برگی از تاریخ (۱۹ دی)

● تولد فقیه مجاهد سید محمد طباطبایی از رهبران اصلی نهضت مشروطه(۱۲۵۸ق)
آیت الله سیدمحمد طباطبایی در کربلا ( و به قولی در تبریز) به دنیا آمد و در دو سالگی به ایران آورده شد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در محضر میرزا ابوالحسن جلوه و شیخ هادی نجم آبادی حکمت و اخلاق را فرا گرفت و سپس در عتبات به درس میرزای شیرازی راه یافت. آیت الله طباطبایی پس از واقعه ی تحریم تنباکو به درخواست میرزای بزرگ شیرازی راهی تهران گردید و مبارزات سیاسی خود را در راستای نهضت مشروطه وسعت بخشید. آیت الله سیدمحمد طباطبایی، عالم بزرگ مسلمان و از روحانیون آزادی خواه ایران و رهبران اصلی نهضت مشروطیت به شمار می رفت. ایشان با همکاری آیت الله سیدعبدالله بهبهانی یکی دیگر از رهبران روحانی نهضت مشروطه در راه مبارزه با استبداد قاجاریه، کوشش و مجاهدات بسیار کرد. هنگامی که عین الدوله صدراعظم مظفرالدین شاه قاجار آزادی خواهان را به سختی تحت فشار قرار داد و علاءالدوله حاکم تهران، چند تن از بازرگانان را به چوب بست، این دو روحانی والامقام به همراه عده ی کثیری از مردم به حرم حضرت عبدالعظیم در ری پناهنده شده و در حرم آن حضرت تحصن کردند. این تحصن زمینه ی انقلاب مشروطه را فراهم آورد. اما پس از به توپ بستن مجلس توسط محمدعلی شاه قاجار، آیت الله سید عبدالله بهبهانی تبعید شد و آیت الله طباطبایی در منزل خود تحت نظر قرار گرفت. سید محمد طباطبایی در عین مجاهدات در راه خدا و آزادی مردم مسلمان ایران، دانشمندی آگاه و مطلع از اصول و مبانی احکام اسلامی بود و برای گسترش علوم و معارف دینی، به ترتیب شاگردان برجسته، اهتمام بسیار ورزید. این شخصیت برجسته ی دینی و سیاسی، سرانجام پس از رنج فراوانی که در قیام مشروطه و پس از آن تحمل نمود، در حدود سال ۱۳۳۹ ق(۱۲۹۹ش) در ۸۱ سالگی در گذشت و در حرم حضرت عبدالعظیم در ری مدفون شد.

منبع : عرفان