پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


رکود و نفت ۷۵ دلاری


رکود و نفت ۷۵ دلاری
هفته نامه پترولیوم آرگوس در تازه ترین شماره خود (۲۲ دسامبر/ ۲ دی) دیدگاه وزیر نفت عربستان را در زمینه قیمت منصفانه نفت، ۷۵ دلار هر بشکه، نقد کرده و معتقد است این قیمت برای خروج اقتصاد جهان از رکود مناسب نیست.
در سر مقاله هفته نامه پترولیوم آرگوس آمده است: عربستان، عضو کلیدی اوپک، بهای ۷۵ دلار هر بشکه را برای نفت معقول اعلام کرده است. از نظر عربستان این رقم سحرآمیز ثبات و قابل پیش بینی بودن سرمایه گذاری در زمینه انرژی را در آینده تضمین می کند. اما نیل به این قیمت برای اقتصادی جهانی، که در رکودی عمیق به سر می برد، بسیار پر هزینه خواهد بود.
کاهش بی سابقه تولید اوپک در نشست الجزایر در روز ۱۷ دسامبر (۲۷ آذر)، برای جلوگیری از روند کاهش بهای نفت کافی نبود و حتی کاهش ارزش دلار و کاهش نرخ های سود توسط فدرال رزرو آمریکا، که تقریبا به صفر رسیده است، نیز به افزایش قیمت های نفت کمک نکرد.
رکود جاری، که بدون تردید جنبه جهانی دارد، خروج از این وضعیت را در مقایسه با دیگر رکودهای پس از جنگ جهانی دوم دشوارتر می کند. وضعیت نابسامان اقتصاد جهانی سبب شده است رشد تقاضای نفت برای نخستین بار پس از ۱۹۸۳ برای مدت دو سال منفی باشد. بازارهای جهانی نیز با کاهش بهای نفت به میزان ۱۰۰ دلار هر بشکه، کاهش قابل ملاحظه تقاضا را به نمایش گذاشته اند.
علی النعیمی، وزیر نفت عربستان، می گوید: کاهش قیمت های نفت گواه بدتر شدن وضعیت اقتصادی و مالی جهانی است." اما هدف اوپک از کاهش تولید به میزانی بیش از آنچه انتظار می رفت – و یا نیاز بود - در درجه اول تثبیت بهای نفت و سپس افزایش آن به میزان بیشتری است. وزیر نفت عربستان می گوید: "بهای ۷۵ دلار برای هر بشکه نفت منصفانه و معقول است." به گفته وی: "بهای ۷۵ دلار قیمتی است که تولید کنندگان نهایی برای سرمایه گذاری به منظور توسعه ظرفیت های جدید و تامین نیازهای آینده به آن نیازمندند." با این وجود درست بودن این دیدگاه ثابت نشده است.
بیانیه اوپک در نشست وهران در الجزایر بر تهدید آمیز بودن قیمت های پایین نفت برای سرمایه گذاری در ظرفیت های جدید تولید در زمانی که اقتصاد جهان از رکود خارج شده و تقاضا برای نفت افزایش یافته باشد، تاکید دارد.
در بیانیه نشست اوپک در الجزایر آمده است:" اگر قیمت ها به حال خود رها شوند، ممکن است به میزانی کاهش یابند که سرمایه گذاری های لازم را برای تضمین عرضه کافی انرژی در میان مدت و دراز مدت به خطر اندازد."
اوپک در تلاش است با درخواست از تولید کنندگان غیر اوپک برای کاهش تولید، روح توافق ریاض را در سال ۱۹۹۸، احیا کند. عبدالله العطیه، وزیر نفت قطر می گوید: "اوپک نمی تواند همه بار مسئولیت را بر دوش بکشد".
اما در واکنش به کاهش تقاضا، این کشورهای عضو اوپک هستند که باید کاهش تولید را هدایت کنند، زیرا تولید نفت کشورهای غیر عضو اوپک مانند نروژ، مکزیک و روسیه پیش از این در حال کاهش است.
شکیب خلیل، رئیس اوپک و وزیر نفت الجزایر، اعلام کرد: "فکر می کنیم همه کشورهای غیر عضو اوپک با کاهش تولید در آینده –به ثبات قیمت ها – کمک خواهند کرد." اما کاهش تولید کشورهای غیر اوپک ناشی از وضعیت زمین شناسی است نه سیاست آنان در زمینه قیمت ها.
غیر ممکن است تولید کنندگان غیر اوپک از ظرفیت تولید خود، که هنوز برای آنان سود آور است، بکاهند. سرمایه گذاری های این کشورها به نحوی طراحی شده است که طی یک "سیکل بهای نفت"، سود آور باشد و میانگین قیمت در آن معمولا ۴۰ تا ۶۰ دلار باشد.
تورم از طریق افزایش بهای نفت هزینه نهایی تولید میدان های جدید را افزایش داد. نابو تاناکا، مدیر آژانس بین المللی انرژی می گوید: "برای این که تولید از شن های نفتی کانادا سودآور باشد، بهای هر بشکه نفت باید ۶۰ تا ۸۰ دلار باشد." اما تنزل سطح عمومی قیمت ها (deflation) هزینه توسعه ظرفیت های جدید را کاهش داده است.
چنین انتظاراتی در زمینه قیمت ها، شرکت های نفتی– از جمله شرکت سعودی آرامکو- را بر آن می دارد تا تعهدات خود را در زمینه سرمایه گذاری در جاهایی که امکان دارد، به تاخیر اندازند.
در حالی که کاهش هزینه ها بهای نهایی تولید نفت را کاهش خواهد داد، وزیر نفت عربستان در توجیه هدف ۷۵ دلار برای هر بشکه نفت، آن را قیمتی که با آن می توان انرژی های جایگزین پاک تری را توسعه داد، معرفی می کند.
نعیمی می گوید: "ما به توسعه منابع انرژی جایگزین و تجدید پذیر نیاز داریم." وی می افزاید:" توسعه منابع انرژی جایگزین ضرورت بیشتری یافته است اما وضعیت مالی کنونی جهان مانع نوآوری می شود. بهای پایه ۷۵ دلار برای هربشکه نفت فضای سرمایه گذاری را ایجاد می کند که به پژوهش و توسعه در زمینه انرژی های جایگزین رهنمون خواهد شد."
اما صرف نظر از این که بهای نفت چه میزان باشد، تقاضا برای نفت اوپک به ناچار در درازمدت افزایش خواهد یافت. مدیر آژانس بین المللی انرژی می گوید:"صحبت از محدوده معینی برای قیمت نفت نیست، بلکه سخن از این است که در آینده چه اتفاقی ممکن است بیافتد." وی می افزاید: "به دلیل کاهش قابل ملاحظه تولید از میدان های کنونی، دستیابی به عرضه به راحتی امکان پذیر نخواهد بود."
گوردون براون، نخست وزیر انگلیس نیز با این نظر موافق است: "حتی اگر ما به سوی اقتصادی حرکت کنیم که نفت در آن جایگاه کمتری داشته باشد، نیاز جهان به نفت در آینده قابل پیش بینی افزایش خواهد یافت و این بدان معناست که تولید کنندگان نفت به ویژه آنهایی که با هزینه کمتری نفت تولید می کنند، به ادامه سرمایه گذاری در افزایش ظرفیت تولید نیازمند خواهند بود."
عربستان می کوشد بهای ۷۵ دلار هر بشکه نفت را قیمتی معرفی کند که بر اساس آن کشورش به سرمایه گذاری متعهد خواهد ماند. علی النعمی می گوید: "ثبات و پیش بینی پذیری برای موفقیت صنعت نفت و تضمین ادامه کمک های مثبت آن به توسعه و کامیابی اقتصادی جهانی اهمیت فراوان دارد."
اما بهای ۷۵ دلار هر بشکه راه مناسبی برای اعاده رونق به اقتصاد جهان، که در رکود به سر می برد، نیست.
منبع : شبکه اطلاع رسانی شانا


همچنین مشاهده کنید