برگی از تاریخ (۳۰ اردیبهشت)

امروز ، سی ام اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۳ جمادی الاول ۱۴۲۸قمری و ۲۰ می ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● درگذشت ابن بواب ادیب و خوشنویسی شیعه
۱۰۰۵ سال پیش درچنین روزی در سال ۴۲۳ قمری ، « ابوالحسن علی ابن هلال بغدادی» مشهور به« ابن بواب» ادیب و خوشنویسی شیعی مذهب دار فانی را وداع گفت . وی با دخل و تصرف در قوانین خوشنویسی كه از ابن مقله بجای مانده بود ، قواعد جدیدی در هنر ایجاد كرد . از آثار این هنرمند خوشنویس رساله‏ای از جاحظ كه به خط ثلث آن را نگاشته و در موزه اسلامی استانبول موجود است همچنین نسخه‏ای بسیار زیبا و نفیس از قرآن مجید این كلام الهی به خط نسخ از ابن بواب باقی است كه اكنون در انگلستان نگهداری می‏شود .
● ساخت کفشهای جداگانه برای پاهای چپ و راست !
۶۹۷ سال پیش در چنین روزی در یال ۱۳۱۰ میلادی ، ساخت کفش برای پای چپ و پای راست ، جداگانه ، متداول شد. پیش از آن ، کفش های هردو پا مشابه هم و به صورت مستقیم ساخته می شد ، به گونه ای که هرلنگه را می شد برای هر دو پا استفاده کرد.
● درگذشت كریستف كلمب
۵۰۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۵۰۶ میلادی ، كریستف كلمب كه راه استیلای اروپائیان بر قاره آمریكا را باز كرده بود ، در ?? سالگی در اسپانیا درگذشت.
«كریستف‌ كلمب‌» سیاح‌،جهانگرد و كاشف‌ ایتالیایی‌، متولد جنوا بود . از نوجوانی به دلیل علاقه شدید به دریانوردی به‌آموختن‌ نجوم‌، جغرافیا و رسم‌ پرداخت‌. فن‌نقشه‌كشی‌ را از برادرش‌ بارتولومی‌ آموخت‌. در۱۴ سالگی‌ به‌ كار در كشتی‌ پرداخت‌ و در سال‌ ۱۴۶۷ سفری‌ به‌ دریای‌ شمال‌ داشت‌ و از جزیره‌ایسلند دیدن‌ كرد. هنگامی‌ كه‌ تصمیم‌ گرفت‌ خودرا به‌ هندوستان‌ برساند و این‌ افتخار را نصیب‌هموطنانش‌ بكند، همه‌ به‌ او خندیدند; ولی‌ باحمایت‌ فردیناند و ایزابل‌ پادشاه‌ و ملكه‌ اسپانیا به‌این‌ سفر رفت‌ و در سال‌ ۱۴۹۲ با سه‌ كشتی‌،آب‌های‌ اقیانوس‌ اطلس‌ را به‌ جانب‌ باختر ترك‌كرد. در این‌ سفر، خطرات‌ بسیاری‌ پیش‌ آمد.كریستف‌ كلمب‌ قاره‌ آمریكا را كشف‌ كرد، اما تصوركرد هندوستان‌ است‌.
وی كه در سال ۱۴۹۲ در چارچوب رقابت اسپانیا و پرتغال در یافتن راههای دریایی، در جهت غرب عازم هند بود به قاره ناشناخته آمریكا رسید و جزیره ای را كه امروز نیمی از آن جمهوری دومینیكن را تشكیل می دهد و نیم دیگر هائیتی، «هیسپانیولا» نامید و مقر حكومت اسپانیایی ها قرار داد و مقدمات بنای شهر «سانتو دومینگو» را در آن جزیره فراهم ساخت. برخی مورخان نوشته اند: كلمب كه بعدا مورد بی مهری پادشاه اسپانیا قرار گرفته بود در تنگدستی و انزوا از این دنیا رفت.
كلمب‌ می‌دانست‌ كه‌برای‌ سفر اكتشافی‌ بلند پروازانه‌اش‌ احتیاج‌ به‌حمایت‌ دستگاه‌ سلطنت‌ دارد. اما با پشتكار كوشیداین‌ حمایت‌ را از پادشاهان‌ حاكم‌ در پرتغال‌،اسپانیا، فرانسه‌ و انگلستان‌ بگیرد. هنری‌ هفتم‌،پادشاه‌ انگلستان‌ تقاضاهای‌ او را رد كرد، اما ایزابل‌و فردیناند، ملكه‌ و پادشاه‌ اسپانیا او را از خودنراندند و در نتیجه‌ بخش‌ عمده‌ای‌ از دنیای‌ جدیدبه‌ اسپانیایی‌ها رسید نه‌ انگلیسی‌ها.
● تصرف سكوتره و آغاز استعمار آسیا
۵۰۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۵۰۶ میلادی ، دریانورد پرتغالی آلفونسو دوآلبوكرك ، «سكوتره» را در دریای عرب تصرف كرد و سال بعد (۵۰۷) به تصرف جزیره ایرانی هرمز در مدخل خلیج فارس دست زد تا ناظربر راههای دریایی اقیانوس هند باشد. برخی از مورخان، تصرف سكوتره را آغاز استعمار آسیا نوشته اند.
● زادروز انوره دو بالزاک
۲۰۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۷۹۹ میلادی ، انوره دو بالزاک نویسنده مشهور فرانسوی به دنیا آمد . او را پیشوای مکتب رئالیسم اجتماعی در ادبیات می دانند.
او در خانواده ای متوسط در شهر تور فرانسه به دنیا آمد. در هشت سالگی به مدرسه ای شبانه روزی فرستاده شد، اما در ۱۸۱۳ مدرسه را ترک کرد و سال بعد همراه با خانواده راهی پاریس شد. در ۱۸۱۹ در رشته حقوق مدرک گرفت، اما به رغم خواست خانواده برآن شد تا به ادبیات بپردازد. پس از نوشتن چند رمان عامه پسند و فکاهی و تلاش برای مال اندوزی از عرصه چاپ و نشر که به بدهی سنگینی برای او انجامید، انتشار رمان چرم ساغری در سال۱۸۳۱ شهرت را برای او به ارمغان آورد. بالزاک پس از آن بیشتر شبانه روز را به نوشتن می پرداخت و با توجه به اقبالی که آثار او به خود جلب کرده بود و خوش پوشی وخوش گفتاری و خود نمایی اش میهمان خوش آمد سالن های پاریس بود.
آثار بالزاک آیینه ای از جامعه فرانسه روزگار اوست.
توصیفات دقیق و گیرای او از فضای حوادث و تحلیل نازک بینانه روحیات شخصیت های داستان، بالزاک را به یکی از شناخته شده ترین و تاثیر گذارترین رمان نویسان در طول دو قرن اخیر تبدیل کرده است.
مجموعه آثار بالزاک که شامل حدود ۹۰ رمان و داستان کوتاه می باشد ، در مجموعه ای تحت عنوان «کمدی انسانی» جمع آوری شده است . او افراد هر طبقه اجتماعی، از اشراف فرهیخته گرفته تا دهقانان عامی را در کمدی انسانی خود جای می دهد و جنبه های گوناگون شخصیتی آنان را در معرض نمایش می گذارد. بهره گیری او از شگرد ایجاد پیوند میان شخصیت ها و تکرار حضور آنها در داستانهای مختلف موجب می شود تا در گسترش روان شناسی شخصیت های منفرد توفیق یابد.
رئالیسم عریان و بدبینی بالزاک به سرشت انسانی که در آثارش هویداست، او را زمینه ساز ایجاد جنبش ناتورالیسم در ادبیات فرانسه کرده است، تاثیر او بر بسیاری از نویسندگان ناتورالیست از جمله امیل زولا کاملا آشکار است.
از دیگر آثار این نویسنده به این عناوین می توان اشاره کرد:
▪ زن سی ساله ،
▪ دخترعموبت ،
▪ گوبسک رباخوار ،
▪ بابا گوریو ،
▪ اوژنی گرانده و ...
«بالزاك» در روز ۸ اوت ۱۸۵۰ پس از پنجاه و یك سال زندگانی در گذشت. در روزهای بیماری او به جز «تئوفیل گوتیه » و «ویكتور هوگو» كسی به خانه او نمی رفت و در لحظه مرگ به جز ویكتور هوگو كسی بر سر بالین او نبود. در پاریس كمتر كسی متوجه مرگ« بالزاك» شد؛ برای آنكه این نویسنده بزرگ عضو فرهنگستان فرانسه نبود و او را به جرم هرزه نویسی و فساد اخلاق و در حقیقت به جرم «رئالیسم» عضو خود نشناخته بود و در روز مرگ بالزاك هیچ كس مانند «ویكتور هوگو» اظهار تأثر نكرد.
● تولد جان استوارت میل
۲۰۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۰۶ میلادی ، جان استوارت میل، فیلسوف مشهور انگلیسی دیده به جهان گشود .
جان استوارت میل برجسته‌ترین عضو در گروه فیلسوفان قرن نوزدهم میلادی بریتانیاست که نظریه فایده‌گرایی را عرضه کرده و رواج دادند. او اصلاحگر اجتماعی، مدافع آزادی فردی و سیاسی و یک فیلسوف و عالم بزرگ منطق به شمار می‌آید. رساله‌اش تحت عنوان درباره آزادی که در ۱۸۵۹ به چاپ رسید، پیرامون نظامهای حکومت و قانون است. نقطه شروع فلسفه او، مطالعه اثر جرمی بنتام بود، آن اصلاحگر رادیکال که برای نخستین بار نظریه «بیشترین سعادت برای بیشترین مردم را» به عنوان یک اصل اخلاقی اشاعه داد. این اصل مشهور به «اصل سودمندی» شد. بتنام و جیمز میل (پدر جان‌استوارت میل) همراه با یکدیگر جنبشی را رهبری کردند که تلاش می‌کرد تا وسایل عملی، قانونی و سیاسی تحقق اصل مزبور را فراهم سازد. واژه «فایده‌گرایی» که زمانی برای اشاره به نظریه اخلاقی او دارد که جان‌استوارت میل در کتاب فایده‌گرایی (۱) خود، که در ۱۸۶۱ چاپ شد، آن را بازنگری و اصلاح کرد. اثر عمده او در علم منطق، موسوم به نظام منطق، نخستین بار در ۱۸۴۳ چاپ شد. وی در اواخر عمرش کتاب اسارت زنان (۲) را نگاشت که دفاع جانانه‌ای از تساوی زن و مرد است.
● درگذشت حاج میرزا ابوالقاسم زنجانی
۱۳۶ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۲۹۲ قمری ، حاج میرزا ابوالقاسم زنجانی از علمای بزرگ زنجان و شاعر توانای مسلمان در این شهر دار فانی را وداع گفت . این عالم فاضل در سال ۱۲۲۴ قمری متولد شد و در ایام جوانی به قصد تحصیل به اصفهان سفر كرد . او در حوضه علمیه اصفهان كه از مراكز معتبر علوم دینی بشمار می‏رفت نزد علمایی چون سید رشتی و حاج محمد ابراهیم كرباسی كسب فیض نمود . آیت الله زنجانی در پی اتمام تحصیلات به زادگاهش زنجان بازگشت و از آن پس به تدریس اشتغال یافت . این عالم بزرگ ضمن تدریس به تألیف كتابهای متعدد همت گماشت كه از آن جمله می توان به عناوینی چون ؛ ردالباب ، حجهٔالابرار و هدایهٔالمتقین اشاره کرد .
● تولد زیگرید آندست
۱۲۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۸۲ میلادی ، زیگرید آندست ، نویسنده مشهور نروژی ، در كالوندبورگ دانكارك به دنیا آمد .
از آثار معروفی که او در زندگانی خود خلق کرد می توان به این عناوین اشاره کرد : « خانم مارتا اولی» ، « ینی» ، « دختر كریستین لاوران» و ...
وی به سال ۱۹۲۸ میلادی نوبل ادبی را از آن خود کرد . و در دهم ژوئن ۱۹۴۹ ، در لیلهامر نروژ درگذشت .
● خروج نیروهای امریکایی از کوبا
۱۰۵ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۹۰۲ میلادی ، سرزمین كوبا به مثابه یك جمهوری مستقل تحت الحمایه اِمریكا قرارگرفت و كلیه قوای اِمریكا ازخاك این كشورخارج شدند.
استقلال كوبا برپایه قانون اساسی جدید این كشوربدست آمد. دراین قانون ماده ای گنجانده شده بود كه به دولت امریكا حق می داد برای حفظ جان و مال اتباع خود دراموركوبا مداخله كند. برطبق همین قانون، امریكا پایگاههای نظامی دریا درخاك كوبا مستقركرد. اما ازسال ۱۹۵۹ میلادی با روی كارآمدن فیدل كاسترو نفوذ امریكا دركوبا به تدریج ازمیان رفت.
● نخستین پرواز بدون توقف میان دو قاره آمریكا و اروپا
۸۰ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۲۷ میلادی ، «چارلز لیندبرگ» هوانورد آمریكایی در میان استقبال بیش از یكصد هزار تن، پس از ۲۷ ساعت پرواز و پیمودن عرض اقیانوس اطلس در پاریس فرود آمد. وی ۱۹ مه با یك هواپیمای یك موتوره به تنهایی از فرودگاهی در لانگ آیلند ( ایالت نیویورك ) به پرواز در آمده بود و بدون توقف، هزاران مایل فاصله دو قاره را پرواز كرده بود. این نخستین پرواز بدون توقف میان آمریكا و اروپا بود.
● پذیرش استقلال عربستان توسط انگلیس ، بواسطه معاهده جده
۸۰ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۲۷ میلادی ، دولت انگلستان طبق قرار داد جده استقلال كشور سعودی را برسمیت شناخت.
به موجب توافق ماه مه ۱۹۱۶ انگلستان و فرانسه بر سر تقسیم سرزمین های عربی میان خود در صورت شكست امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول جز سوریه و لبنان كه سهم فرانسه قرار گرفت قرار شده بود كه مابقی این سرزمینها از جمله حجاز بعدا در اختیار انگلستان قرار گیرد.
سرهنگ تی. ای. لورنس( لورنس عربستان ) كه ۱۹ ماه مه ۱۹۳۵ در پی یك تصادف موتوسیكلت درگذشت درجریان جنگ جهانی اول در شبه جزیره عربستان، با توسل به روشی تازه، اعراب را به قیام برضد سلطه طولانی عثمانی برانگیخت و در این راه موفق هم شد.
● روز ملی کامرون
۳۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۷۲ میلادی کامرون به استقلال دست یافت و از آن تاریخ ، این روز به عنوان روز ملی کامرون ، در این کشور گرامی داشته می شود .
کامرون امروز دارای حکومت جمهوری است . دین اکثریت غالب مسیحیت بوده و زبان مردم این کشور انگلیسی و فرانسوی است . پایتخت این کشور یائونده می باشد .

منابع :
مهر
صدا و سیما
روزنامک
ایلنا
دفتر امور زنان وزارت آموزش و پرورش
خانواده سبز
مرکز توسعه تجارت کیش
ویکی پدیا
تبیان
کتاب نیوز

منبع : تبیان