سیر تا پیاز بازار دارو

معضل دارو به لحاظ گرانی، کمیابی و... مسئله ای جدید و مربوط به یکی دو سال اخیر نیست بلکه این مشکل مدت هاست گریبانگیر مردم شده و کار را به جایی رسانده است که برخی افراد نیمی از درآمد خود را صرف تهیه دارو می کنند و گروهی نیز به همین دلایل درمان نمی شوند و خود را به دست تقدیر می سپارند، البته عده ای هم هستند که به راحتی داروی مورد نیاز خود را تهیه می کنند و حتی به بازار بی ثبات دارو دامن می زنند! در این مطلب مخاطب ما همه این گروه ها و نیز متولیان امور درمان هستند.
● داروهای داخلی
همان طور که مستحضر هستید در باور بسیاری از مردم، داروهای ساخت داخل کارایی لازم را ندارند و این مقوله بیمار را وادار می کند برای خلاصی از درد و ناراحتی به سمت داروهای خارجی که هزینه های بالای آن بر هیچ کس پوشیده نیست، برود.این که چرا و به چه دلیل این باور درست یا نادرست در اذهان بیشتر مردم نهادینه شده است، می تواند دلایل متعددی داشته باشد از جمله این که شاید این افراد آثار متفاوت انواع داخلی و خارجی چند دارو را تجربه کرده اند و این امر را به همه داروها عمومیت داده و به دیگران نیز توصیه می کنند که نوع خارجی فلان دارو تاثیری بهتر دارد یا این که توصیه اکید برخی پزشکان به بیماران مبنی بر مصرف انواع خارجی یک دارو، که ساخت داخل آن هم وجود دارد و دادن اطمینان به بیمار برای تاثیرگذاری بهتر و البته بهبود در مدت زمانی کوتاه تر باعث شده است که مردم به این نتیجه برسند که داروهای ساخت خارج بهتر و با کیفیت ترند و شاید هم... .همه این دلایل و توجیهات بالاخره دست به دست هم می دهد به طوری که فرد راضی می شود برای رفع درد و ناراحتی با وجود گرانی داروهای خارجی و هم خوانی نداشتن قیمت آن با بودجه وی و نیز با وجود اطلاع از حمایت نکردن بیمه ها، باز هم تن به خرید و تهیه داروهای خارجی بدهد.بدون شک حل این مشکل و نهادینه کردن این باور که داروهای ساخت وطن هم دارای آثاری مشابه انواع خارجی هستند در وهله اول نیازمند فرهنگ سازی است تا مردم این باور را در عمل تجربه کنند.خوشبختانه در این زمینه اقدامات مثبتی صورت گرفته است اما هنوز کافی نیست، چرا که اگر در این خصوص اقدامات و تمهیدات لازم اعمال نشود افراد ترجیح می دهند زیر بار گرانی داروهای خارجی کمر خم کرده و به خاطر سلامت خود یا بیمارشان پول زیادی را روانه جیب داروساز، دارو فروش یا دلالان کنند و به یقین این طرز تفکر و اندکی تامل در آن مبین بسیاری از واقعیت های تلخ از جمله بی اعتمادی و تبعات ناشی از آن مثل از دست رفتن انگیزه داروسازان در ساخت داروهای جدید و... است، بنابراین ضرورت دارد از هم اکنون متولیان راهکارهایی در این زمینه اتخاذ کنند.
● داروهای نایاب و کمیاب
اما مشکل دارو به همین جا ختم نمی شود، مصیبت آن است که گاهی افراد با همان قیمت کلان هم نمی توانند قرص، شربت، پماد، آمپول و .... مورد نیاز خود را تهیه کنند و در این مواقع ناچارند به سراغ دارو فروش هایی بروند که معمولا محل ثابتی ندارند و دارو را با هر قیمتی که خودشان مایل باشند به فرد عرضه می کنند آن هم بدون تضمین، چرا که به دفعات شاهد بوده ایم که دارویی از تاریخ مصرف گذشته به فردی عرضه شده که کارایی لازم را نداشته است!
به راستی چه باید کرد؟! فراموش نکنیم حتی اگر این مشکلات چند برابر شوند، مردم برای حفظ و تامین سلامت خود و نزدیکانشان حاضرند باز هم این هزینه های غیر منطقی را متقبل شوند حتی به قیمت از دست دادن همه دارایی خود.
● کم لطفی بیمه ها
مخاطب اصلی این قسمت از بحث بیمه ها هستند که کم لطفی خواسته یا ناخواسته توسط آن ها صورت می گیرد.بسیاری از داروهای حیاتی و ضروری در لیست بیمه ها قرار ندارند و به عبارتی بیمه برای تحویل این داروها تمهیدات لازم را اتخاذ نکرده است مثلا بسیاری از اعمال جراحی که گاه حیاتی هستند و بسیاری از انواع داروهای خارجی که شاید نوع داخلی آن وجود ندارد، شامل بیمه نیستند و البته در برخی موارد عده ای از پزشکان و نسخه های آن ها طرف قرارداد بیمه ها نیست، همه این موارد باعث می شود انسان در نقش حمایتی بیمه ها شک و دچار تردید شود. اما این که منشاء این مسئله چیست؟ نیازمند ریشه یابی است و نباید و نمی توان بیمه ها را مقصر اصلی قلمداد کرد.
● پزشک و بیمار هم مقصرند
بدون شک در بازار نابسامان و بی ثابت دارو پزشکان و بیماران به عنوان حلقه ابتدایی و انتهایی زنجیره بازار دارو نیز مقصرند.
به این دلیل که برخی پزشکان عادت به نوشتن دارو بیش از حد مورد نیاز بیمار دارند، هر چند معتقدند دارو در حد حصول کامل سلامتی بیمار باید تجویز شود اما گاه در عمل فراتر رفته و بیش از نیاز واقعی اقدام به نوشتن دارو می کنند و این میزان دارو که بیشتر از نیاز واقعی بیمار است هم باعث تقبل هزینه ای بالاتر از حد معقول توسط بیمار می شود و هم فرهنگ مصرف واقعی دارو را خدشه دار می کند چرا که داروهای اضافی توسط بیمار به گونه های متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد که نتیجه اصلی آن صدمه به پیکره اقتصادی و سلامت جامعه است.
اما گاهی بیماران با اصرار زیاد از پزشک می خواهند دارو را در دوز بالایی در دفترچه درمانی آن ها بنویسد و حتی خواستار داروهایی که دوای درد آن ها نیست فقط به خاطر استفاده از مزایای دفترچه بیمه می شوند.
این مقوله جای بحث بسیار دارد که از حوصله این مطلب خارج است.بنابراین باید همه و همه از حلقه ابتدایی تجویز دارو که پزشک می باشد تا بیمه ها، داروخانه ها، داروسازها و بیمار، فرهنگ و چرخه صحیح و مصرف دارو را بدانند تا خدای نکرده دارو که باعث و عامل حفظ جان مردم است مورد سوء استفاده قرار نگیرد.

پناهنده

منبع : روزنامه خراسان