تولید انرژی در عضلات (منابع انرژی در عضله)

● سلول عضلانی
شناخت دقیق ساختمان عملی سلول ها برای پی بردن به اثر ورزش امری مهم و اساسی است . انجام فعالیت های ورزشی به توانایی عملی تک تک سلول های بدن مانند سلول های عضلانی، مغزی، غدد درون ریز، خون و سلول های دیگر بستگی دارد. علاوه بر این اثر متقابل اجزای تشکیل دهنده سلول ها بر یگدیکر قابلیت و کارآیی هر سلول را تعیین می کند.
غشاها برای اعمال سلولی ضروری اند زیرا تعیین کننده ویژگی سلول و اندامک های درون سلولی هستند. هسته روند انتقال اطلاعات ژنتیکی را کنترل می کند. میتوکندری تأمین کننده منابع انرژی سلولی است. انقباض سلول های عضلانی اسکلتی به کمک واحدهای انقباضی صورت می گیرد. هریک از اجرای سلولی برای انجام مناسب ترین سلول عضلانی لازمند.
انقباض عضله هماهنگی و همکاری دقیق میان تکانش های عصبی، تراکم کلسیم، پروتیین های انقباض و تولید انرژی است. کوتاه شدن عضله از طریق اثر متقابل پروتیین های عضلانی اکتین و میوزین بر یکدیگر همراه با مصرف انرژی می گیرد و از کوتاه شدن هزارها سارکومر ناشی می شود . عضله هنگامی شل می شود که تکانش عصبی قطع شود و کلسیم به ریتکولوم سارکوپلاسمیک بازگردانده شود.هر بخش عملی درون سلولی به وسیله غشای به خصوصی از سایر بخش ها جدا می شود و هنگام فعالیت های ورزشی سنگین که نیاز به متابولیسم بیشتر است ارتباط بین این بخش ها افزایش پیدا می کند. هر ورزش خاص تغییر ویژه ای در سازمان بندی بخش های مختلف درون سلولی ایجاد می کند که بروز قابلیت های مناسب را در سلول نسبت به آن ورزش سبب می شود .
اینگونه سازگاری ها نسبت به تمرین های ورزشی نیز به وجود می آید . بنابراین سازگاری های تمرین متناسب با نوع و شیوه فعالیت ورزشی خاصی است که در مدت تمرین انجام می شود
● تولید انرژی در عضله
منبع انرژی باید در دسترس سلول به ویژه سلول عضلانی باشد تا امکان ادامه فعالیت آن هنگام ورزش میسر شود. هر منبع انرژی خاص به یک نوع فعالیت ورزشی اختصاص دارد . منابع انرژی برای فعالیت هایی که کمتر از ۱۰ ثانیه به طول می انجامند مناسب هستند و از ATP و کراتین فسفات تشکیل می شوند. منابع اصلی انرژی برای فعالیت های بین ۳۰ ثانیه تا دو دقیقه از متابولیسم غیر هوازی (گلیکولیز) کربوهیدرات ها تأمین می شوند. متابولیسم هوازی (مصرف گلیکوژن و اسیدهای چرب) منابع انرژی فعالیت هایی را که بیش از ۵ دقیقه طول می کشد فراهم می کند .
زمان های ۱۰ ثانیه تا ۳۰ ثانیه و ۲ تا ۵ دقیقه به ترتیب نمایانگر مراحل انتقالی از متابولیسم فوری به غیر هوازی و از غیر هوازی به متابولیسم هوازی است . متابولیسم فوری انرژی مستلزم انجام فقط یک واکنش تک آنزیمی برای تولید ATP و انقباض عضلانی است. منابع کوتاه مدت یا غیر هوازی از شکسته شدن کلیگوژن و استفاده از مسیر آنزیمی گلیکولیز ATP تولید و فرآورده های پایانی آنها اسید لاکتیک یا الفا گلیسرول فسفات است. منابع هیدروژن که ازمتابولیسم کربوهیدرات ها و چربی ها به دست می آیند، تشکیل ATP می دهند. سیستم های آنزیمی کلیدی برای متابولیسم هوازی عبارتند از: گلیکولیز، اکسایش اسیدهای چرب، چرخه اسیدسیتریک (چرخه کربس) و سیستم انتقال الکترون.
بدن، منابع انرژی از دست رفته را در زمان استراحت و برگشت به حال اولیه ترمیم می کند در نهایت انرژی جایگزینی باید از طریق متابولیسم هوازی تأمین شود و روند تولید انرژی در داخل میتوکندری صورت می گیرد .
بنابراین میتوکندری نقش بسیار مهمی در عضله به عهده دارد و شبیه نیروگاه در سلول عمل می کند.

شراره زمانی
کارشناس تربیت بدنی

منبع : روزنامه ایران ورزشی