شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا
فرهنگستان رضاشاهی!
در زمان رضاشاه مؤسسهای به نام فرهنگستان جهت وضع واژههای جدید و رایج ساختن آنها میان مردم بوجود آمد. ـچهارم اردیبهشت ۱۳۱۴ ـ تردیدی نیست كه به علت پیشرفتهای سریع انسان در زمینههای علوم و تكنولوژی، وجود چنین مؤسسهای برای هر كشوری ضروری است. اما متأسفانه فضلفروشان كم مایه در این مؤسسه جای گرفتند و قبل از هرچیز به دشمنی با زبان عربی پرداختند و سعی كردند كه واژههای نامأنوس را جایگزین واژههای عربی سازند. یكی از كسانی كه به مخالفت با این شیوهٔ واژهسازی پرداخت علامه محمد قزوینی بود.
دكتر عباس اقبال پس از مرگ وی در این باره نوشت:
«درجه حساسیت و تعصب او نسبت به سلامت املاء و انشای فارسی تا آن اندازه بود كه گاهی واقعاً برای یك املای غلط یا یك نوشتهٔ نادرست كه از یكی از معاشرین یا دوستان خود میدید یا به كلی از او میبریدو یا به او اولتیماتومی در این باب میداد و اصلاح املاء و انشاء غلط و ترك این روش ناپسند را جدّاً از او خواستار میشد. به همین نظر، نسبت به فرهنگستان ایران هیچگونه ارادتی نداشت و كار لغتتراشی و تبدیل كلمات مأنوس و مفهوم را به لغات ساختگی یا مهجور از جانب اعضای آن سخت زشت میشمرد و بسیار تعجب میكرد كه چگونه جمعی كه خود اهل فضل و كمالند، راضی به ارتكاب چنین عمل ناصوابی میشوند و غالب اوقات رعایت مصالح روز، ایشان را از دفاع حق و حقیقت باز میدارد. آن مرحوم اختیار این روش را ناشی از دو چیز میدانست: یكی آنكه غالب اعضای فرهنگستان ما از دنیا و وضع كار این قبیل انجمنها در ممالك متمدنه بیخبرند؛ دیگر آنكه با وجود مهارت در رشتههای مختلف، غالباً به زبان و ادبیات فارسی وعربی چنانكه باید آشنایی ندارند و این جمله را هم جاهلانه از قیاس لغات و ادبیات السنهٔ اروپایی میدانند.»
عباس اقبال آنگاه حكایتی در این مورد از علامه قزوینی نقل میكند:
«به خاطر دارم كه روزی در حضور آن مرحوم (محمد قزوینی) در فرهنگستان بودم. مرحوم فروغی از یكی از فضلا املای لغتی را پرسید كه به «صاد» صحیح است یا به «سین»؟ او گفت: هر طور كه حضرت اشرف بفرمایند! مرحوم قزوینی بقدری از این مجامله عصبانی شد كه مافوق نداشت و همیشه با كمال استعجاب میگفت: آیا ممكن است انسان برای خاطر مصلحت وقت و خوش آمد حضرت اشرف، املای لغتی را هر وقت به شكلی بنویسد؟»۱
پانوشتها:
۱ـ عباس اقبال، به یاد علامه قزوینی، اطلاعات ماهانه،تیرماه ۱۳۲۸.
منبع: هزار و یك حكایت، محمود حكیمی، انتشارات قلم، جلد ۱
منبع : دوران
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران اصفهان حجاب ایران و اسرائیل فرانسه گشت ارشاد حمله ایران به اسرائیل حسین امیرعبداللهیان استان اصفهان دولت وعده صادق جنگ ایران و اسرائیل
تهران سیل شهرداری تهران هواشناسی وزارت بهداشت قتل فضای مجازی سازمان هواشناسی زلزله سیلاب قوه قضاییه پلیس
قیمت طلا قیمت دلار دلار قیمت خودرو بازار خودرو خودرو بانک مرکزی ایران خودرو بازنشستگان حقوق بازنشستگان تورم قیمت سکه
سعدی سینمای ایران سینما تلویزیون شاعر تئاتر احسان علیخانی موسیقی کتاب دفاع مقدس سریال
مغز
رژیم صهیونیستی عراق غزه فلسطین جنگ غزه امیرعبداللهیان سازمان ملل حماس اسراییل عملیات وعده صادق چین ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال شمس آذر قزوین تراکتور باشگاه استقلال صنعت نفت آبادان لیگ برتر بازی لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران
فناوری ناسا هوش مصنوعی گوگل سامسونگ تبلیغات تلگرام اپل
حمله قلبی کلسترول سرطان بیماری درمان و آموزش پزشکی سازمان غذا و دارو چاقی