۱۹ اسفند ـ ۱۰ مارس ـ معینیان نخستین وزیر اطلاعات (انتشارات و مطبوعات) ایران در یک نگاه

مجلس شورای ملی ۱۹ اسفند ۱۳۴۲ كابینه حسنعلی منصور را كه دو روز پیش از آن در پی كناره گیری امیر اسدالله علم مامور تشكیل كابینه شده بود تایید كرد و اداره انتشارات و رادیو تبدیل به وزارت اطلاعات (انتشارات و مطبوعات ــ ارشاد ) شد كه بعدا سازمانهای دیگری از جمله جهانگردی بر آن اضافه گردید و نصرت الله معینیان روزنامه نگار معروف تصدی وزارت تازه را برعهده گرفت . قبلا امور مطبوعات از جمله صدور پروانه از اختیارات وزارت كشور و پیش از آن شورایعالی فرهنگ بود .
معینیان كه در شایستگی او در مدیریت ، میهندوستی و پاكدامنی جای تردید وجود ندارد و از مردان بزرگی است كه ایران در تاریخ معاصر خود به وجود آورده است پیش ازقبول مدیریت انتشارات و رادیو ، سردبیر روزنامه بود.
وی رادیو ایران و خبرگزاری پارس را كه دو موسسه مرده بودند با كمترین هزینه و نیروی انسانی به صورتی در آورد كه با بهترین موسسات مشابه در كشورهای پیشرفته كوس برابری می زدند . برای رسیدن به این هدف ، معینیان مقررات استخدامی جدا گانه ای را همراه با انضباط سخت و آموزش ضمن خدمت به اجرا در آورد كه در آن پرداخت دستمزدها به صورت روزانه صورت می گرفت. حتی از قلم افتادن یك « واو » در یك مطلب جریمه سنگین داشت و همین روش باعث پرورش نسلی شد كه تا سالها رسانه های كشور را با كیفیت خوب اداره می كرد.
معینیان با ابداع تلفن ۲۷۰۰۰ شخصا به نظر مردم نسبت به برنامه های رادیو رسیدگی دقیق می كرد و اگر از یك موسسه دولتی دیگر شكوه و شكایت كرده بودند تا به حصول نتیجه ، كار را شخصا دنبال می كرد . در زیر دفتر ویژه تلفن ۲۷۰۰۰ اقدامهایی را كه درباره هر تماس تلفنی مخاطب كرده بود می نوشت و امضاء می كرد كه مطالعه آن برای هر پژوهشگر تاریخ می تواند جالب باشد.
معینیان نامه های وارده را در كمتر از ۱۲ ساعت می خواند و پاسخ می داد و از دریافت پیشنهاد ها و طرحهای تازه استقبال می كرد و حتی آنها را می خرید . برای هر برنامه شورایی به وجود آورده بود و تصمیمات با نظر شورا بود.
در آن زمان كه برای دولت اشاره به كوچكترین ضعفی قابل تحمل نبود ، معینیان اجازه پخش برنامه روزانه « در گوشه و كنار شهر » را در پرایم تایم ( ساعت ۴ و نیم بعد از ظهر ) از رادیو داده بود كه ضعفها و نارسایی ها ی جامعه تهران را منعكس می كرد. خبرهای سایر كشور ها باید از چند منبع گرفته می شد تا مبادا یك منبع مغرض باشد و ایران هنوز نتوانسته معادل سردبیرانی كه او در دوران طولانی مدیریت خود بر خبر گزاری و رادیو پرورش داد تولید كند.
علم در بهمن ماه سال ۱۳۴۱ با برداشتن معینیان از سازمان انتشارات و رادیو و انتصاب او به وزارت راه اشتباه بزرگی را مرتكب شد كه در به وجود آمدن رویدادهای خونین خرداد ۱۳۴۲ تاثیر فراوان داشت . برنامه های رادیو با مدیریت تازه تا حدی باعث تشدید بحران شد و فردی كه جانشین معینیان شده بود اجازه داده بود كه در بهار ۱۳۴۲ دستگاههای پخش ساز و آواز رادیو را به شهر قم ببرند و در میدانها و چهار راههای این شهر با صدای بلند ترانه پخش كنند ــ كاری كه سابقه نداشت . علم چند ماه بعد متوجه اشتباه خود مبنی بر تغییر معینیان از سازمان انتشارات و رادیو شد و او را با حفظ سمت وزارت راه بار دیگر به مدیریت آن سازمان باز گردانید كه حسنعلی منصور در اسفند همین سال انتشارات و رادیو و ادارات مربوط را در هم ادغام كرد و به صورت وزارتخانه در آورد و به نصرت الله معینیان سپرد.
معینیان سالها بعد با هدف خدمت به وطن و هموطنان ریاست دفتر شاه را پذیرفت تا رابط اطمینان بخش و بی غرضی میان مردم و شاه باشد . ولی ، روال كار در دربار طوری بود كه معینیان امكان كمك كردن به حل مسائل را به دست نمی آورد و در اینجا یك مدیر شایسته ، بی نظر و میهندوست عملا خنثی شده بود و كار موثری نمی توانست انجام دهد.بسیاری از اندیشمندان وطن خارج ساختن معینیان از بخش اجرایی ایران و قرار دادن او را در چهار دیواری یك دفتر در طول یك دهه بزرگترین آسیب به ایرانیان و به منزله یك توطئه غیر عمد می دانند. محروم كردن ایران از نیمه دهه ۱۳۴۰ از استعداد مدیریت ، مهارتها و درستی خاص معینیان لطمه و نقصان بزرگی بود كه هرگز جبران نخواهد شد. معینیان از شهر اصفهان برخاسته است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز