بررسی عوامل خطر در سرطان خون حاد در کودکان زیر ۱۵ سال شیراز

● سابقه:
سرطان خون حاد، شایع ترین سرطان دوران کودکی است که میزان کشندگی بالا، هزینه های گزاف درمانی، زمان طولانی بستری شدن در بیمارستان و ایجاد مشکلات روانی در بیمار و خانواده وی، بار سنگین اقتصادی- اجتماعی ایجاد می کند. با توجه به این بار سنگین، مطالعات علت‌ شناسی در کشورهای مختلف صورت پذیرفته، که در بعضی موارد ارتباط معنادار این بیماری با عوامل ژنتیکی، محیطی و جمعیت ‌شناسی مشخص شده است.
● هدف:
از آن ‌جا که در ایران تاکنون مطالعه جامعی در این زمینه صورت نگرفته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین بعضی از عوامل خطر در ایران طراحی گردیده و سعی دارد تا عوامل خطر موثر در ایجاد این بیماری را در گروه سنی کمتر از پانزده سال مشخص سازد.
● روش بررسی:
پژوهش حاضر مطالعه ای مورد- شاهد است که به روش چهره به چهره در ۱۰۷ نفر بیمار بستری در بخش خون اطفال بیمارستان نمازی به عنوان تنها مرکز موجود جهت بستری این بیماران در استان فارس و نیز مراجعین به کلینیک خون جهت پیگیری درمان، طی مهرماه تا پایان سال ۱۳۸۱ صورت پذیرفت و دو گروه شاهد جورشده از نظر سن و جنس شامل ۲۱۴ نفر نیز به صورت تصادفی انتخاب شدند که گروه اول از بین بیماران بخش های بیمارستانی (غیر مرتبط با بیماری های خونی) و گروه دوم از سطح جامعه (مهدکودک ‌ها، مدارس ابتدایی و راهنمایی) برگزیده شدند. اطلاعات به دست آمده توسط نرم‌ افزار EPI۶.۰۴ و SPSS۱۰ تجزیه و تحلیل گردید و جهت بررسی اثر عوامل مختلف، از تخمین خطر نسبی (Odd&#۰۳۹;s Ratio) استفاده شد.
● نتایج:
بر اساس نتایج این مطالعه، عوامل خطر معنادار مرتبط با لوسمی حاد اطفال عبارت بودند از: شغل پدر (کارگر، کشاورز- دامدار، آزاد)، مصرف دخانیات توسط مادر کودک در دوران حاملگی، مصرف دخانیات توسط پدر کودک (بیش از ده نخ در روز و مدت مصرف بیش از ده سال)، استان محل تولد و سکونت (بوشهر، هرمزگان، خوزستان) تماس با دام (گاو گوسفند)، شرکت پدر در جنگ شیمیایی، تعداد افراد خانواده بیش از ۵ نفر و نسبت فامیلی بین والدین، ابتلا به بیماری های ویروسی آبله ‌مرغان و اوریون با لوسمی حاد، ارتباط معکوس به صورت معنادار داشته و به عنوان عوامل محافظتی شناخته شد.
● بحث و نتیجه گیری:
نتیجه گیری نهایی از مطالعه حاضر، لزوم آموزش و افزایش آگاهی عمومی به منظور اجتناب از عوامل خطر فوق ‌الذکر و انجام غربالگری در افراد پرخطر به منظور بهبود پیش ‌آگهی است. به علاوه به منظور روشن شدن نکات مهم در این زمینه، انجام مطالعات با حجم نمونه بزرگتر و بر روی هر یک از عوامل به صورت اختصاصی پیشنهاد می شود.

نگین هادی
معصومه معزی
حسین اتحادی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی