مصرف آنتی‌بیوتیک، به موقع و به جا

اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید كه علاقه عجیبی به مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها به دنبال بروز بیماری دارید، حتما این مطلب را مطالعه كنید. آنتی‌بیوتیك‌ها دسته‌ای از داروها هستند كه برای از بین بردن عوامل ایجادكننده بسیاری از بیماری‌های عفونی، به صورت گسترده در سراسر دنیا مصرف می‌شوند. كشف این مواد كمك بزرگی به علم پزشكی كرده و طی سالیان اخیر جان انسان‌های زیادی را نجات داده است.
با این همه آنچه به شدت دانشمندان را نگران كرده است، بی‌اثر شدن آنتی‌بیوتیك‌ها در درمان برخی از بیماری‌های عفونی است. به دنبال مطالعات انجام شده برای یافتن علت این مسأله مهم، یكی از دلایل قطعی كه اثبات شده است، عبارت است از پیدایش مقاومت تعدادی از عوامل عفونی به آنتی‌بیوتیك‌های موجود. میكروب‌ها با ایجاد ژن مقاومت در برابر آنتی بیوتیك‌ها، این مقاومت را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌كنند و حتی به صورت شایع این ژن از یك گونه میكروبی به گونه دیگری انتقال می‌یابد.
اینجاست كه با وجود تجویز آنتی‌بیوتیك در مقادیر بالا، نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود و عفونت پایدار می‌ماند. دراصل میكروب یاد می‌گیرد كه چگونه خود را در برابر آنتی بیوتیك‌ها محافظت كند و چطور آن را خنثی و بی اثر كند. به همین دلیل است كه تشخیص درست و به موقع برای استفاده از آنتی‌بیوتیك‌ها یكی از هنرهای پزشكان است؛ تا بیمار با مصرف كمترین تعداد آنتی‌بیوتیك، بهبود كامل بیابد.
متأسفانه برخی از هموطنان عزیز معتقدند كه مثلا باید برای هر گلودرد یا دندان‌درد، حتما از این دسته دارویی استفاده كنند و گاه تا حدی جلو می‌روند كه حتی به فرآورده‌های خوراكی نیز بسنده نمی‌كنند و فقط و فقط داروی تزریقی را علاج دردشان می‌دانند. حال اگر پزشك در برابر این خواسته آنها مقاومت كند، آن‌قدر دكترشان را عوض می‌كنند تا سرانجام به مقصودشان برسند.
جالب است بدانید كه بیشتر گلودردها و سرماخوردگی‌ها در فصول مختلف سال، نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیك ندارند. در اصل این دسته دارویی نیز مثل همه داروهای دیگر عوارضی دارند. طبیعتا تنها در زمان احتیاج و نیاز است كه تجویز آنها به صلاح است، (حتی اگر مختصر عوارضی هم ایجاد كنند)، ولی وقتی بدن برای مقابله با بیماری نیازی به آنتی‌بیوتیك ندارد، قبول خطر عوارض آنها، منطقی نیست. شاید هم بعضی از عزیزان نگران انواع خاصی از سرماخوردگی‌ها هستند كه می‌تواند نهایتا در صورت درمان نشدن به بیماری تب روماتیسمی منجر شود.
خبر خوش برای شما این است كه در بیشتر موارد، می‌توان میان این نوع سرماخوردگی با سایر انواع تفاوت گذاشت و نباید نگران چنین امری بود. در غیر این صورت مصرف گسترده و بی‌رویه آنتی‌بیوتیك‌ها در كشور موجب ایجاد گونه‌های مقاوم و خطرناك از میكروب‌ها می‌شود كه چه بسا درمانی برای آنها موجود نباشد. پس بهتر است تصمیم‌گیری برای مصرف كردن یا نكردن این داروها را بر عهده پزشكان معالج خود بگذارید تا از ایجاد خطر ذكر شده در آینده جلوگیری شود. به خاطر داشته باشید كه در غیر این صورت ممكن است خود شما در آینده قربانی گونه‌های مقاوم به درمان میكروبی شوید.

دكتر ژامك مدرسی

منبع : روزنامه سلامت