برنامه قلب سالم اصفهان: برنامه مداخلاتی جامعه نگر برای پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی - عروقی طراحی، روش اجرا و تجربیات نخست

این مطالعه یک برنامه مداخلاتی جامعه نگر با هدف اصلاح عوامل خطرساز بیماریهای قلبی عروقی کرونر و استروک و بهبود آگاهی، نگرش و عملکرد مردم و کارکنان بهداشتی در رابطه با این عوامل و همچنین راههای پیشگیری از آنها می باشد . این مطالعه مداخله ای مشتمل بر سه مرحله است .
مرحله اول شامل بررسی های مختلف در گروه بالغین، اطفال، کارکنان بهداشتی، بیماران قلبی و استروک که بصورت مقطعی انجام شد و در آن وضعیت موجود در شهرستان های اصفهان و نجف آباد (شهرستان های مورد مداخله) و اراک (شهرستان شاهد) در رابطه با KAP مردم (بالغین و کودکان)، کارکنان بهداشتی و بیماران، میزان شیوع عوامل خطرساز، شیوع بیماریهای عروق کرونر و استروک و مورتالیته و موربیدیته ناشی از این بیماریها تعیین گردید. کل نمونه‌ های مورد مطالعه ۲۰۸۰۰ نفر شامل ۱۲۶۰۰ نفر فرد سالم بالای ۱۹ سال، ۲۰۰۰ کودک ۶ تا ۱۸ سال ۲۰۰۰ نفر والدین آنها و ۵۰۰ نفر مسوولین و معلمین مدارس، ۱۷۰۰ نفر کارکنان بهداشتی و ۲۰۰۰ بیمار قلبی و عروقی بود. برای جمع آوری اطلاعات در زمینه KAP از این افراد، پرسشنامه هایی که اعتبار و روایی آن تایید شده بود استفاده شد .
شیوع عوامل خطر ساز نظیر چربی های سرم، دیابت، پرفشاری خون، و چاقی با معاینات بالینی و پاراکلنیکی، شیوع بیماریهای قلبی با استفاده از پرسشنامه ROSE و کد مینه سوتا استاندارد شده، شیوع استروک با استفاده از پرسشنامه، بروز بیماریهای قلبی و استروک از طریق پرسشنامه و موارد ثبت بیماریهای قلبی و استروک با روش اجرا شده در مطالعه مونیکا تعیین گردید. کلیه اطلاعات پرسشنامه ها توسط افراد آموزش دیده بازبینی و پس از تایید وارد کامپیوتر گردید. از آنجا که هدف برنامه، پیشگیری از بیماریهای قلبی و استروک می باشد، مداخلات از سال ۱۳۸۰ (سال دوم برنامه) در قالب ۸ پروژه، (زنان، کودکان، جوانان، افراد در محل کار، کارکنان بهداشتی، بیماران و پروژه تغذیه و ورزش) در کل جامعه آغاز گردید . این مداخلات بر اساس نتایج پرسشنامه هایی بررسیهای انجام شده در مرحله اول در حال انجام می باشد . پس از ۳-۴ سال مداخلات، در سال آخر برنامه (سال پنجم تا ششم) کلیه بررسی های انجام شده در مرحله اول در سال ۱۳۸۴ در یک جمعیت تصادفی دیگر در شهرستانهای مورد مداخله و شاهد تکرار می گردد. البته در تمام مدت بررسی کلیه افراد بالای ۳۵ سال مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. همچنین برای بررسی نحوه تاثیر مداخلات، هر سال یک مطالعه بر روی نمونه کوچک تصادفی انجام می شود .

نوشین محمدی فر
نضال صراف زادگان
غلام حسین صدری
حسین ملک افضلی
شهناز شاهرخی
حمیدرضا طلوعی
مسعود پورمقدس
معصومه صادقی
مرتضی رفیعی
علی اکبر توسلی
رویا کلیشادی
کتایون ربیعی
منصور شهپریان
نصراله بشردوست
صدیقه عسگری
غلام علی نادری
حسن علی خاصی
طاهره چنگیز
علیرضا یوسفی
فیروزه سجادی
سیدحسین ثمریان

منبع : پایگاه اطلاعات علمی