معبد آناهیتا

معبد آناهیتا از آثار تاریخی باشكوه در استان كرمانشاه است كه با۴‎/۶هكتار وسعت بر پشت صخره ای مشرف به دشت كنگاور از شهرستانهای این استان بنا شده است.
مورخین احداث این بنا را به ۳ دوره هخامنشی، اشكانی و ساسانی نسبت داده اند. برخی محققان آن را كاخ ناتمامی از خسرو پرویز دانسته اند. از دوره اشكانی نیز آثاری شامل سفالینه، قبور و نوع تدفین بویژه سكه های كشف شده در قبور این معبد به دست آمده است. پرستشگاه آناهیتا مانند دیگر بناهایی كه بر بلندی ساخته می شود با استفاده از شیوه صفه سازی بنا شده است. این شیوه در دوران تاریخی در فلات ایران متداول بوده و در دوره های بعد هم رواج داشته است. آناهیتا بر اساس متون تاریخی فرشته و نگهبان آب ، فراوانی ، زیبایی و باروری و در نزد ایرانیان دارای مقام بلند و ارجمندی بوده است. در دوره اشكانی به لحاظ پرستش الهه ناهید، تیرداد اول در یكی از معابد آناهیتا تاجگذاری می نماید. بنای تاریخی معبد آناهیتا بر پشت صخره ای قرار گرفته است كه بلندترین نقطه آن ۳۲ متر ارتفاع دارد.
این بنا دارای ۲۲۰ متر طول و ۲۰۱ متر عرض است و ضخامت دیوار محیطی آن به ۱۸‎/۵ متر می رسد. بر اساس مدارك و شواهد به دست آمده از كاوشهای باستان شناسی بر فراز این بنا ردیفی از ستونهای سنگی برپا بوده كه آثار موجود در بخش شمال غربی آن كمك مؤثری در شناسایی مشخصات بنا و در نتیجه مرمت آن كرده است. ستون ها دارای ۳‎/۵۴ متر ارتفاع شامل سرستون ، میان ستون و پایه ستون هستند و فاصله محوری این ستونها نسبت به یكدیگر ۴‎/۷۵ متر است. ورود به بنا به وسیله پلكان دو طرفه ای كه در جبهه جنوبی تعبیه شده و قابل مقایسه با پلكان ورودی كاخ آپادانا در تخت جمشید فارس است صورت می گرفته است. در ازای هر پله ۴‎/۱۵ متر ، پهنای كف پله ۳۲ سانتی متر و میانگین ارتفاع پله ها ۱۲ سانتی متر است. اكنون ۲۶ سنگ پله در جبهه شرقی و غربی بر جای اصلی بر پامانده است. سنگ پله های فرو ریخته دو طرف نشانگر آن است كه تعداد پله ها به مراتب بیش از ۲۶ عدد است و تاكنون تعدادی از این سنگ پله ها شناسایی شده است.
ادامه دیوار در شمال شرقی پلكان دیگری قرار دارد كه به تختگاه اولیه این جبهه منتهی می شود كه یكی از راههای دسترسی به این اثر تاریخی بوده است. در بخش مركزی معبد ، دیواری محكم و استوار در جهت شرقی غربی برپا شده كه دارای ۹۴ متر طول و ۹ متر ضخامت است. نمای آن گچ اندود است و گوشه های جنوب غربی و جنوب شرقی این دیوار در جهت شمال ادامه داشته است. در پای دیوار آبراهه ای بر روی صخره جهت هدایت آب جاسازی شده است. سنگهای به كار رفته در بنای معبد آناهیتا از معادن اطراف كنگاور كه فاصله ای نه چندان دور دارد استخراج می شده است .
اكنون وجود سنگهای نیمه تراش میان ستون ، سنگ نما، پایه ستون و دیگر عناصر سنگی نشان از آماده سازی سنگهای زبره تراش است كه پس از حمل در محل برپایی صیقل می شده است. تعدادی از این معادن كه در جهات مختلف معبد قرار دارد شناسایی شده كه مهمترین آنها معدن سنگ چل مران در دو كیلومتری غرب شهرستان كنگاور است. این بنای تاریخی زیبا و باشكوه همواره گردشگران زیادی را به سوی خود می كشاند.

منبع : روزنامه ایران