۹ خرداد ـ ۳۰ می ـ نگاهی کوتاه به اندیشه ها و کارهای «ولتر» به مناسبت سالگرد فوت او

«ولترVoltaire ( فرانسوا ماری آروون)» از بزرگترین فلاسفه، نویسندگان، طنزنگاران و روشنگران اروپا سی ام ماه مه سال ۱۷۷۸ در آستانه انقلاب فرانسه دیده از جهان فرو بست. وی که افکارش در شکل گیری انقلاب فرانسه تاثیر زیاد داشت ۲۱ نوامبر سال
۱۶۹۴ تولد یافته بود. ولتر در بیست و سه سالگی به خاطر طنزی كه نوشته بود یازده ماه از عمر خود را در زندان باستیل گذرانید و در سال ۱۷۲۶ به خاطر نوشتن طنزی دیگر به انگلستان تبعید شد و سه سال در آنجا بود. در سال ۱۷۳۴ دوباره او را از پاریس تبعید كردند. ولتر بسال ۱۷۴۹ به دعوت فردریك قیصر پروس (آلمان) به آنجا رفت و مدتها از نزدیكان و معاشران وی بود.
ولتر سرانجام در سال ۱۷۵۹ در فرانسه در نزدیكی مرز سویس جایی را برای خود خرید و نامش را «فری» گذارد كه پاتوق و مركز تجمع روشنفكران اروپا شده بود. او در ۸۳ سالگی به پاریس باز گشت و چنان استقبالی از او شد كه از ذوق زدگی بیمار شد و چندی بعد درگذشت.
۲۸ اثر مهم از ولتر به یادگار مانده است كه دو اثر او «فرهنگ فلسفی» و «كاندید» معروفترند.
ولتر بیش از هر كس دیگر از آزادی اندیشه و بیان و تحمل دیگران دفاع كرده است. او می گوید كه بدون آزادی اندیشه و بیان، انسان بدون روح و روان است و زندگانی اش جسمانی (مانند سایر جانداران) خواهد بود. وی بیش از هر نویسنده ای دیگر بر ضد قلدری و زور گویی و استبداد نوشته است. ولتر ضد رومانتیسیسم و حامی حقیقی نویسی بود. او ثابت كرده است كه جنایات بزرگ نتیجه خودخواهی و جاه طلبی افراد است و این جنایات قابل مقایسه با خلافهای آدمهای كوچك نیست. كوچكها تنها برابری و آزادی را می جویند و بزرگها همه چیز را می خواهند و اگر همه دنیا را هم به ایشان بدهند باز هم می خواهند و ولع آنان پایان ندارد.
ولتر در باره نظامهای سلطنتی و جمهوری می گوید: خوبی نظام به رئیس آن بستگی دارد نه به نوع آن. نظامهای جمهوری اگر رئیس و مسئول خوب نداشته باشند از نظامهای سلطنتی بدتر خواهند بود. هر نظام جمهوری لزوما یك دمكراسی و یا عاری از ظلم نیست. به نظر ولتر، میزان دمكراسی یك كشور و رعایت حقوق افراد متناسب است با رشد سیاسی مردم و آگاهی آنان از دمكراسی و دلسوزیشان برای رعایت آن. دمكراسی در كشور های كوچك، ایالت و شهر موفق تر است. ولتر دمکراسی را از میهندوستی که یک احساس طبیعی (ذاتی) است و در خون هر فرد باید باشد جدا نمی داند. این جمله ازوست: وای به روزی كه نظام قضایی یك كشور ضعیف و نفوذ پذیر باشد و یا تضعیف شود و ....

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز