کالیفرنیا در بحران

این مرد از حفظ و بدون متن سخنرانی می کند و زمانی تملق «رونالد ریگان» و دولت «ضدمالیات» را می گفت و می داند از چه ایما و اشاره هایی برای اهمیت دادن به سخنان خود استفاده کند. او زمانی قادر بود ساعت ها به سخنان دیگران گوش بدهد اما ظاهراً این روزها خبر از به پایان رسیدن این کمدی موش و گربه به گوش می رسد.
«آرنولد شوارتزنگر» در مقابل پنجره نشسته و پاهایش را به مانند شاخک های یک سوسک دراز کرده است. او کت مخصوص خلبانان هواپیماهای بمب افکن با آرم ایالت کالیفرنیا را به تن دارد؛ همان کتی که وی همیشه هنگام آتش گرفتن جنگل ها، زلزله ها و دیگر فاجعه هایی از این قبیل می پوشد تا به این صورت خود را آماده نبرد نشان دهد. تلویزیون روشن است و او کانال پارلمان را تماشا می کند.
امروز پنجشنبه ۱۹ فوریه است و عقربه ها ساعت شش صبح را نشان می دهند. این هفته مجلس نمایندگان برای بار چندم سعی می کند لایحه بودجه تصویب شود. تصویب لایحه بودجه بیش از ۱۰۶روز است که به تعویق افتاده و گویی هیچ ضرب الاجلی وجود ندارد و انگار نه انگار که بحرانی بر سر اقتصاد دنیا و کالیفرنیا سایه افکنده است. اما امشب به نظر می آید بالاخره شوارتزنگر موفق شده اکثریت پارلمان را با خود همراه کند. جالب اینجاست که اعضای دموکرات مجلسین امریکا از همان آغاز کار از شوارتزنگر حمایت کرده اند اما حزب متبوع او یعنی حزب جمهوریخواه همواره برای جناب فرماندار مانع تراشی کرده و می کند زیرا وی برخلاف هم حزبی هایش طرفدار افزایش مالیات هاست. شوارتزنگر برای آنکه برخلاف خواسته رهبر حزب جمهوریخواه بتواند این بودجه را به تصویب برساند تنها به شش نماینده جمهوریخواه نیاز دارد.
ایالت کالیفرنیا همواره به خاطر بحث و جدل های طولانی بر سر بودجه اش معروف بوده و هست. برای تصویب بودجه این ایالت برخلاف دیگر ایالت های امریکا به اکثریت دوسوم هر دو مجلس نمایندگان و سنا نیاز است و جالب آنکه در ۲۰ سال گذشته تنها چهار بار بودجه این ایالت طبق زمان پیش بینی شده به تصویب رسیده است.
شوارتزنگر روزهای متمادی را در این دفتر گذرانده و گاه برای کشیدن سیگار بیرون می رود و سپس باز می گردد و تلفن می کند و تلویزیون می بیند. این روزها به او لقب «گالیور» داده اند زیرا جناب شوارتزنگر به مانند همان غولی است که به دست کوتوله های لی لی پوت به زنجیر کشیده شده است. ساعت هفت صبح خبر می رسد جناب فرماندار توانسته اند اکثریت دو سوم برای تصویب بودجه را کسب کنند.
اصولاً در ایالات متحده امریکا با دو گونه سیاستمدار روبه رو هستیم؛ دسته اول دموکرات های لیبرالی هستند که خواهان هزینه زیاد در جهت یک دولت رفاه هستند و دسته دوم جمهوریخواهان محافظه کاری هستند که مالیات را ابزار شیطان می دانند. اما در هیچ ایالتی مثل کالیفرنیا دموکرات ها تا این حد لیبرال و جمهوریخواهان تا این اندازه محافظه کار نیستند. هر کس که در این ایالت خواهان تغییر باشد، گویی لعنت ابدی را برای خود می خرد. شوارتزنگر جمهوریخواه می گوید؛ «دیگر هیچ انسان عادی قادر به اداره این ایالت نیست.»
هنگامی که شوارتزنگر در سال ۱۹۶۸ به امریکا مهاجرت کرد، ایالت کالیفرنیا یک امریکای پیشرو به حساب می آمد. جنبش مدرن حفظ محیط زیست سال ها پیش از دیگر ایالت های امریکا در اینجا متولد شد. آن به اصطلاح فرهنگ بدنسازی هم در کالیفرنیا به وجود آمد و قایقرانان ساحل «مالیبو» شهرت جهانی پیدا کردند و به اصطلاح موج بدنسازی گسترده شد و بدین ترتیب نوعی آگاهی نوین در مورد امور بهداشت و درمان و سلامتی همه این کشور را فراگرفت. دانشجویان دانشگاه برکلی نیز اولین دانشجویانی بودند که علیه ممنوعیت تریبون آزاد در محوطه دانشگاه ها دست به تظاهرات زدند. امریکا هرچند دهه یک بار خود را در کالیفرنیا بار دیگر کشف می کند به عنوان مثال در «سیلیکون ولی» و «سنترال ولی» که بزرگ ترین منطقه تولید میوه و شراب این کشور محسوب می شود. کالیفرنیا با آن به اصطلاح قوانین سبز همواره از نظر جمعیت ثروتمند در صدر لیست ایالت های امریکا قرار دارد. امروزه نوعی آتش بس در کالیفرنیا برقرار است و آن جنبش ها به نهادها و گروه هایی تبدیل شده اند که علاوه بر بودجه های هنگفت تبلیغاتی از نفوذ سیاسی نیز برخوردارند. روسا و نظریه پردازان این نهادها دیگر در کافه های ساحل «ونیس» جمع نمی شوند، بلکه آنها هم دفاتری در منطقه «ساکرامنتو» و در همسایگی عمارت فرمانداری دارند. امروزه نهادهایی چون کلوپ حفظ محیط زیست «سیرا» و گروه ضد مالیات «هوارد جاویس» مدت هاست که تبدیل به سازمان هایی پرنفوذ شده و به عبارتی نقش های اول را در بازی قدرت ایفا می کنند. آنها هستند که از آرای عمومی حمایت مالی می کنند و سیاستمداران نامحبوب را کنار می گذارند. در ماه مه نیز انتخابات ایالتی در راه است که می توان با آن یک بار دیگر بودجه شوارتزنگر را زیر سوال برد.
کالیفرنیا این توان را دارد که به عنوان دولتی مستقل در میان بزرگ ترین هشت کشور صنعتی جهان یا همان «جی ۸» شرکت کند. این ایالت هشتمین اقتصاد ملی دنیا را دارد و به عنوان یک قدرت اقتصادی بزرگ تر از اسپانیا به شمار می آید و ۱۳ درصد از تولید ناخالص ملی امریکا در این ایالت به وجود می آید. اما سیستم آموزشی کالیفرنیا درجه دو محسوب می شود و کشاورزی آن در حال ورشکستگی و وضعیت اعتبارات دولتی در اینجا به شدت نگران کننده است. کارشناسان از یک به اصطلاح «وضعیت می سی سی پی» در کالیفرنیا می گویند که مراد از آن امکان سقوط این ایالت در وضعیت بد اقتصادی ایالت های فقیر جنوبی است.
این بحران اقتصادی که سراسر امریکا به آن دچار شده است به دلیل بحران سیاسی که کالیفرنیا از چند دهه پیش با آن سرو کار دارد، تشدید می شود. شوارتزنگر به دلیل کمبود نقدینگی مجبور شد پروژه های عمرانی مانند ساخت جاده ها، پل ها و مدرسه ها را متوقف کند. ۲۰۰ هزار کارمند دولت به مرخصی اجباری رفتند. فروشگاه های مواد غذایی در محلات فقیرنشین خالی از مشتری است و مدیران مدارس تهدید کرده اند درس ورزش را از برنامه درسی دانش آموزان حذف می کنند. شوارتزنگر هم از اواسط فوریه حکم انفصال از خدمت ۲۰ هزار معلم، کارمندان خدمات اجتماعی و پرستاران را امضا کرد.
این روزها حتی در «سیلیکون ولی» یا همان خاستگاه صنایع فوق مدرن هم از خوشبینی خبری نیست. رقم شرکت هایی که با بورس ارتباط دارند، کاهشی دراماتیک داشته و این رقم از ۲۶۹ شرکت در سال ۱۹۹۲ به شش شرکت در سال ۲۰۰۸ رسید. چهار دهه تمام این منطقه جایگاه مهم ترین آزمایشگاه تکنولوژی آینده در جهان بود و حال مجله «نیوزویک» این پرسش را مطرح می کند؛ «آیا سیلیکون ولی تبدیل به دیترویت دوم خواهد شد؟» شرکت معظم مایکروسافت اقدام به اخراج گسترده کارمندان خود می کند و شرکتی چون «اینتل» برای اولین بار در ۲۱ سال گذشته به نوعی اعلام ورشکستگی کرده است و برای اولین بار از سال ۲۰۰۳ درآمد سرانه در اینجا نشان از کاهشی چشمگیر دارد. سیلیکون ولی به کاهش مالیات ها برای پروژه های تحقیقاتی چشم امید دوخته است. این کار هم تنها با کمک های فرماندار شوارتزنگر به صنایع سبز امکان پذیر می شود. بنیاد «تکنولوژی اطلاعاتی و نوآوری» هم برای توقف اخراج کارمندان خود تقاضای وامی ۳۰ میلیون دلاری کرده است. «شون رابینسون» رئیس استراتژیست های کنسرسیوم هیولت-پاکارد می گوید؛ «صنایع ابرتکنولوژی تاج جواهر نشان اقتصاد ماست. این تنها شاخه اقتصادی است که ما در آن پیشرو هستیم.»
اما «کنت روگوف» استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد از فروپاشی این «ایالت طلایی» تصوری غیرقابل تصور دارد و می گوید؛ «یک رویداد حماسی می تواند این بازارها را شوکه کند.» در کالیفرنیا همه چیز وجود داشت و معمولاً کمی بیشتر از دیگر ایالت های امریکا همه چیز وجود داشت. زمانی رشد اقتصادی و جهش این ایالت سرآمد بود و در دوران طلایی اقتصاد صحبت از اقتصاد نوین و بانک های سرمایه گذاری و سرمایه داری نوین می شد اما امروزه همه اینها به بحران دچار شده اند. کمتر ایالتی در امریکا مثل کالیفرنیا این شکست و ورشکستگی ها را احساس می کند و هیچ ایالت دیگری به اندازه این ایالت بیکار ندارد و هیچ کدام از آنها مانند کالیفرنیا با مزایده های اجباری و بدهی های عمومی مواجه نیستند. نرخ بیکاری در کالیفرنیا ۳/۹ درصد است و در شهرهای سانفرانسیسکو، لس آنجلس و سن دیه گو کاهش قیمت خانه ها دو برابر بیشتر از دیگر ایالت هاست.
در ماه مه ۲۰۰۸ اعلام شد «والجو» یعنی همان شهری که در ۶۰ کیلومتری شمال سانفرانسیسکو واقع است و ۱۲۰ هزار نفر سکنه دارد،در آستانه ورشکستگی قرار گرفته است. وضعیت این شهر به گونه یی است که دیگر امکان پرداخت حقوق ماموران پلیس و آتش نشانی ممکن نیست. «راجر هیوبرت» شیروانی سازی است که در نزدیکی والجو زندگی می کند و می گوید همواره بدون کمک دولت به زندگی خود ادامه داده است. هنگامی که پنج سال پیش از پشت بام پرت شد، دولت هیچ کمکی برای یافتن کار به او نکرد که هیچ، بیمه درمانی اش را هم از دست داد. اگر دولت مالیات های پایه را افزایش دهد وضعیت راجر از این هم بدتر می شود زیرا در این صورت علاوه بر مالیات های قبلی باید مالیات بر ارزش افزوده بیشتری پرداخت کند و افزون برآن هیچ امکانی برای برخورداری دوباره از بیمه درمان هم نخواهد داشت. اینکه مثلاً این مالیات ها موجب افزایش تعداد معلمان بشود هم برای راجر فرقی نمی کند زیرا وی اصلاً فرزندی ندارد. اما فاجعه ها همیشه شانس هایی را هم با خود به ارمغان می آورند و این مساله در مورد کالیفرنیا هم صادق است. فرماندار شوارتزنگر رستاخیز را با آغازی جدید مترادف می داند زیرا یک فاجعه از آرنولد یک تاجر ساخت و فاجعه یی دیگر او را تبدیل به یک سیاستمدار کرد. شوارتزنگر در سال ۱۹۷۱ و پس از آنکه هزاران خانه در جنوب کالیفرنیا بر اثر زلزله ویران شد، همراه با دوست و مربی بدنسازی اش «فرانکو کلمبو» اولین شرکت خانه سازی اش را تاسیس کرد. و در سال ۲۰۰۳ پس از آنکه سلفش «گری دیویس» به دلیل چالش های مالی و اقتصادی رای نیاورد، توانست به عنوان فرماندار کالیفرنیا انتخاب شود. شوارتزنگر به خوبی می دانست در این پست چه چیز انتظارش را می کشد.«وارن بوفت» دوست مولتی میلیاردرش از مدت ها پیش در مورد مشکلات اقتصادی به وی هشدار داده و گفته بود روزشمار بحران مالی آغاز شده و مشکلات درازمدت بر درآمدها سنگینی می کند. از همان زمان که شوارتزنگر وارد رقابت های انتخاباتی شد، بوفت نیز به عنوان مهم ترین مشاور اقتصادی وی در کنار او قرار گرفت. بوفت به فرماندار شوارتزنگر گفت وضعیت احتمالاً از این هم خراب تر می شود.
به عقیده بوفت مشکلات بنیادی کالیفرنیا ریشه در آن اعتراض های تهاجمی به مالیات های پایه در دهه ۷۰ دارد. در آن زمان قیمت خانه دو تا سه برابر و به تبع آن مالیات های آنها همچنین افزایش پیدا کرد و این نگرانی به وجود آمد که شاید مردم برای آنکه بتوانند مالیات ها را پرداخت کنند،مجبور به فروش خانه های خود شوند. و این شانسی بزرگ برای پوپولیست ها به ارمغان آورد. در آن دوران بود که آنها سیاست ضدمالیات را تبدیل به یک مذهب کردند و به آن قداست بخشیدند. آنها از طریق یک همه پرسی دولت را وادار به کاهش مالیات به حداقل ممکن کردند و بدین ترتیب دولت یکی از مهم ترین منابع درآمدی اش را از دست داد و در حال حاضر هم این کمبود نقدینگی دولتمردان امریکا را دچار بحران کرده است.
امروزه هیچ سیاستمداری در کالیفرنیا جرات پرداختن به مالیات های پایه را ندارد و این کار در حکم خودکشی است. زمانی که بوفت به خود جرات داد و گفت می خواهد به شوارتزنگر در این مورد تذکر بدهد، همه به او گفتند از این کار منصرف شود در غیر این صورت تاوان آن را خواهد پرداخت.
اما شوارتزنگر هم به نوعی در این مورد هشدارهایی را گرفته بود. هنگامی که فعالان ضدمالیات از واشنگتن و از سازمان «امریکایی های خواهان اصلاحات مالیاتی» به کالیفرنیا آمدند تا از وی تعهد بگیرند که هرگز مالیات ها را افزایش ندهد، شوارتزنگر با خواست آنها مخالفت کرد. و بدین ترتیب بود که بوفت به عنوان مشاور تبدیل به مغز اقتصادی شوارتزنگر شد.
بوفت امروز می گوید؛ «شوارتزنگر فضای حرکت زیادی در فرمانداری ندارد.» به عقیده وی در واشنگتن می توان پول چاپ کرد اما در کالیفرنیا چنین امکانی نیست و علاوه بر آن قوه مقننه امریکا هم چندان با شوارتزنگر همراه نیست و تصویب بودجه به همراهی دوسوم نمایندگان مجلسین نیاز دارد؛ «بدین ترتیب شوارتزنگر با جماعتی سروکار دارد که همگی مخالف مالیات هستند، کسانی که هیچ مالیات جدیدی را برنمی تابند و مخالف صرفه جویی هستند. به همین دلیل کسب دوسوم آرا کاری بس دشوار است.»
شوارتزنگر در روز ۲۱ فوریه به واشنگتن رفت و در یک میزگرد تلویزیونی شرکت کرد و از پروژه های بزرگی گفت که می تواند در صورت اجرا برای کالیفرنیا رشد و پیشرفت به ارمغان بیاورد. هر جمله او به مانند ضربه یی بود که بر پیکر ارتدوکس های حزب خودش وارد می آمد.
شوارتزنگر از «تیموتی گایتنر» وزیر پیشنهادی اوباما برای وزارت خزانه داری به خاطر انتقاداتش به حزب جمهوریخواه تجلیل کرد و گفت به دلیل حمایت هایی که گایتنر از وی به دلیل مساله حفظ محیط زیست به عمل آورده کمال تشکر را دارد و سپس ضمن تجلیل از بسته اقتصادی پرزیدنت اوباما از آن به عنوان طرحی افسانه یی یاد کرد.
فرماندار جمهوریخواه کالیفرنیا به آن عده از هم حزبی هایش که در مسیر رئیس جمهور دموکرات سنگ اندازی می کنند، تذکر داد؛ «اوباما در حال حاضر به یک تیم احتیاج دارد. حالا زمان بحث و جدل در مورد اصول نیست.» بدین ترتیب شوارتزنگر امروز یکی از مهم ترین حامیان پرزیدنت اوباما به شمار می آید. او برای دولت تبلیغ می کند و به عنوان یک سرمایه گذار در امور راه و ساختمان به دنبال تعاریفی جدید برای این حوزه است. شوارتزنگر می پرسد؛ «آن طرح مادر کجاست؟ چرا کسی به ما نمی گوید امریکا در ۲۰ تا ۳۰ سال آینده چه وضعیتی خواهد داشت؟» او در پی حرف های جدید است و جسارتی که بتوان با آن به مردم چیزهایی بزرگ عرضه کرد؛ «زیرساختارها، ما به واژه یی نیاز داریم که جذاب تر باشد.» شوارتزنگر در کالیفرنیا برای مردم توضیح داد پس از ساخت راه ها و خیابان های جدید به سرعت سراغ خانه سازی می آید تا «مردم وقت بیشتری برای خانواده داشته باشند و تنها این روش است که کارآمدی دارد.»
شوارتزنگر در روزهای گذشته سفری هم به آلمان داشت. او در آنجا به دنبال همکاران جدیدی برای مبارزه با تغییرات جوی بود و البته از مریدیابی پرهیز کرد. با «آنگلا مرکل» هم ملاقاتی داشت و از سوی اتاق بازرگانی امریکا در آلمان هم به وی جایزه یی به خاطر خدماتش به حفظ محیط زیست اهدا شد و سپس به کالیفرنیا بازگشت. در آنجا عده یی منتظر او بودند.
کنگره زمستانی جمهوریخواهان کالیفرنیا در هتل هایت که روبه رو ساختمان فرمانداری قرار دارد، برگزار شد. شوارتزنگر اما تنها به اعزام خانمی از مشاورانش به این کنگره بسنده کرد. این مشاور هم توضیحاتی در مورد مالیات ها ارائه داد. اما جمهوریخواهان حاضر به شنیدن هیچ توضیحی نبودند و روی تابلویی که در محل نشست نصب شده بود این جمله به چشم می خورد؛ «تنها یک توافق جمهوریخواهانه و بس،» سران جمهوریخواه کالیفرنیا در آن نشست تصمیم گرفتند تکروهایی که توانستند اکثریت را برای تصویب بودجه برای شوارتزنگر فراهم آورند در انتخابات آینده از حمایت های مالی محروم شوند. و سپس حملات خود علیه فرماندار را آغاز کردند. «یان فلیشمن» معاون دبیرکل حزب جمهوریخواه می گوید؛ «مدت زمان باقیمانده از دوران فرمانداری شوارتزنگر برای ما مانند جراحی بدون بیهوشی دردآور و زجرآور است.»
شوارتزنگر تا دو سال دیگر فرماندار باقی می ماند و سپس دیگر نمی تواند برای این پست انتخاب شود و بدین ترتیب این بازی موش و گربه تا دو سال دیگر ادامه دارد.

منبع؛ اشپیگل
مارک هویر -ترجمه؛ محمدعلی فیروزآبادی

منبع : روزنامه اعتماد