نابرابری دیجیتالی

اختصاص نیافتن بودجه لازم به طرح‌های ملی و استانی از پیش برنامه‌ریزی شده، به همراه نبود الگوی مناسب در کشور برای تعریف و جهت‌دهی خدمات دولت از علل رشد اندکIT در استان‌هاست.
ایسنا-سعید جمشیدی‌جم، رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان کرمان با بیان این مطلب گفت: رشد IT را می‌باید در دو بخش مردم و دولت بررسی کرد که در بخش دولتی ظاهرا آمار و ارقامی همچون خریدهای دولت، تجهیز و به کارگیری نیروی متخصص و غیرمتخصص در بخش‌های انفورماتیک به همراه تقاضاهای موجود در بهره‌گیری از بسترهای ارتباطی نظیر شبکه‌های رایانه‌ای خصوصی و غیرخصوصی و نیز افزایش بی‌سابقه درخواست پهنای باند اینترنت نشان از رشد مناسب و فزاینده این صنعت دارد، اما آنچه مسلم است آثار فعالیت‌های صورت گرفته در بخش دولتی از دید مردم چشمگیر و متناسب با خواست‌های آنان نبوده و ارایه خدمات دستگاه‌های دولتی به مردم با هزینه‌های انجام شده تناسب ندارد.
وی علل مختلفی چون نبود تخصص در مدیران تصمیم‌ساز، متناسب‌ نبودن هزینه‌ها و خدمات درج شده‌ محقق نشدن انتظارات مدیران با امکانات موجود در کوتاه‌ مدت و تغییر سریع رویه‌ها را از دیگر عوامل کمرنگ بودن IT در استان‌ها برشمرد و تصریح کرد: ضعف مالی و کم‌رنگ بودن حضور بخش خصوصی در جهت‌ ارایه راهکارها و طرح‌های فناوری در کشور خصوصا در سطح استان می‌تواند به متوقف ماندن رشد IT دامن زند.
به گفته ‌این کارشناس همچنین نفوذناپذیری ذهن مدیران مسن و مقاومت در به حاصل نشستن طرح‌های کارآمد را نیز می‌توان از ‌این دسته عوامل برشمرد که دولت در آن نقش دارد. وی معتقد است: لزوم وجود سازمانی مستقل با عملکرد و اختیاراتی همچون سازمان سابق مدیریت و برنامه‌ریزی به دلیل فقدان متولی معین در بخش دولتی احساس می‌شود. با سفر ریاست جمهوری در ابتدای سال جاری و تصمیم‌ دولت مبنی بر قرار گرفتن استان کرمان به عنوان استان نمونه در زمینه دولت الکترونیکی، با توجه به عملکرد دولت در ماه‌های اخیر متوجه بازنگری و تجدید فرآیند در شوراهای عالی نظارتی و قانون‌گذاری‌این حوزه‌ و‌ایجاد ستاد ویژه‌ای جهت اجرای دولت الکترونیکی در کشور و تغییر ساختارهای اساسی خواهیم داشت.
جمشیدی‌جم در خصوص تاثیر مردم بر رشد IT در هر استان، به اهمیت سطح آگاهی عمومی و توان بهره‌گیری از IT اشاره و تصریح کرد: در سال‌های اخیر آگاه‌سازی مردم و‌ایجاد آموزش‌های مهارتی و عمومی دچار ضعف بسیار بزرگی بوده است و عدم آگاهی باعث رشد بسیار پایین در ‌این خصوص شده است؛ به طوری که معدودی از عامه مردم در مراکز استان‌ها از خدمات مختلف الکترونیکی دولت اطلاع کافی داشته‌ و قابلیت‌ بهر‌ه‌برداری از‌این امکانات را دارا هستند. وی آمارهای منتشر شده از سوی دولت در خصوص ضریب نفوذ‌اینترنتی در کشور را غیرکارشناسانه‌ دانست و تصریح کرد: با توجه به توان مالی مردم در خصوص خرید تجهیزات و بهره‌گیری از‌این خدمات و نیز با دقت در جهت‌ دیگر به توسعه بسترهای مخابراتی لازم متوجه خواهیم شد که با توجه به جمعیت‌‌این آمار غیرکارشناسانه ارایه‌ شده است. وی ادامه داد: به لحاظ بهره‌گیری مردم و سازمان‌های دولتی از بسترهای‌ایجاد شده توسط شرکت مخابرات و یا شرکت‌های خصوصی، دیدگاه‌ ضعیف و غیرکارشناسی مدیران مخابرات استان در طی سالیان اخیر باعث شده به دلیل اختصاص ندادن فضا به شرکت‌های PAP فقط سه مرکز مخابراتی در مرکز استان خدمات‌اینترنتی پر سرعت را ارایه‌ دهد و عموم مردم از‌این خدمات محروم بمانند.
به گفته وی در جنوب استان با مشکلات متعددی مواجه هستیم و بسترهای مخابراتی نامناسب، کمبود نیروی فنی و پایین بودن درآمد خانوار از علل اصلی رکود در جنوب استان کرمان است.
جمشید‌ی‌جم در خصوص میزان اختصاص ردیف بودجه‌های استانی به IT و توجه مسوولان استان‌ها به امر گسترش ICT گفت: برخی دستگاه‌های دولتی بوجه مناسبی‌در جهت توسعه فناوری اطلاعات اختصاص داده‌اند لیکن هدفمند نبودن هزینه، عدم دید کلان مدیران و کمبود بودجه جهت اجرای طرح‌های بزرگ باعث شده است به صورت جزیره‌ای و ناکارآمد در هر سازمان هزینه‌ای صورت پذیرد.
او نبود انسجام و آگاهی کافی میان دستگاه‌های دولتی را عامل ضعف و ناکارآمد شدن نرم‌افزارها دانست و تصریح کرد: در چند سال گذشته شرکت‌هایی سودجو با فروش نرم‌افزارهای بسیار ضعیف و ناکارآمد تحت عنوان پورتال، اتوماسیون اداری، سیستم یکپارچه‌ مبالغ کلانی از‌این دستگاه‌ها به جیب زد ند و با بررسی آماری ،تمامی‌این دستگاه‌ها یا به تعویض نرم‌افزارهای خریداری شده مجبور شده‌اند و یا با مشکلات‌این نرم‌افزارها به دلیل استقرار بانک اطلاعات‌شان در آن گریبان گیر می‌شوند.
جمشیدی‌جم‌ در خصوص اعتبارات مربوط به IT در استان‌ گفت: اعتبارات IT و هزینه‌ در سایر بخش‌ها به دلیل کسر بودجه در سایر ردیف‌های اعتباری برداشت می‌شود و جایگزینی در وقت غیر مناسب توسط دستگاه‌های دولتی انجام می‌گیرد. همچنین می‌توان به عدم واگذاری به موقع اعتبارات خصوصا در چند ماه ابتدای سال و اختصاص ندادن بودجه اشاره کرد که بدهکار ماندن دولت به پیمانکاران بخش خصوصی را سبب می شود.
به گفته او مبالغی از‌این بودجه‌ توسط مدیران در انتهای سال به جهت کافی نبودن زمان لازم جهت هزینه‌ کردن بودجه‌ و استدلال برخی مدیران جهت صرفه‌جویی در بودجه و مواضع سیاسی برگشت داده می‌شود و‌اینها مشکلاتی است که شاید پایتخت از آن اطلاع‌ کافی نداشته باشد.
وی نبود زیرساخت‌ مناسب در سطح استان جهت بهره‌گیری دستگاه‌های دولتی و مردم را از چالش‌های استان‌ها در روند رشد ICT دانست و تاکید کرد: چالش‌هایی که استان‌ها در روند رشد ICT با آن مواجه‌اند بی‌توجهی به سیاست‌گذاری در مورد بخش خصوصی و وجود وراثت در چرخه واگذاری است.
این کارشناس در مقایسه استان‌ کرمان با پایتخت گفت: به دلیل متمرکز شدن تمام منابع، اعتبارات و بهره‌گیری از ارتباطات نزدیک پایتخت‌نشینان با مدیران ارشد سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی در تهران به همراه توجه به تابعیت‌ همه نهادهای یاد شده از دفاتر مستقر در تهران عموما جهت‌ مناقصات و خرید‌ها و اجرای پروژه‌های استانی استفاده می‌شود و در‌این میان برگزاری مناقصه‌ قطعا به نفع فعالان شهرستانی نیست و در نتیجه‌ بودجه‌ اختصاص یافته در تمامی استان‌ها به راس هرم‌ یعنی شرکت‌های پایتخت برخواهد گشت.
او ادامه داد:‌این امر باعث عدم رشد فعالان شهرستانی و عدم تقویت‌ بنیه مالی، علمی و عملی آنها می‌شود.
وی ادامه داد:‌ ضعف اطلاعات مدیران دولتی حوزه IT شهرستان‌ها از طریق استفاده از هرم پایتخت مرتفع می‌شود که‌این امر به جهت آشکار نشدن علایم و آثار ضعف آنان و فاش نشدن رازهای سر به مهر صورت می‌پذیرد؛ نبود متخصصان خبره در سیستم‌های دولتی در حوزه IT و سیاست‌ غلط عدم بهره‌گیری از توان بخش خصوصی و به‌کارگیری تجربیات و مشاوران بومی در تصمیم‌گیری از دیگر مشکلات شهرستان‌ها است.

منبع : روزنامه فناوران