جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

انقلاب فناوری در افغانستان


انقلاب فناوری در افغانستان
در زمان سلطه‌طالبان بر افغانستان، افغانی‌ها از دسترسی به ابتدایی‌ترین و رایج‌ترین فناوری‌ها نظیر تلویزیون و تلفن همراه محروم بودند و هم‌اکنون نیز که یک دهه از خلع‌‌ید این رژیم می‌گذرد، باوجودی که دسترسی به فناوری‌های مشتری‌مدار (مصرفی) به سرعت و درحد انفجار در حال رشد است؛ اما هنوز هم قشر متوسط افغانستان، استطاعت خرید ابزار‌های رایج در بقیه نقاط جهان را ندارد و هنوز هم استفاده و توسعه فناوری در مناطقی که زیر‌ سلطه‌طالبان است، ممنوع است.
در زمان سلطه‌طالبان بر افغانستان بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، ابزار‌هایی نظیر تلویزیون و اینترنت در این کشور ممنوع شده بود، اما این فناوری‌ها از سال ۲۰۰۱ به بعد که حکومت طالبان برچیده شد، با سرعت نجومی در حال گسترش بوده و این امر به پیوستن افغانستان به کشور‌های قرن بیست و یک کمک شایانی می‌کند.
ملا‌عبدالسلام ضعیف، سفیر پیشین طالبان در پاکستان و شخصی که پس از آزادی از زندان گوانتانامو در آمریکا با دولت افغانستان توافق صلح را امضا کرد، می‌گوید که وی به iPhone‌اش اعتیاد دارد و از طریق آن به اینترنت متصل می‌شود و حتی حساب بانکی خود را چک می‌کند.
وی می‌افزاید: iPhone یک ابزار ساده برای کاربری است و من عاشق آن هستم. وی معتقد است که iPhone، برای دنیای امروزی یک ابزار ضروری است.
● بر هم زدن چرخه
می‌توان گفت که پذیرفتن فناوری در افغانستان، علاوه بر راحت کردن زندگی برای افغانی‌ها توانسته تا حدودی نیز چرخه جنگ بیر‌حمانه ۳۰ ساله در این کشور را بشکند.
چنانچه مواردی نظیر موسیقی، فیلم تصاویر افراد و بازی‌هایی همچون شطرنج که در زمان سلطه‌ طالبان و رهبری ملامحمد عمر ممنوع اعلام شده بود، هم‌اکنون با یک کلیک در دسترس شهروندان افغانی قرار می‌گیرد و جوانان افغانی با دیدگاه دیگری نسبت به افغان‌های سالخورده‌تر به جهان نگاه می‌کنند. زیرا جوانان از ابزار مدرن ارتباطاتی و اطلاعات نظیر اینترنت و تلفن همراه استفاده می‌کنند.
به گفته شکریا باراکزای، ویراستار سابق یکی از روزنامه‌های افغانستان، جوانان افغانی دیگر در اوج جنگ نیستند و بیش‌تر با افراد دیگر جهان در ارتباطند و این امر نشان‌دهنده لزوم توسعه فناوری در افغانستان است.
● نماد پیشرفت
۸ سال پیش، تنها چند هزار نفر در افغانستان مشترک تلفن همراه بودند که اکثریت آنها را نیز اعضای دولت طالبان تشکیل می‌دادند. اما در حال حاضر بیش از ۸ میلیون افغانی کاربر تلفن همراه هستند و این بدان معناست که از هر چهار نفر افغانی یک نفر موبایل به دست دارد.
جاپ و هوپ شفرد (Jap Hoop Scheffer)، دبیرکل ناتو در سخنرانی در اوایل سال میلادی جاری یعنی زمان براندازی طالبان در افغانستان اعلام کرد که این کشور هم‌اکنون در قرون وسطی قرار دارد. اما وی هم‌اکنون معتقد است که در بخشی از افغانستان که در صلح به سر می‌برد، میزان دسترسی به امکانات آموزشی و خدمات پزشکی آن ۱۰ برابر شده است.
وی می‌گوید: زمانی که تازه ۵ سال از مشترک شدن من در شبکه تلفن همراه ناتو می‌گذشت، جوانی افغانی را دیدم که در کابل iPhone اپل در دست داشت و این نشانه دیگری از پیشرفت در افغانستان است.
امروز پایتخت افغانستان با آسانسور‌های شیشه‌ای و کافی‌شاپ‌های متعدد بیش‌تر شکل و شمایل شهر‌های امروزی را دارد و فروشگاه‌های لوازم الکترونیکی آن مملو از محصولات جدید نظیر پلی‌استیشن، تلویزیون‌های صفحه تخت و iPod است.
به گفته فروشنده یکی از فروشگاه‌های وسایل الکترونیکی، در هر ماه ۴ دستگاه iPhone در این فروشگاه به فروش می‌رسد و قیمت این محصول از یک هزار و ۱۰۰ دلار آمریکایی در ماه گذشته به ۸۰۰ دلار کاهش یافته است.
وی می‌گوید: افغانستان در حال پیشرفت و توسعه است. ۹ سال پیش شهروندان این کشور حتی تلفن همراه را نمی‌شناختند. واقعا نمی‌توان این کشور را با ۹ سال پیش مقایسه کرد.
Roshan، اپراتور پیشگام تلفن همراه در افغانستان بین ماه ژوئن تا فوریه امسال، حدود یک میلیون کاربر جدید به شبکه‌اش اضافه کرده و تعداد کاربران آن از مرز ۳ میلیون گذشته است. این شرکت خدمات بانکداری همراه نیز ارایه می‌کند و کاربران آن می‌توانند از طریق موبایل خود برای دیگران پول ارسال کنند.
● قیمت زیاد فناوری
اما روی دیگر ماجرا را هم باید دید. با توجه به این که میزان درآمد میانگین افغانی‌ها تنها ۸۰۰ دلار است، فروشندگان و صاحبان فروشگاه‌ها بیش‌تر باید شهروندان متمول و خارجی‌ها را مورد هدف قرار ‌دهند. بیش‌تر افغانی‌ها به علت درآمد کم و برخوردار نبودن از امکانات لازم، حتی اسم iPhone را هم تا به حال نشنیده‌اند.
به گفته شهروندان افغانی، قیمت فناوری و ابزار مدرن در این کشور بسیار بالا است. چالش بزرگ مردم این کشور وضعیت نابسامان اقتصادی است در حالی که همه مردم دوست دارند که از ابزار فناوری استفاده کنند.
بسیاری از فروشگاه‌های شهر کابل به خاطر توان اندک مالی مردم، مبادرت به فروش شبه iPhone‌های ژاپنی می‌کنند که از روی مدل اصلی شرکت اپل ساخته شده‌اند.
این‌ گوشی‌ها با وجودی که تمامی قابلیت‌های iPhone اصلی را دارند، تنها ۳۰۰ دلار قیمت دارند. افغانی‌ها علاقه خاصی به این گوشی نشان می‌دهند زیرا با قیمت بسیار مناسب از طریق آن می‌توان به اینترنت هم دسترسی پیدا کرد.
ترجمه: نسترن صائبی
منبع : روزنامه فناوران


همچنین مشاهده کنید