پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

میرزا محمدخان غفاری کاشانی کمال‌الملک


جنسیت: مرد
نام پدر: میرزا بزرگ
تولد و وفات: (۱۲۶۴ -۱۳۵۹) قمری
محل تولد: ایران - اصفهان - کاشان
شهرت علمی و فرهنگی: نقاش
ملقب به کمال الملک. از احفاد قاضی عبدالملک غفاری بود. تا دوازده سالگی در زادگاهش تحصیلات خود را گذرانید و سپس به تهران آمد و توسط دائی خود ، میرزا علی محمدخان مجیرالدوله ، جهت تحصیل هنر نقاشی به دارالفنون رفت. در هجده‌سالگی به دستور ناصرالدین شاه وارد دربار شد و در آنجا به تکمیل هنر خود پرداخت. خود ناصرالدین شاه نیز چندی نزد وی به فراگرفتن نقاشی پرداخت و با دیدن نبوغ خارق‌العاده‌اش به او لقب کمال‌الملک داد. تابلو معروف "تالار آینه" که وی مدت پنج سال بدان پرداخت ، اولین تابلوئی است که با امضاء کمال‌الملک تهیه شد. کمال‌الملک در چهره‌پردازی و شبیه‌سازی و منظره‌آرائی و تصویر دشت ودمن و طبیعت زنده متبحر بود و در رنگ وروغن و آبرنگ نیز مهارت بسزائی داشت و در رنگ‌آمیزی و عمق سایه‌ها و پیرایش تزئینات از استادان طراز اول ایتالیائی پیروی می‌نمود. در مجسمه‌سازی نیز قوی‌دست بود ولی کمتر به آن می‌پرداخت. از آثار مجسمه‌سازی وی ، قیافهٔ تخیلی فردوسی ، شاعر نامدار است که در اندازهٔ بزرگتر از طبیعی ساخته شده است. او در ۱۳۱۴ق جهت تکمیل اطلاعات هنری به اروپا رفت و مدت سه سال در موزه‌های فلورانس ، لوور و ورسای به مطالعهٔ نقاشی پرداخت. در ۱۳۲۹ق به مدرسهٔ صنایع مستظرفه را تأسیس کرد و در همین دوره بود که هنر وی به اوج کمال رسید. کمال‌الملک در خوشنویسی نیز دست داشت و خط شکسته را استادانه می‌نوشت. به شعر و موسیقی نیز علاقه مند بود. وی در اواخر عمر به‌‌صورت تبعید از تهران به نیشابور منتقل گشت و در حسین‌آباد آن شهر سکنی گزید و در همان‌جا نیز درگذشت. و در کنار آرامگاه عطار نیشابوری به خاک سپرده شد. از شاگردان معروف او ، اسماعیل آشتیانی ، ابوالحسن صدیقی ، حسین‌خان شیخ ، حسین‌‌علی‌خان وزیری و صنیع‌السلطان در خور ذکر هستند. آثار کمال‌الملک بالغ بر یکصد و هفتاد اثر می‌باشد. بعضی از آثار او: تصویر رنگ‌روغنی حوض‌‌خانهٔ صاحب قرانیه ، با رقم: "خانه‌زاد میرزا محمدخان نقاش‌باشی غفاری سنهٔ ۱۳۰۰ق" تصویر دو دختر گدا که از مدل‌‌های اروپائی کپی شده ، با رقم: "خانه‌زاد محمد نقاشباشی و پیش‌‌خدمت حضور همایون ۱۳۰۸ق"؛ تصویر رنگ روغنی میدان کربلا ، با رقم:"...محمد غفاری کمال‌الملک ۱۳۲۰ق"؛ تصویر رنگ روغنی دهکدهٔ دماوند ، با رقم:"کمال الملک ۱۳۳۳ق"؛ پرترهٔ خود نقاش ، در آبرنگ ، با رقم: "کمال‌الملک ۱۳۳۶ق"؛ تصویر دورنمای تهران ، حدود شمیرانات ، در رنگ و روغن ، با رقم: "محمد غفاری کمال‌الملک".
منبع : مطالب ارسالی


همچنین مشاهده کنید