نظر و کارشناسان را درباره امور و مشکلات و طرح های مجالس و لوایح دولت و انتصابات و اشتباهات می نویسند کمک بزرگی به اصلاح امور و روشن ساختن مردم هستند و پایه دمکراسی یک کشور بشمار می روند و آموزش دمکراسی می دهند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز