جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

انسان ‌‌و ‌‌کار


انسان ‌‌و ‌‌کار
در صورت توجه به سلامت شاغلان، میزان ضرر و زیان وارد شده به آنها کاهش می‌یابد و می‌توان مدت بهره‌مندی از افراد متخصص و نیروی کار با تجربه و ماهر در کشور را افزایش داد. اما در بسیاری موارد این مسائل در نظر گرفته نمی‌شود. صداهای بلند، پرتوها، مواد رادیو اکتیو، اشعه‌های ماورای بنفش و مادون قرمز، روشنایی طبیعی، امواج مغناطیسی، گرما و سرمای محیط، مواد حساسیت‌زا و عوامل روانی و اجتماعی متعدد دیگر می‌توانند سلامت کارگران را به خطر اندازند. این عوامل، می‌تواند مشکلات مختلفی از جمله سرطان‌ها، کاهش شنوایی، بیماری‌های تنفسی، اسکلتی ــ عضلانی، قلبی ــ عروقی، تولید مثلی و ناراحتی‌های پوستی و روانی را برای فرد ایجاد کند.هر یک از اندام‌های ما می‌تواند در معرض نوعی از این مشکلات قرار گیرد. آیا می‌خواهید بدانید کار بدون رعایت اصول ایمنی چه بلایی به سر شما می‌آورد؟
● ریه‌های بیمار
دستگاه تنفسی یکی از نقاطی است که در معرض آسیب‌های شدید ناشی از محیط کار ناسالم قرار دارد. در کل دنیا حدود۲۰ تا ۳۰ درصد مردان (۶۴ ــ ۱۵ ساله) در طول زندگی کاری خود در معرض آسم و سرطان‌های ریوی هستند که شایع‌ترین سرطان شغلی محسوب می‌شود.
تنفس دائمی ‌ذرات معلق موجود در محیط‌های بسته که اکثرا در فضای کارخانه‌ها رخ می‌دهد، دومین علت بروز بیماری‌های تنفسی است.
یکی دو سال پیش وزارت بهداشت اعلام کرد حدود ۳۰ کارگاه سیلیس‌کوبی در یکی از استان‌های کشور فعال بودند که هیچ کدام سیستم تهویه و کنترل آلودگی ناشی از سیلیس را نداشتند به همین علت، بیشتر کارگران این کارگاه‌ها بیمار بودند و حتی ۱۱ کارگر آنها پس از ابتلا به سیلیکوزیت جان خود را از دست داده‌اند.
متاسفانه تخریب بافت ریه بسیار آهسته صورت می‌گیرد و به همین علت تا زمانی که آسیب جدی دامنگیر فرد نشده است، عموما اقدام درمانی صورت نمی‌گیرد.
با توجه به سیر مزمن بیماری و فقدان علایم تا مرحله استقرار بیماری، توجه به پیشگیری و کاهش تماس در کارگران نقش بسیار مهمی ‌در حذف این بیماری‌ها دارد. زیرا در صورت استقرار بیماری در فرد، درمان خاصی وجود ندارد و در مواردی هم حتی با قطع تماس ممکن است، بیماری به سیر خود ادامه دهد.
معدن‌کاران، سندبلاسترها، کارگران ریخته‌گری، تونل‌سازان، کارگران استخراج سنگ، سرامیک‌سازان، حکاکان سنگ، تولیدکنندگان پودر سیلیس، شیشه‌گران، سفالگران، سنگ‌زن‌ها و مشاغل در معرض ابتلا به بیماری‌های ریوی هستند.
● کمرهای خمیده
ارگونومی ‌یعنی تطبیق شرایط کاری با وضعیت جسمانی فرد موضوع بسیار مهمی ‌در محل کار است که بی‌توجهی به آن می‌تواند کمردرد و مشکلات دیگری را به همراه داشته باشد.
بیشتر افراد بزرگسال حدود ۸ ساعت یا یک سوم اوقات روز خود را به کار اختصاص می‌دهند. از آنجا که معمولا طی این مدت وضعیت بدنی ثابت و یکنواختی دارند یا به طور دائم در معرض آلاینده‌های محیطی هستند،‌ پس از چند سال مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها می‌شوند. بنا بر اعلام وزارت بهداشت، ۵۰ درصد کارگران ایرانی وضعیت ارگونومی ‌مناسبی ندارند؛ یعنی تطابقی میان بدن کارگر با ابزار کار وجود ندارد.
کمردرد، شایع‌ترین بیماری شغلی است و تقریبا ۸۰ درصد کارمندان ادارات و ۴۵ درصد کارگران مبتلا به این مشکل هستند. متاسفانه از آنجا که پیشرفت بیماری به کندی صورت می‌گیرد، این افراد هیچ‌گونه اقدامی برای مقابله با آن انجام نمی‌دهند
● گوش‌های بدون گوشی
قرار گرفتن در معرض صداهای بلند و دنباله دار به مدت طولانی باعث از دست دادن شنوایی در کشاورزان می‌شود. در محیط‌های کار باید از صداهای بلند تر از ۸۵ دسی بل دوری کرد. جالب است بدانید لازم نیست حتما در کارخانه‌ای صنعتی این موضوع رخ دهد حتی در کشاورزی نیز این مساله پیش می‌آید. تراکتورهای بدون محفظه کاهش دهنده صدا بیشتر نزدیک ۱۰۰ دسی بل صدا ایجاد می‌کنند. این در حالی است که محفظه‌های قدیمی‌تراکتورها بدون حفاظت کننده‌های مناسب در مقابل صدا بوده و معمولا سطح صدا و لرزش را افزایش می‌دهند. سر وصدا حتی اگر قابل تشخیص هم نباشد می‌تواند منجر به کاهش شنوایی شود. آزمایش‌ها نشان داده است،‌ کودکانی که در معرض این صداها هستند، دچار کم شنوایی پیش رس می‌شوند. متاسفانه ۳۵ درصد کارگاه‌های کشور از نظر صدا وضعیت مطلوبی ندارند.
انواع صداهایی از ماشین‌های خط تولید ناشی می‌شود، تنها به گوش آسیب نمی‌رسانند بلکه اثرات نامطلوبی بر روی اندام‌های مختلف بدن انسان وارد می‌کنند. عوارضی مانند زیاد شدن ضربان قلب، بالا رفتن مصرف اکسیژن بدن، زیاد شدن تنفس، ناراحتی‌های گوارشی، اختلالات عصبی و روانی، برهم زدن تمرکز فکری و کاهش بازدهی کار، همگی از عوارضی است که صداهای بلند می‌توانند ایجاد کنند.
● روان آزرده
تنها جسم انسان از محیط کار آسیب نمی‌بیند بلکه روان او نیز در معرض آسیب است. فشار‌های کاری تعارض‌ها و نومیدی‌ها مهمترین علت‌های فرسودگی جسمی‌و عاطفی هستند و بیماری و پیری زودرس نیز از عوارض آن است. تاثیر استرس در هنگام کار بسیار گران تمام می‌شود، به صورت کاهش در بهره‌وری و کارآیی و نارضایتی شغلی نمودار می‌شود. استرس ممکن است به غیبت از کار، اشتباه، جابجایی و افزایش هزینه‌های درمان بینجامد. هرگونه اقدام و فعالیتی به منظور از بین بردن علایم و نشانه‌های فرسودگی کاری در کارکنان و مدیران سازمان‌ها در واقع، قدمی‌به سوی افزایش بهره‌وری است.
منبع : روزنامه جام‌جم


همچنین مشاهده کنید