چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

وقتی خورشید، پوستمان را می سوزاند


بسیاری از مردم هر ساله در انتظار فصل تابستان به سر می برند تا از نور پرحرارت خورشید استفاده کرده و علاوه بر زدودن خستگی، تغییری در رنگ پوست خود ایجاد کنند. این در حالی است که از تاثیرات مخربی که این نور بر پوست دارد غافل هستند.تابستان در کنار زیبایی ها و شادابی هایش، گرما، رطوبت و نور را به همراه می آورد. نور خورشید در فصل تابستان به اندازه ای شدت پیدا می کند که نیاز به محافظت از پوست بدن و بخصوص صورت به خوبی احساس می شود. برخی از افراد نیز تلاش می کنند از این نور و حرارت سوزان برای افزودن به زیبایی و تیره کردن رنگ پوست خود استفاده کنند، غافل از اینکه این نور چه تاثیرات جانبی می تواند بر سلامت بدن انسان داشته باشد.
● سلول کشی در اثر آفتاب گرفتن!
زمانی که پوست بدن در برابر نور شدید خورشید قرار می گیرد پرتوهای ماورای بنفش نور خورشید پوست انسان را شست وشو داده و سلول های زنده ای را که عملکرد طبیعی آنها ساخت لایه های جدید پوست است، می کشد. این پرتوها موسوم به پرتوهای ماورای بنفش A توانایی زیادی برای نفوذ در پوست انسان دارند، اما هر دو نوع A و B آن، توانایی سوزاندن پوست انسان را دارا هستند.
● فعال شدن گیرنده های درد در اثر آفتاب سوختگی
پس از آفتاب سوختگی عروق خونی به منظور زدودن سلول های سوخته زیر پوست گسترش می یابند و جریان خون در قسمت های سوخته بدن افزایش پیدا می کند. این افزایش خون باعث قرمز شدن پوست بدن می شود. در این حال سلول های آسیب دیده به مغز پیام ارسال کرده و با اعلام تخریب خود، گیرنده های درد را فعال می کنند. به همین دلیل پوست های آفتاب سوخته در برابر لمس بسیار حساس بوده و فرد درد و خارش پوست را برای روزها تجربه می کند.
● علت تیره شدن پوست
در پاسخ به سوختگی سلول ها تحت تاثیر اشعه ماورای بنفش، بدن انسان رنگدانه های ملانین بیشتری تولید می کند که این باعث تیره تر شدن رنگ پوست خواهد شد. این رنگدانه ها پرتوهای اضافی را به خود جذب کرده و از آسیب بیشتر پوست جلوگیری می کنند. ملانین های تولید شده علاوه بر فیلتر کردن اشعه ماورای بنفش نور خورشید می توانند برای پوست مضر نیز باشند. برای مثال نوعی از این رنگدانه به نام فیوملانین که عامل ایجاد موهای بور و قرمز رنگ در انسان به شمار می رود، در واقع خطر آسیب های ناشی از نور خورشید و ابتلا به آفتاب سوختگی یا سرطان پوست را افزایش می دهد. از عوارض آفتاب سوختگی می توان به سرطان پوست، چرمی شدن پوست، بروز لکه های بزرگ و قهوه ای رنگ و آب مروارید در چشم اشاره کرد. در این میان یکی از قدرتمندترین سلاح های انسان در برابر این نور مخرب، کرم های ضد آفتاب هستند که به شیوه های مختلف مانند جذب شیمیایی ماورای بنفش یا بازتاب دادن این پرتوها، از پوست محافظت می کنند. واژه SPF از مهم ترین علامت های مشخصه ای است که بر اساس آن، مصرف کنندگان، ضد آفتاب های مناسب را انتخاب خواهند کرد. این کد به فرد اعلام می کند تا زمان آفتاب سوختگی چقدر زمان دارد. برای مثال استفاده از ۲ SPF به فرد این اجازه را می دهد که دو برابر مدتی که می تواند بدون کرم ضدآفتاب در زیر نور باقی بماند، از نور خورشید استفاده کند. بالا رفتن شماره SPF ها به مفهوم افزایش چند درصدی میزان محافظت از پوست نیز خواهد بود. مناطق ساحلی در سوختگی پوست تاثیر چشمگیری دارند زیرا در این مناطق نور آفتاب توسط آب دریا و ماسه ها بازتاب داده شده و شدت آن را تکرار می کند. به شکلی که حتی در روزهای ابری ۸۰ درصد از نور خورشید از میان ابرها عبور کرده و زمین را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
● اثرات آفتاب سوختگی
برخی از افراد معتقدند که میزان کمی آفتاب سوختگی، آسیبی به کسی نخواهد رساند. محققان بارها غلط بودن این ایده را تذکر داده و اعلام کرده اند آفتاب سوختگی در دوران کودکی و نوجوانی تا درصد بالایی می تواند به سرطان پوست در دوران بزرگسالی تبدیل شود زیرا ملانین پوست به اندازه تمامی سال های عمر فرصت توسعه و رشد داشته است.
● درمان آفتاب سوختگی
۱) به گفته پزشکان برای درمان آفتاب سوختگی درجه یک استفاده از آسپیرین و نوشیدن آب خنک کافی خواهد بود. این شیوه می تواند از افزایش تاثیر سوختگی جلوگیری کند.
۲) برای سوختگی های نوع دوم فرد باید از حمام آب خنک و مرطوب کننده های گیاهی مانند آلوئه ورا استفاده کند.
۳) در صورت وخیم تر بودن شرایط بیمار و مشاهده علائمی مانند سردرد شدید، و تب و لرز فرد باید به سرعت تحت معاینه پزشک متخصص قرار گیرد.
● خطرات و مضرات آفتاب گرفتن
تابستان، فصل دریا رفتن و آفتاب گرفتن در سواحل زیبای شمالی کشور است. همین مساله بسیاری را وسوسه می کند که دل را به دریا بزنند اما، بیشتر آنها از خطرات و مضرات آفتاب برای پوست بدن خود آگاه نیستند، در این مقاله برخی نکات ایمنی در این زمینه مرور شده است. انرژی تابشی خورشید حدود ۱۸۴۳۸۶ مگاوات تخمین زده شده است. چنین رقم بسیار بزرگی حتی ممکن است برای پروفسور استیون هاوکینگ هم سرسام آور باشد. انرژی خورشید از اشعه ماورای بنفش عبور می کند و به سه نوع اشعه تقسیم می شود؛ اشعه ماورای A ، B ، C . شدت پرتوهای اشعه ماورای بنفش بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر بیشتر است. طول موج های اشعه ماورای بنفش بسیار کوچک است و برحسب میلیاردم متر اندازه گیری می شود. اما، این امواج، انرژی بالایی دارند که در بدن انسان نفوذ می کنند و ساختار سلول های پوست را تغییر می دهند. اشعه ماورای بنفش نوع C کوتاه ترین طول موج را دارد و بسیار خطرناک است. خوشبختانه این اشعه کاملاً جذب اتمسفر بالای زمین می شود. متاسفانه، اشعه ماورای بنفش نوع A و B موجب سرطان پوست می شود و به DNA بدن آسیب می رساند. علاوه بر این موجب برنزه شدن پوست بدن نیز می شود.
● درباره نور خورشید
۱) مقدار انرژی تابشی خورشید به زمین طی ۵ دقیقه برابر است با کل انرژی هایی که جمعیت جهان طی یک سال و در اشکال مختلف مصرف می کنند.
۲) مقدار انرژی تابشی خورشید که در یک تعطیلات دو هفته ای در نواحی مدیترانه ای دریافت می کنید با کل انرژی تابشی خورشید در انگلستان برابر است.
۳) هر ساله در حدود ۵۰ هزار بریتانیایی به سرطان پوست دچار می شوند که بیش از ۲۰ درصد از این افراد به کام مرگ کشیده می شوند. نیمی از مردم استرالیا به بیماری سرطان پوست دچار می شوند.
۴) بسترهای خورشیدی (تخت هایی هستند که روی آنها چراغ هایی نصب شده که اشعه ماورای بنفش ساطع می کنند) به اندازه خورشید خطرناکند، زیرا تشعشعات آنها به عمق پوست نفوذ می کند.
۵) پژوهش های جدید حاکی از آن است که احتمالاً آفتاب خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها مانند سرطان سینه و پروستات را کاهش می دهد.
● فواید و مضرات نور خورشید
۱) اشعه ماورای بنفش خورشید، منبع اصلی ویتامین D بدن ما است. این ویتامین برای استخوان ها، عضلات و سیستم ایمنی بدن ما لازم است. ویتامینD، همچنین توان مبارزه با بروز و رشد تومورهای سرطانی را دارد.
۲) نور آفتاب موجب فعالیت غده صنوبری در مغز می شود. این غده ماده شیمیایی به نام تریپتمینس تولید می کند که وضعیت روحی شما را بهبود می بخشد.
۳) قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه ماورای بنفش ساختگی (صناعی) به عنوان یک عامل مهم و پیش گیرنده در بیماری سرطان پوست شناخته شده است.
۴) قرار گرفتن بیش از حد در برابر نور خورشید احتمالاً شما را چهار بار بیشتر مستعد مبتلا شدن به بیماری آب مروارید می کند.
۵) آفتاب سوختگی می تواند پراکندگی و عملکرد گلبول های سفید خون (سلول های دفاعی بدن) را تغییر دهد و نیز به DNA بدن آسیب وارد کند.
● برنزه کردن پوست
۱) پوست خود را تا زمان برنزه شدن آن به طور یکنواخت به طور تدریجی در معرض تابش آفتاب قرار دهید.
۲) برای استفاده از حمام آفتاب، روز اول حداکثر ۳۰ دقیقه و از آن به بعد روزی ۵ تا ۱۰ دقیقه به این زمان اضافه کنید.
۳) برای برنزه کردن پوست از لوسیون های پس از آفتاب استفاده کنید. این لوسیون ها پوست بدن شما را مرطوب نگه می دارد و بر دوام برنزه ماندن آن می افزاید.
۴) پس از گرفتن حمام آفتاب، از لباس هایی استفاده کنید که دست ها و پاهای شما را بپوشانند تا بیشتر در معرض آفتاب قرار نگیرند.
۵) اگر دچار آفتاب سوختگی شده اید، پوست خود را تا قبل از بهبودی در معرض آفتاب قرار ندهید.
۶) لوسیون هایی که برای برنزه شدن پوست تهیه شده و در ساخت آنها از کره و یا مواد نفتی استفاده شده، مصرف نکنید، زیرا این لوسیون ها آفتاب سوختگی را تشدید می کنند.
۷) پوست روشن خود را بدون محافظت در مقابل آفتاب قرار ندهید. حداقل از کرم های ضد آفتاب ۱۵ SPF استفاده کنید.
۸) بدون استفاده از عینک های آفتابی که چشم را در مقابل اشعه ماورای بنفش A ، B محافظت می کنند، از خانه بیرون نروید، در غیر این صورت خود را در معرض ابتلا به بیماری آب مروارید قرار می دهید.
۹) هر ماه، کک و مک ها و خال های روی پوست خود را وارسی کنید در صورت بروز هرگونه تغییری به پزشک خود مراجعه کنید.
۱۰) کودکان کمتر از ۶ ماه را در معرض تابش اشعه ماورای بنفش قرار ندهید؛ زیرا پوست کودک در مقابل آفتاب حساس تر است.
منبع : روزنامه جوان


همچنین مشاهده کنید