ورزش ایران دلخوش به تک ستاره ها

اندکی قبل از شروع رقابت های المپیک ۲۰۰۸ رضازاده از دنیای قهرمانی خداحافظی کرد. با کناره گیری رضازاده کاروان اعزامی ایران از یک مدال طلای حتمی محروم شد. البته کارشناسان و مسئولان ورزش کشور ۹ طلای حدادی، محمدی و سوریان را حتمی می دانستند. اما با شروع این رقابت ها تمام پیش بینی های مسئولان ورزش اشتباه از آب درآمد و تمام ورزشکاران ایران یکی پس از دیگری حذف شدند تا سرانجام مراد محمدی یک برنز گرفت و درخشش خیره کننده ساعی در روزهای پایانی ما را صاحب تک مدال زرین آوردگاه پکن کرد، به این ترتیب ساعی هم از دنیای قهرمانی خداحافظی کرد تا شاید جای خالی یک مدال دیگر در المپیک های بعدی برای ما باقی بماند.
● ورزش بدون پشتوانه
با خداحافظی ورزشکاران مدال آور، ورزش ایران کار بسیار سختی را در المپیک ۲۰۱۲ پیش رو دارد. حقیقت این است که از ابتدای حضورمان در المپیک تنها دلخوش به تک ستاره هایی بودیم که در ادوار مختلف ظهور می کردند، در واقع ورزش ما متکی به تک ستاره هاست و مدال های المپیکی ما حاصل استعداد و توانایی های ذاتی خود ورزشکاران بوده تا برنامه ریزی و تلاش مسئولان ورزش . ستاره های ورزش ما به دلیل تنها بودن در رشته ورزشی خود مجبورند تا پایان عمر ورزشی شان به کار خود ادامه دهند و بعد از خداحافظی آن ستاره کسی را در این رشته نداریم و باز هم منتظر پیدا شدن یک تک ستاره دیگر باقی می مانیم. در ورزش ایران هیچ گاه برای رشته های ورزشی مختلف به طور علمی و دقیق پشتوانه سازی و استعدادیابی انجام نشده است. اکثر مدال آوران ما با تلاش خود به مدارج بالای ورزشی می رسند نه به وسیله استعدادیابی . به عنوان مثال در رشته کشتی با وجود داشتن اعتبار جهانی و استعدادهای فراوان، سال هاست در رقابت های جهانی به یک یا دو مدال بسنده می کنیم و روز به روز فاصله کشتی ما با کشورهایی نظیر روسیه، آذربایجان و ترکیه بیشتر می شود.
● مصدومیت در کمین ستاره ها
تک ستاره های ورزش ایران به دلیل تنها بودن در رشته های خودشان به دلیل شرکت در رقابت های مختلف در طول سال فشار زیادی را تحمل می کنند. همین مسئله باعث بالا رفتن درصد مصدومیت آنها می شود. مانند احسان حدادی که چون تنها ستاره ما در دوومیدانی بود، در رقابت های متعدد آسیایی و جهانی شرکت کرد و همین موضوع باعث مصدومیت وی در المپیک شد. در حالی که اگر فدراسیون دوومیدانی یک یا دو ورزشکار دیگر مانند حدادی تربیت کرده بود، وی متحمل این همه فشار نمی شد و امیدمان هم برای کسب مدال از بین نمی رفت. همین قضیه برای رضازاده نیز اتفاق افتاد. در حالی که عمر ورزشی وزنه برداران سنگین وزن تنها ۵ سال است او حدود ۹ سال وزنه زد و همین تمرینات سنگین باعث مصدومیت و جا ماندن او از المپیک ۲۰۰۸ شد. البته سعید علی حسینی وزنه بردار جوانمان امیدها را تا حدودی زنده کرده است ولی اگر حسینی هم در آستانه المپیک ۲۰۱۲ دچار مصدومیت شود و در دسته او کسی را نداشته باشیم معلوم می شود باز هم به نقطه اول بازگشته ایم.
● قهرمانان مسن
اگر به جدول توزیع مدال های المپیک نگاهی بیندازیم متوجه فاصله زیاد چند کشور با سایر کشورها می شویم. کشورهایی نظیر چین، آمریکا، روسیه و انگلیس چگونه این همه مدال کسب می کنندق€چ! تقریبا در تمامی این کشورها سازمان منظمی برای استعدادیابی از بین خردسالان و نونهالان در رشته های مختلف وجود دارد. مربیان کار آزموده، ورزشکاران کم سن و سال را از همان کودکی برای رقابت های بزرگی مثل المپیک آماده می کنند. به عنوان مثال کاروان ورزشی کشور بزرگی مثل چین در هر المپیک دستخوش تغییرات زیادی می شود. در المپیک ۲۰۰۸ در تیم شیرجه انگلیس یک نوجوان ۱۳ ساله به جای شیرجه رو با سابقه که نایب قهرمان المپیک آتن بود به پکن اعزام شد، یا در المپیک ۲۰۰۴ آتن مایکل فلپس شناگر اسطوره ای آمریکا برای اولین بار و در سن ۱۹ سالگی در المپیک حاضر شده بود موفق به کسب ۴ مدال طلا شد. آیا در تاریخچه ورزش ایران تا به حال چنین اتفاقی افتاده است؟ بیشتر ورزشکاران ما دویا سه دوره متوالی در این رقابت ها حاضر می شوند. علت آن هم این است که در ورزش ما هیچ گاه ورزشکاران نوجوان و نونهال با استعداد شناسایی نمی شوند و حتی اگر پیدا هم بشوند مجال حضور در المپیک را پیدا نمی کنند. عمر ورزشی ورزشکاران مدال آور در المپیک از ۱۸ تا ۱۹ سالگی شروع می شود و تا سن ۲۵ تا ۲۶ سالگی پایان می یابد. اما در ورزش ما به دلیل عدم پشتوانه سازی برای قهرمانان، ستاره های ورزشی ما تا سنین ۲۹ تا ۳۰ سالگی مجبور به شرکت در مسابقات هستند. نکته مهم دیگر این که بهتر است کمیته ملی المپیک به آماده سازی ورزشکاران رشته هایی مثل دوومیدانی، ژیمناستیک، شنا و تیراندازی، مانند رشته های مدال آور توجه داشته باشند.
زیرا در هر دوره در این رشته ها مدال های زیادی تقسیم می شود و ورزش ایران از ابتدای حضور در المپیک هیچ گاه در این رشته ها مدالی نگرفته است. البته (IOC) بعد از المپیک ۲۰۰۸ زنگ خطر را به صدا درآورد. در جلسه این نهاد ورزشی قرار بود دو رشته کشتی و وزنه برداری حذف شود، اما با مخالفت بعضی از کشورها روبه رو شد. البته قرار است اوزان دو رشته کشتی آزاد و فرنگی با یکدیگر تلفیق شوند و هر دو تنها در ۸ وزن برگزار شوند. حال اگر روزی این رشته ها از المپیک حذف شوند تکلیف کاروان ایران چیست؟ به همین علت کمیته ملی المپیک می بایست توجه فراوانی را به سایر رشته های ورزشی نشان دهند تا در صورت حذف این دو رشته ( کشتی و وزنه برداری) در المپیک بدون مدال نمانیم.

زهرا صادقیان

منبع : روزنامه جوان