۱۷ اردیبهشت ـ ۷ می ـ زادروز شرقشناسی که اسناد آرشیو هیتیت ها را خواند و سرقت آثار باستانی را یک جنایت بین المللی اعلام کرد

ششم ماه مه زادروز «بدریك هروزنیBedrich Hrozny» شرقشناس چك است كه در سال ۱۸۷۹ به دنیا آمد و ۸۳ سال عمر كرد. او كه زبانهای عهد قدیم از جمله آكادی، سومری، پارسی باستان، سانسكریت و زبان هیتیتHittite را فرا گرفته و خطوط میخی را می خواند در طول اقامت طولانی خود در تركیه موفق به خواندن اسناد آرشیو سران دولت هیتیت شد كه در بغازكویBogazkoy (یکصد و پنجاه کیلومتری شمال شرقی آنكارا) كشف شده بودند.
هروزنی با خواندن اسناد این آرشیو اعلام كرد كه هیتیت ها كه روزگاری بر آناتولی، شمال عراق امروز و قسمتی از سوریه تسلط داشتند، آرین بودند و زبانشان هند ـ اروپایی بود و ارتباطی با زبانهای موجود در مزوپتامیا Mesopotamia ندارد (این واژه كه از زمان سلوكی ها متداول شده است از دو واژه یونانی به معنای میان رودها = بین النهرین، سرزمینی كه میان دجله و فرات و اطراف این دو رود واقع شده است، عمدتا عراق امروز) و سمتیك (سامی = هبرو ـ عربی) و همریشه زبانهای آرامی، آكادی و سومری (هر سه سمتیك) نیست. هروزنی در بین النهرین (عراق) بیش از هزار تابلت به خط میخی از زمان آشوریان به دست آورد كه كار بسیار مهمی بوده است.
این تابلت ها وضعیت تجارت آن زمان را نشان می دهد. وی علاوه بر آناتولی و بین النهرین، یك رشته مطالعات باستانشناسی وسیع در ایران و هند و مناطق تاجیك نشین بعمل آورد و تاجیكها را ایرانیانی اصیل خواند. وی بود كه گفت اروپاییان در قرن نوزدهم عمدتا در جستجوی عتیقه و نفع مادی در خاورمیانه اكتشافات باستانشناسی كرده بودند. هروزنی تصاحب اشیاء و آثار باستانی (تمدن یك ملت) را یك جنایت بین المللی خواند و توصیه كرد كه یك پلیس بین الملل برای كشف و استرداد این اشیاء نادر و مسروقه تشكیل شود و هركشوری برای حراست از این آثار، یك انجمن ملی داشته باشد. هروزنی ۱۲ دسامبر سال ۱۹۵۲ درگذشت.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز