سل را فراموش نکنید

از هر كسی درباره بیماری سل بپرسیم می‌گوید این بیماری در میان فقرا شایع بوده و این روزها كمتر كسی به آن مبتلا می‌شود. در حالی كه، هنوز افراد زیادی هستند كه از مبتلا شدن به این بیماری رنج برده و راهی بیمارستان می‌شوند.
به طور كلی سل بیماری تنفسی است و از طریق هوا می‌تواند انتقال پیدا كند. همان‌طور كه گفته شد، این بیماری برخلاف سایر بیماری‌های تنفسی كه از طریق قطر‌های ریز تنفسی منتقل می‌شوند و بیشتر دست‌های آلوده موجب انتقالشان می‌شوند،‌ سل از طریق هوا به راحتی می‌تواند هر كسی را مبتلا كند. به طور كلی، این بیماری بر اثر میكروبی به نام باسیل كخ انتقال پیدا می‌كند و هر عضو از بدن را نیز می‌تواند درگیر سازد مانند غدد لنفاوی، استخوان‌ها و حتی چشم‌ها اما شایع‌ترین عضوی كه اغلب درگیر می‌شود، ریه‌ها هستند. به این ترتیب كه با یك عطسه و یا سرفه بیمار مسلول تا ۳ هزار باسیل را می‌تواند پراكنده كند كه ۳۰ تا ۴۵ دقیقه نیز می‌تواند در هوا معلق باقی بماند و افراد زیادی را آلوده كند اما تمامی افرادی كه مبتلا می‌شوند، لزوما سل در آنها ظاهر نمی‌شود و به مرحله عفونت نمی‌رسد.
اما در میان جامعه پزشكی معروف است اگر فردی برای اولین بار به باسیل كخ آلوده شود ۵ تا ۱۰ درصد احتمال دارد كه به سل مبتلا شود و اگر مبتلا نشود تا آخر عمر نیز در صورت قرار گرفتن در معرض عامل بیماری باز هم ۵ تا ۱۰ درصد دیگر احتمال دارد بیمار شود.
به یاد داشته باشید كه عوامل محیطی موجب آلوده شدن افراد می‌شوند. عواملی نظیر قرار گرفتن در معرض بیمار مسلول، بودن در فضای بسته، زندان‌ها و كارگاه‌هایی كه نور كافی ندارند.
اما در میان این افراد چه كسانی بیمار می‌شوند؟ باید بگوییم این بیماری در كسانی كه سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ظاهر می‌شود مانند كسانی كه به سوء‌تغذیه، دیابت، سرطان و ایدز مبتلا هستند. به‌علا‌وه، كسانی كه ناخواسته مهاجرت كرده‌اند، زندانی‌ها و فقرا بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
این بیماری علائم بسیاری دارد مانند تب، بی‌اشتهایی، ضعف، ‌بی‌حالی و تعریق شبانه و كاهش وزن اما با وجود اینكه كه اگر كسی بیشتر از ۳ هفته سرفه كرد باید از نظر سل مورد بررسی قرار گیرد اما لزوما هر كسی كه سرفه می‌كند، سل ندارد.
نترسید، این بیماری قابل درمان است ولی اگر درمان نشود، كشنده است. داروهای مصرفی این بیماری نیز ارزان و رایگان هستند و باید فرد تا ۶ ماه این داروها را مصرف كند تا بهبودی كامل حاصل شود اما نكته مهم آن است كه باید این داروها كه تعداد زیادی هم دارند به صورت ناشتا میل شوند كه برای بسیاری از بیماران این موضوع به شدت آزاردهنده است. به این دلیل است كه اگر بیماران با نظم داروهایشان را مصرف نكنند، موجب می‌شود تا سل مقاوم به دارو ظاهر شود. از این رو توصیه می‌شود كه در صورت ابتلا، همه داروها را مرتب مصرف كنند .‌

دكتر حمید عمادی، متخصص عفونی

منبع : روزنامه سلامت