پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

کودک گوشه گیر از اجتماع


کودک گوشه گیر از اجتماع
نشانه رفتار های اجتماعی را می توان از دوران ۲ تا ۳ ماهگی، آن زمان که کودک لبخند می زند، صدا در می آورد و حرکت هایی به سرش می دهد، در کودکان مشاهده کرد.
برخی از نوزادان با مشاهده همسالانشان به غن غن کردن می پردازند و از این کار بیش از نگاه کردن به آیینه لذت می برند.
با افزایش رشد، کیفیت و میزان رفتار اجتماعی تغییر می کند. به طوری که از ۱۲ ماهگی تا دوره قبل از دبستان، رفتارهای اجتماعی تقویت شده، روابط با همسالان افزایش و در مقابل روابط با بزرگسالان کاهش می یابد.
درباره میزان شیوع انزواطلبی در کودکان چنین بر می آید که میان ۵ تا ۲۸ درصد کودکان پیش از دبستانی با میانگین ۲۵درصد به این اختلال مبتلا هستند و میان ۱ تا ۳ درصد کل جمعیت، در قسمت افراد گوشه گیر قرار می گیرند.
دور نگه داشتن کودک از دوستان و همسالان در سال های نخستین زندگی و ارتباط نامناسب با همسالان، کودک را در سازگاری های بعدی با مشکلات زیادی مواجه می کند.
داشتن ارتباط خوب با همسالان موجب ایجاد محبوبیت در میان همسالان می شود. مشاهده می شود کودکانی که از محبوبیت کمتری برخوردارند، بیشتر وقت خود را با رؤیا و اوهام می گذرانند و به عکس پذیرش کلی از سوی همسالان موجب رشد بیشتر رفتارهای مثبت در وی می شود.
از نشانه های کودک گوشه گیر می توان به: تعداد روزهای غیبت کودک از مدرسه، غیبت ازکلاس، میزان نمرات درسی، بهره هوشی، میزان سازگاری کودک و معلم، میزان پذیرش دوستان و همسالان اشاره کرد. که از این میان ارتباط متقابل با همسالان، محبوبیت و شایستگی اجتماعی و رشد و سازگاری بیشتر نمود می کند.
البته باید اختلال شیزوفرنی و رویگردانی از اجتماع را از اختلال جدایی از اجتماع و گوشه گیری، متمایز در نظر گرفت چرا که کودک رویگردان مضطرب است و همین اضطراب نمی گذارد دوستان جدیدی پیدا کند، با این حال از رابطه با دوستان گذشته و قدیمی لذت می برد، کودک مبتلا به شیزوفرنی کودکی است که هیچ تمایلی به تماس های اجتماعی ندارد.
در باره درمان کودکان گوشه گیر، اصل بر افزایش و تقویت روابط با همسالان است.
برای این کار می توان در دوره پیش دبستان از قصه گویی و ارائه مدل استفاده کرد.
تقویت رفتار مثبت نیز مؤثر واقع می گردد. می توان با آموزش، تمرین و تکرار توسط خود کودک و نیز با کمک مربی به این امر رسید. اما هرچند که در این امر موفق باشیم نباید بهره گیری از آموزش از طریق همسالان را نادیده بگیریم، چرا که همسالان بهترین مدل برای کودک می باشد. همسالان پیش از این در محیطی که رفتار مربوطه در آن روی داده بوده اند و می توانند پیامدهای طبیعی برای آن موقعیت فراهم آورند، تا رفتار مورد نظر در طی زمان ادامه یابد. استفاده از همسالان به سه دلیل است:
▪ برانگیختن وتقویت رفتارهای درست در کودکان منزوی از اجتماع.
▪ تلاش برای اجتماعی کردن همسالان گوشه گیر.
▪ استفاده از همسالان به عنوان مدل های زنده برای کودکان گوشه گیر.
کودکان محبوب از غیر محبوب را می توان از واکنش مثبت نسبت به همسالان، توانایی پذیرش دیدگاه های دیگران و مهارت در برقراری روابط متقابل متمایز کرد.
هرچه درک ما از کودک گوشه گیر افزایش پیدا کند به تدریج خواهیم توانست راه های موفقیت آمیزتری برای کار با این کودکان پیدا کنیم و در نهایت به این کودکان بیشتر کمک برسانیم.

حکیمه شکوهنده کارشناس کودکان استثنایی
منبع : مطالب ارسال شده


همچنین مشاهده کنید