چرا صورتم جوش می زند؟

آکنه یا جوش، یک اختلال پوستی است که در سنین نوجوانی شروع می شود و تا آخر سنین جوانی همراه فرد است. حدود ٨٠ درصد نوجوانان بین سنین ١٣ الی ١٧ ساله دچار این اختلال پوستی می شوند. هرچند که حدود ٥ درصد از زنان و یک درصد از مردان بین ٢٥ و ٤٠ سال همچنان درگیر این مسئله اند. به ندرت نیز نوزادان در سنین ٢ الی ٢٤ ماه دچار این عارضه می شوند. روندی که منجر به جوش صورت در تمام افراد با رنگ پوست های مختلف می شود، یکی است اما تاثیر جوش صورت روی پوست تیره تر می تواند بدتر باشد. علایم آکنه عبارت اند از: پوست چرب؛ جوش های ریز که به صورت سرسیاه و سرسفید دیده می شوند؛ جوش های برجسته قرمزرنگ؛ جوش های چرکی؛ جوش های بزرگ و دارای عمق و مواد داخل آن ها. چند عامل که باعث تحریک جوش ها می شوند، عبارت اند از:
١) کندن یا فشار دادن جوش که باعث التهاب بیشتر و به جا ماندن اثر آن می شود.
٢) تولید بیش از حد هورمون های مردانه مانند تستوسترون.
٣) برخی از قرص های ضدبارداری حاوی هورمون های پروژسترون آکنه را بدتر می کند. در حالی که برخی دیگر آن را بهبود می بخشد.
٤) محصولات آرایشی چرب مانند کرم مرطوب کننده، آکنه را بدتر می کند.
٥) داروهای مخصوص بیماری صرع، کرم های استروئید و اگزما.به طور کلی، علت آکنه فعالیت بیش از حد غدد چربی است که مواد چرب را روی پوست ترشح می کند. زیر پوست غدد چربی زیادی وجود دارد. این غدد روغن طبیعی از طریق حفره های پوستی ترشح می کند که باعث نرمی و انعطاف پذیری پوست می شوند. غدد چربی به خصوص در افرادی که از آکنه رنج می برند، نسبت به میزان نرمال خون در هورمون هایی به نام تستوسترون که به طورطبیعی در مردان و زنان یافت می شود، حساس است. هورمون های تستوسترون در افراد مستعد به آکنه، غدد چربی را تحریک می کند تا چربی طبیعی بیش از حد تولید کنند. در حالی که سلول های مرده پوست که فولیکول های مو (پیاز مو) راپوشانده به طور کامل نریخته اند و باعث گرفتگی فولیکول ها می شوند. ترکیب این ٢ منجر به تراکم چربی در فولیکول های مو و در نتیجه جوش های سرسیاه و سرسفید می شوند. در برخی افراد، آکنه آنان از این مرحله پیشرفت نمی کند در حالی که در افراد دیگر تراکم چربی در فولیکول ها، محیط ایده آلی برای رشد نوعی باکتری آکنه فراهم می کند.
این باکتری ها به طور بی ضرر روی پوست زندگی می کنند، ولی به محض این که موقعیت مناسب فراهم شود، شروع به رشد می کنند. این باکتری ها از روی این چربی های طبیعی تغذیه و ماده ای تولید می کنند که باعث واکنش ایمنی بدن می شود. این عمل باعث ملتهب شدن پوست و قرمزی مربوط به آکنه می شود. درموارد حاد التهاب آکنه، کیست ها (جوش های بزرگ و دارای عمق) و مواد داخل آن ها در زیر سطح پوست ایجاد می شود و در صورت پارگی کیست ها، عفونت سرایت می کند و می تواند منجر به زخم شود. برخلاف تصور عمومی، آکنه به علت رژیم غذایی نادرست و یا رعایت نکردن بهداشت به وجود نمی آید، بلکه می تواند ارثی باشد. از آن جایی که آکنه مسری نیست، خطر مبتلا شدن از فردی به فرد دیگر وجود ندارد. پزشکان از ظاهر آکنه نوع آن را تشخیص می دهند. از آن جایی که آکنه قابل درمان نیست، راه های متفاوتی برای جلوگیری از بروز آکنه های جدید و اثر زخم وجود دارد. پزشک برحسب نوع جوش به مدت ٦ هفته درمان شما را ارزیابی می کند و در صورت مفید بودن به مدت ٤ الی ٦ ماه آن را ادامه خواهد داد.
در کل شست وشوی نواحی جوش به ویژه با صابون های غیرمعطر باید روزی ٢ بار انجام شود. از آن جا که برای حفظ حالت طبیعی پوست نیاز به مقداری چربی داریم، بنابراین توصیه می شود از صابون های ملایم استفاده شود و از شست وشوی پوست به صورت محکم خودداری کنید. برای درمان آکنه های خفیف، استفاده از داروهای حاوی عوامل ضدباکتری مانند بنزویل پروکساید توصیه می شود. علاوه بر تاثیرداروی ضدباکتری، بنزویل پروکساید پوست را خشک کرده و کمک می کند لایه سطحی و مرده پوست بریزد. این عوامل مانع از مسدود شدن منافذ پوست و ایجاد عفونت می شوند. بنزویل پروکساید در ابتدا باعث قرمزی و پوست پوست شدن می شود و با کاهش دفعات مصرف، پوست به حالت عادی بازمی گردد. پس از مدتی می توان دفعات مصرف را به تدریج افزایش داد.
البته نتایج درمان های خانگی بلافاصله جواب نمی دهد. شاید هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد تا تفاوت چشمگیری دیده شود. در صورت جواب نگرفتن از درمان های خانگی پس از ٢ ماه و یا در صورت به وجود آمدن آکنه حادتر، به پزشک خود مراجعه کنید. احتمالا پزشک شما داروی ساختگی حاوی بنزویل پروکساید را تجویز خواهد کرد. در صورت نتیجه نگرفتن و یا حادتر شدن وضعیت، درمان های دیگری نیز وجود دارد، مانند مصرف محلول یا قرص اسید ازیلک که جایگزین بنزویل پروکساید شده و تاثیر نسبتا ملایم تری دارد. رتیتویدز، داروی حاوی ویتامین A است که روزانه روی پوست استفاده می شود و در ریزش پوست های خارجی موثر است. محلول های آنتی بیوتیک مانند کلیندامیسین (Clindamycin) یا اریترومایسین (Erythromycin) برای کنترل جوش های چرکی مفیدند. البته این درمان را باید به مدت حداقل ٤ ماه ادامه داد. محلول ها و پمادها باید به طور روزانه در قسمت های مستعد به جوش استفاده شوند تا نتیجه مطلوبی به دست بیاید. آکنه نه تنها باعث به وجود آمدن علایم فیزیکی می شود، بلکه اضطراب و افسردگی را نیز به وجود می آورد. بنابراین برای کاهش دادن اثر زخم، درمان را هرچه زودتر آغاز کنید. با درمان درست و مناسب اکثر افراد می توانند آکنه را تحت کنترل دربیاورند.

منبع : روزنامه خراسان