۲ دی ـ ۲۳ دسامبر ـ زادروز نخستین کتاب طنز

كتاب طنزها (Satires) تالیف شاعر و فیلسوف رومی كوینتوس هوراتیوس فلاكوس ۲۳ دسامبر سال ۳۵ پیش از میلاد در شهر رم به صورت نسخه های متعدد دستنویس انتشار یافت كه باقی مانده است و هنوز مورد مطالعه كسانی است كه لاتین می دانند.
این كتاب ، نخستین مجموعه طنز به صورت نظم و نثر در تاریخ است و به این لحاظ است كه هوراتیوس ( در دنیای انگلیسی زبان : هوراس و در آلمان : هوراز ) را پدر طنز در جهان و نخستین طناز در تاریخ بشمار می آورند و واژه طنز در زبانهای اروپایی، از عنوان كتاب او گرفته شده است . از آنجا كه او در جوانی برای تحصیل فلسفه به یونان فرستاده شده بود و طنزها ی او بوی فلسفی و سیاسی می دهد از آن پس عادت شده است كه طنازان عمدتا سیاسی بگویند و انتقادهای خود از اوضاع روز را به طنز در آورند كه به دلیل لطف كلام نه تنها بر دل همگان نشیند بلكه از تعقیب و مجازات هم در امان باشند و از آن برهند و مقامات، هرچند مستبد ، به اندیشه مجازات و محدود كردن آنان بر نیایند و طنز تصویری ( كاریكاتور ) كه دنباله و مكمل آن است به همین دلیل مورد توجهبوده و نوعی بیان و انعكاس انتقاد ار كارها و گفته ها است .
نیچه فیلسوف بلند آوازه آلمان و نویسنده كتاب چنین گفت زرتشت در باره هوراس گفته است: لذتی كه از خواندن طنزهای هوراس و قطعات او و نیز غزلهایش احساس می شود از هیچ شعر دیگری به دست نمی آید . اشعار و گفته های هوراس و مفاهیم انها كهنه شدنی نخواهد بود . باید این اشعار و طنزها را به همان گونه كه خود او می خواند بخوانید تا لدت ببرید ؛ اهسته ، شمرده و كلمه به كلمه . به نوشته نیچه ، وقتی كه یك فیلسوف شعر بگوید ، این شعر جاویدان خواهد ماند و عمر زبانی را هم كه به آن این اشعار گفته شده پایدار خواهد گردانید.
هوراس كه در سال ۶۵ پیش از میلاد به دنیا آمد هشت سال پیش از میلاد در ۵۷ سالگی در گذشت . وی سه مجموعه دیگر هم دارد كه عمدتا قصیده و غزل هستند . با این كه هوراس در اشعار و طنزهایش سنای روم ، ثروتمندان و حتی امپراتور اوگوستوس را مورد انتقاد قرار داده هزینه دو كتاب (دوم و سوم ) را سنای روم و هزینه كتاب چهارم را اوگوستوس پرداخت كرده بودند . هوراس كه معاصر سه شاعر و نویسنده رومی ویرجیل ، واریوس و ماسه ناس بود در شبهای شعر كه برای نخستین بار دایر شده بود طنزها و اشعار خود را می خواند و شهرت اولیه او از انجا برخاست.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز