شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

۲۵ مرداد ۱۳۸۶ــ ۱۶ اوت ــ روزی که شاه به صورت فرار از کشور خارج شد


۲۵ مرداد ۱۳۸۶ــ ۱۶ اوت ــ روزی که شاه به صورت فرار از کشور خارج شد
شاه و ثریا از شمال كشور به بغداد و از آنجا به رم رفتند . این عكس در رم از آن دو برداشته شده بود
سرهنگ نصیری فرمانده واحد گارد سلطنتی نامه شاه مبنی بر عزل دكتر محمد مصدق از نخست وزیری ایران را ۳ روز پس از امضاء شدن، در ساعت ۲ بامداد ۱۶ اوت سال ۱۹۵۳ (۲۵ مرداد سال ۱۳۳۲ خورشیدی) به خانه او واقع در خیابان كاخ (خیابان فلسطین جنوبی) رسانید كه توسط ماموران محافظ خانه دستگیر و بازداشت شد و چند ساعت بعد، شاه پس از اطلاع از ماجرا، با همسر خود ثریا از طریق فرودگاه كلاردشت با هواپیمای اختصاصی كه خاتمی افسر نیروی هوایی (بعدا شوهر فاطمه، خواهر شاه) خلبانی آن را برعهده داشت به صورت فرار از كشور خارج شد و به بغداد رفت، زیرا كه واحد گارد او خلع سلاح، و دستور احضار سرلشكر بازنشسته فضل الله زاهدی (که شاه با نقض قانون اساسی به او حكم نخست وزیری داده بود) و جمع دیگری داده شده بود و كار جمع آوری عكسهای شاه از ادارات دولتی هم آغاز گردیده بود. مطابق قانون اساسی، مجلس باید نخست وزیر تعیین می کرد، نه شاه. بنابر این عمل شاه غیرقانونی اعلام و کودتا تلقی شده بود.
دكتر فاطمی وزیر امور خارجه وقت خروج بدون اطلاع شاه از كشور را «فرار» او اعلام و به ملت گزارش كرد که این عمل شاه به منزله استعفای او است. دكتر فاطمی سپس به نمایندگی های ایران در كشورهای دیگر دستور داد كه سراغ شاه نروند زیرا كه وی یك فراری است و سمتی ندارد.
در پی اعلام خروج شاه از كشور، مردم به خیابانها ریختند و مجسمه های او و رضا شاه را پایین آوردند. گروهی از مردم نیز در گوشه و كنار از جمله میدان بهارستان تشكیل اجتماع داده و خواستار برقراری نظام جمهوری و لغو سلطنت شدند. در همین روز كاخ های سلطنتی مهر و موم شد و برنامه دعا به جان شاه در پادگانها لغو گردید.
در بهمن ماه سال۱۳۵۷ (۲۵ وشش ماه پس از براندازی ۲۸ مرداد و سه روز پس از پیروزی انقلاب) در بازجوئی از سپهبد نصیری، مواردی از سئوالات مربوط به نقش او در
براندازی دكتر مصدق بود.
نظام سابق در ماههای آخر عمر خود، با هدف آرام كردن مردم جمعی از مقامات
پیشین از جمله نصیری را بازداشت كرده بود كه پس از پیروزی انقلاب، بیشترشان در همان بازداشتگاه (پادگان جمشیدیه) به دست انقلابیون افتادند و بسیاری از آنان اعدام شدند.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید