تازه‌های پزشکی امروز

● پیش‌بینی با کلسیم
با امتیاز کلسیم سرخرگ تاجی (CAC) می‌توان درافراد سفیدپوست حوادث خطرناک کرونر را پیش‌بینی کرد. پژوهشگران به ارزیابی این مساله پرداخته‌اند که تا چه حد ممکن است با اندازه‌گیری CAC بتوان حوادث خطرناک کرونر را در ۶۷۰۰ نفر از چهار قوم مختلف (سفید ۳۹%، سیاه ۲۸%، اسپانیول ۲۲% و چینی ۱۲%) پیش‌بینی کرد. متوسط مدت پیگیری ۸/۳ سال بود.
پس از تطبیق از نظر عوامل خطرساز سنتی کرونر، اختلاف قابل توجهی در ارزش پیش‌بینی امتیاز CAC در گروه‌های قومی دیده نشد. در مقایسه با افرادی که امتیاز CAC برابر صفر داشتند، افراد دارای امتیاز ۱ تا ۱۰۰، ۱۰۱ تا ۳۰۰ و بیش از ۳۰۰ برای هر یک از رویدادهای کرونر دارای نسبت تصادفی به ترتیب برابر ۶/۳، ۷/۷ و ۷/۹ بودند. دو برابر شدن امتیاز کلسیم احتمال هر نوع حادثه‌ی کرونر را از ۱۸ تا ۳۹% افزایش می‌داد.
● انسولین و دیابت
حدود نیمی از بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم در نهایت به انسولین نیاز دارند. رهنمودهای اخیر حاکی از شروع درمان با انسولین با انسولین پایه‌ی یک بار در روز است که برای کنترل گلوکز ناشتای خون تیتراسیون می‌شود. اما، نتایج بعضی بررسی‌ها حاکی از آن است که میزان گلوکز بعد از غذا ارتباط نزدیکتری با هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c) دارد و با انسولین کوتاه اثر پیش از غذا بهتر می‌توان به کنترل دیابت دست یافت.
پژوهشگران، با حمایت مالی کارخانه‌ی سازنده‌ی انسولین گلارژین Lantus، به صورت تصادفی ۴۱۵ بیمار مبتلا به دیابت نوع دوم و تراز HbA۱c میان ۵/۷ و ۵/۱۰% را تحت درمان انسولین گلارژین یک بار در روز یا انسولین (Humalog) lispro سه بار در روز پیش از غذا قرار دادند. با استفاده از یک آلگوریتم، دوز انسولین به صورت هفتگی عیارسنجی می‌شد تا تراز گلوکز ناشتا برای انسولین گلارژین به کمتر از ۹۹ و تراز گلوکز ناشتا و بعد از غذای خون به ترتیب به کمتر از ۹۹ و ۱۳۵ میلی‌گرم در دسی لیتر برای انسولین لیسپرو برسد. تمامی بیماران تصادفی شده‌ی قبلی رژیم خوراکی هیپوگلیسمیک را انجام داده بودند. بعد از ۴۴ هفته، متوسط تراز HbA۱c در گروه گلارژین و لیسپرو به صورت مشابه کاهش یافت (به ترتیب ۷۱/۱ و ۸۷/۱%). در گروه لیسپرو، بیماران بیشتری به تراز HbA۱c کمتر از ۷% رسیدند. (۶۹ در برابر ۵۷%) ولی در گروه گلارژین تعداد بیمارانی که به تراز HbA۱c کمتر از ۵/۵% رسیدند بیشتر بود (۳۸ در برابر ۶% در گروه لیسپرو). متوسط گلوکز ناشتای خون در گروه گلارژین به طور قابل توجه پائین‌تر از لیسپرو بود و متوسط گلوکز بعد از غذا به طور قابل توجه در گروه لیسپرو پائین‌ تراز گلارژین بود. در بیماران گروه گلارژین میزان گزارش حوادث هیپوگلیسمیک بسیار کمتر و متوسط افزایش رضایت بیشتر از درمان، بهتر از گروه لیسپرو بود. متوسط افزایش وزن در دو گروه حدود ۳ کیلوگرم بود.
● فراوانی UTI در کودکان
در طول دهه‌ی گذشته، طی بسیاری از بررسی‌ها فراوانی عفونت مجرای ادرار در کودکان مبتلا به تب ارزیابی شده است. محققان متاآنالیز اطلاعات اولیه‌ی حاصل از ۱۸ مورد بررسی (شامل ۲۲۹۱۹ کودک دارای نشانه‌های UTI) انجام دادند تا میزان ارزیابی و تخمین فراوانی UTI در کودکان معین شود.
در میان شیرخواران تب‌دار جوان تر از ۳ ماه (۱۴ بررسی)، فراوانی UTI در پسران ۷/۸ و در دختران ۵/۷% بود. میزان UTI اصولا در پسران ختنه نشده بیشتر از پسران ختنه شده بود (۱/۲۰ در برابر ۴/۲%). در میان شیرخواران تب‌دار ۳ تا ۶ ماهه (۴ بررسی)، فراوانی در دختران ۷/۵ و در پسران ۳/۳% بود. در میان شیرخواران تب‌دار ۶ تا ۱۲ ماهه (۴ بررسی)، فراوانی ۴/۵% و در پسران ختنه نشده بالاتر از پسران ختنه شده بود (۳/۷ در برابر ۳/۰%).
● پارکینسون و بن یاخته
به سال ۲۰۰۷، بامانیپولاسیون ژنتیک، یاخته‌های بالغ انسانی دوباره در یاخته‌هایی با پتانسیل بن یاخته‌های جنینی برنامه‌ریزی شدند که حادثه‌ای اساسی در تاریخ بیولوژی بن یاخته است. به همین ترتیب، یاخته‌های برنامه‌ریزی شده‌ی حاصل از موش را می‌توان در درمان کم خونی سیکل سل در موشها مورد استفاده قرار داد.
برنامه‌ریزی مجدد بن‌یاخته‌ها برای مقابله با بیماری اختصاصی اکنون در انگاره‌ی موشی بیماری پارکینسون به نتیجه رسیده است. ابتدا، گروه پژوهش با استفاده از توکسینی که نورون‌های دوپامینرژیک را در مغز میانی می‌کشت یک حالت شبیه پارکینسون به وجود آورد. سپس محققان فیبروبلاست‌های بزرگسال این موشها را دوباره برنامه‌ریزی کردند تا به صورت بن‌یاخته‌های چند قدرتی (ips) القاء شده به وجود آید و سبب شود این یاخته‌های ips در کشت یاخته تکثیر می‌یابند و از سیگنال‌های شیمیایی استفاده کرده و آنها را به نورون‌های دوپامینرژیک تبدیل کرده و آنها را در مغز میانی موشها تزریق می‌نمایند. در ۸ مورد از ۹ موش درمان شده، یاخته‌های گرافت شده را وارد مغز میانی کردند که دوپامین تولید کرد و به طور مشخص بی‌نظمی حرکتی شبیه PD را بهبود بخشید. در موشهایی که به عنوان شاهد استفاده شده بود، این تغییرات دیده نشد.
● حد فوقانی TSH
بعضی آندوکرینولوژیست‌ها پیشنهاد کرده‌اند که حد فوقانی طبیعی ULN تیروتروپین TSH را باید به حد ۵/۲ میکرو واحد بین‌المللی در میلی‌لیتر (از ULN سنتی ۴ تا ۵ میکرو واحد بین‌المللی در میلی لیتر) کاهش داد. این پیشنهاد بحث‌برانگیز با شک در مورد فراوانی هیپوتیروئیدیسم زودرس زیربالینی در جمعیت «طبیعی» ارتباط دارد و این مقدار از آن به دست آمده است.
در این بررسی، ۱۸۶۱ بزرگسال میانسال که به صورت تصادفی برگزیده شده بودند آزمایش TSH و تست آنتی‌بادی تیروئید و نیز معاینه‌ی بالینی و سونوگرافی تیروئید به عمل آمد. ۵/۹۷ سدک TSH جدا شده‌ی استاندارد برای تعیین ULN به صورت زیر بود:
▪ در تمامی همنوا، ۶۷/۵ میکرو واحد بین‌المللی در میلی‌لیتر
▪ پس از حذف ۱۴۴۸ نفر که سابقه‌ی بیماری تیروئید داشتند یا معاینه‌ی تیروئیدشان غیرطبیعی بود.
▪ ۳۷/۳% میکرو واحد بین‌المللی پس از حذف بعدی ۷۶۶ نفر که دچار ناهنجاری‌های تیروئید در سونوگرافی بودند.
سرانجام، تراز TSH به روش سنجش ایمونوسوربنت پیوسته به آنزیم enzyme- linked immunusorbent assay اندازه‌گیری شد که اکنون دیگر مورد استفاده نیست. در زیر گروهی از افراد از سنجش جدیدتر نسل سوم استفاده شد و تراز TSH به طور متوسط ۷۳/۰ میکرو واحد بین‌المللی در میلی‌لیتر بالاتر از ELISA بود. بنابراین، برای ۷۶۶ نفر که به فرض افراد طبیعی بوند، ۵/۹۷ سدک در واقع برابر ۱/۴ (۷۳/۰ + ۳۷/۳) میکرو واحد بین‌المللی در میلی‌لیتر بود رسید.
● پروفیلاکسی VTE
آمبولی ریه قابل پیشگیری‌ترین علت مرگ درون بیمارستان است. پروفیلاکسی فارماکولوژیک ترومبوآمبولی وریدی (VTE) خطر آمبولی ریوی را در بیماران داخلی تا ۵۷% و در بیماران جراحی عمومی تا ۷۵% می‌کاهد. کالج پزشکان قفسه‌ی سینه‌ی آمریکا (ACCP) به طور منظم رهنمودهای پروفیلاکسی VTE را عرضه می‌دارد. به هر حال، بسیاری از بیماران در معرض خطر، پروفیلاکسی VTE دریافت نمی‌دارند.
محققان یک سنجش مقطعی یک روزه در بخش‌های مراقبت حاد در ۳۵۸ بیمارستان انجام دادند که به صورت تصادفی از ۳۲ کشور در ۶ قاره انتخاب شده بودند. محققان تعداد بیمارانی را که در معرض خطر VTE بودند براساس معیارهای ACCP ارزیابی کرده و نسبت‌هایی را مشخص نمودند که از دوز توصیه‌شده‌ی پروفیلاکسی VTE استفاده کرده بودند. بیش از ۶۸.۰۰۰ بیمار ارزیابی شدند (۴۵% طبی، ۵۵% جراحی)، ۴۲% بیماران طبی و ۶۴% بیماران جراحی در معرض VTE بودند. از این تعداد بیماران در معرض خطر، ۴۰% بیماران داخلی و ۵۹% بیماران جراحی از پروفیلاکسی توصیه شده دریافت داشتند. در بیماران در معرض خطر در آمریکا ۴۸% بیماران داخلی و ۷۱% بیماران جراحی از پروفیلاکسی توصیه شده استفاده نموده‌اند.

منبع : هفته نامه پزشکی امروز