رسالت، سکوت باکک را شکست

برو روی پل عابر پیاده در میدان رسالت بایست، چه می بینی؟
سطل های قرمزی كه پر از نرگس و زنبق وحشی است و در راسته دست فروش ها زیر برق آفتاب پژمرده می شوند، پیراهنی كه در هوا پر داده می شود و یكی قیمتش را جار می زند. نگاهت ختم می شود به ترافیك و ازدحامی كه این روزها بیشتر هم شده است.
برو روی پل عابر پیاده میدان رسالت بایست، چه می شنوی؟
صدای بوق؛ اذان مسجدالرسول؛ ونك دو نفر؛ صدای پسربچه ای كه می گوید: یك قرآن بگیرید، نذری است. برو روی پل بایست و چشمهایت را ببند، آن وقت ده كوچك باكك را در ۱۰۵ یا ۱۰۶ سال قبل با ۲۳ نفر جمعیت جایگزین رسالت پرهیاهوی امروز كن و سعی كن آواز چكاوك ها را بشنوی. می دانم حتی تصورش هم آسان نیست. اما اشنال آلمانی در سال ۱۹۰۰ نقشه اطراف تهران را ترسیم كرد و در آلمان به چاپ رساند.
●تهران قدیم تنها از چهار محله بازار، سنگلج،
عود لاجان و چاله میدان تشكیل شده بود كه ده و روستاهای كوچك و بزرگ بسیاری در اطراف آن قرار داشت كه امروز اثری از آنها باقی نمانده و همه آن دهات جزو محدوده وسیع و درندشت این كلانشهر شده اند، مانند ده جوادیه، ده نارمك، ده امانیه، (محله حكیمیه امروز در شرق تهران)، ده ابراهیم آباد و ده اراج و... البته اشنال از باكك به عنوان باغك نام برده است و محدوده ده باكك از میدان رسالت امروزی به سمت شمال بوده است. آن روزها ده باكك را قنات باكك سیراب می كرده است كه از ارتفاعات البرز سرچشمه گرفته بود. قنات باكك امروز زیر تلی از ساختمان ها و آسفالت محله رسالت مدفون شده است اما این قنات هنوز در میان درختان جنگل لویزان جریان دارد و آنها را سیراب می كند. وقتی باكك جای خود را به محله رسالت داد به پایتخت چسبید. تا سال ها زمین های آن خاكی و پوشیده از سنگ بود تا این كه در سال ۶۱ یا ۶۲ خیابان های ۵۵ شمالی و سی متری آذر، اولین خیابان های محله رسالت آسفالت شدند.
اولین اذان مسجدالرسول
حدود سال ۱۳۴۵ همزمان با ایامی كه حجت الله خوانساری كلنگ مسجد احمدیه را بر زمین زد، حاج یوسف الله حدادی از اهالی دماوند، خانه ای در ضلع جنوبی دانشگاه علم و صنعت تهران داشت، كلید خانه اش را به حجت الله جلالی خمینی داد تا آن را خرج امور خیریه مسجد احمدیه كند، اما حجت الله س خمینی پیشنهاد داد كه حدادی خانه اش را با ملك حجت الله مبینی در ضلع غربی میدان رسالت تعویض كند و آن را تبدیل به مسجد جدیدی كند. پس از آن تا سال ها صحن و شبستان مسجدالرسول همان چند اتاق كوچك و حیاطی بود كه سقف آن را چادر می كشیدند و در مجموع حدود ۴۵۳ مترمربع وسعت داشت. تا این كه سه قواره زمین های همسایه مسجدالرسول وقف مسجد شد.
مرضیه سبزعلیان

منبع : همشهری