۱۲ آبان ـ ۳ نوامبر ـ سالروز ایجاد شهر قزوین به دستور شاپور اول

سوم نوامبر سال ۲۴۵ میلادی شاپور اول شاه وقت ایران از دودمان ساسانی كه در دوران زمامداری خود ایران را ابرقدرت اول جهان كرد دستور بنای شهر قزوین را صادر كرد .كار ایجاد این شهر سه سال طول كشید و در اكتبر( جشن های مهرگان) سال ۲۴۸ میلادی پایان یافت. نام قزوین از طایفه ای به همین نام گرفته شده و یونانیان و رومیان باستان و اینك جهانیان دریای مازندران را به نام این طایفه دریای « كاسپین » می خوانند ، زیرا كه منطقه محل سكونت این طایفه آریایی تا سواحل غربی آن دریا امتداد داشته است.
شاپور اول در طول حكومت خود چند شهر تازه ساخت كه نام او با پیشوند و پسوندهایی بر آنها گذارده شد اما دستور داد كه شهرتازه ساز به نام طایفه ای كه در آن منطقه سكونت داشت « كسپین» نامیده شود كه این نام به مرور زمان به صورت قزوین در آمده است..
قزوین در سال ۶۴۴ میلادی به دست اعراب مسلمان افتاد . در قرن ۱۶ میلادی پایتخت ایران شد و شاه طهماسب صفوی عمارات فراوان در آنجا ساخت ؛ تا این كه شاه عباس در سال ۱۵۹۸ میلادی پایتخت را از قزوین به اصفهان ـ شهر مركزی ایران منتقل ساخت. یكی از علل انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان این بود كه درآن شهر ، سران قزلباش مادر شاه عباس را كشته و جسدش را به بیابان افكنده بودند و اقامت در قزوین باعث می شد كه هر لحظه قتل فجیع مادر در ذهن او تداعی و وی را متاثر كند.
قزوین در جریان دو جنگ جهانی اول و دوم به اشغال خارجی درآمد و در سپتامبر ۱۹۴۱ توسط هواپیماهای شوروی بمباران شد . رضاخان میر پنج( سرتیپ ) از همین شهر عزم تسخیر تهران و برانداختن دولت ( كودتا ) كرد. این شهر تاریخی اخیرا مركز استانی به همین نام شده است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز