ارزیابی ارتباط معیارهای تن سنجی (آنتروپومتریک) و بهره هوشی با سن شروع قاعدگی (مشهد،‌ پاییز ۱۳۷۹)

● هدف:
ارزیابی ارتباط شاخص های غیر مستقیم تن سنجی برای تخمین توده چربی بدن و سنجش ارتباط سن شروع قاعدگی با بهره هوشی و توده چربی بدن که از طریق این شاخص ها به دست می آید.
● طرح:
مطالعه مقطعی (پاییز ۱۳۷۹) در رابطه با معیارهای: شاخص توده بدنی، محیط فوقانی ـ میانی بازو، ضخامت چین پوستی روی عضله سه سر و ضخامت چین پوستی زیر اسکاپولا و بهره هوشی و ارتباط اینها با سن شروع قاعدگی.
● شرکت کنندگان:
مجموعه کلی ۵۷۸ نوجوان دختر در مقطع راهنمایی تحصیلی از ده مدرسه راهنمایی دخترانه در پنج منطقه آموزش و پرورش شهر مشهد، که به لحاظ اجتماعی اقتصادی و فرهنگی متفاوت هستند.
● روش کار:
پرسش نامه، مصاحبه، اندازه گیری شاخصهای بدنی،‌ تعیین بهره هوشی با تست ریون (ماتریسهای پیشرو ریون) روش های آماری گوناگون از جمله رگرسیون چندگانه، همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس.
● یافته ها:
شاخص های تن سنجی برایت تخمین توده چربی بدنی یا یکدیگر همبستگی قوی دارند. سن منارک به طور اولیه و درست در زمان شروع اولین قاعدگی با شاخص های تن سنجی ارتباط مهمی ندارد اما بعد از گذر سریع رشد در مرحله بعد منارک به طور معکوس با توده چربی بدن که پارامترهای آنتروپومتریک نشانگر آن هستند، رابطه نشان می دهد (P<۰.۰۰۱).
بهره هوشی به طور معکوس (منفی) با سن منارک ارتباطی قوی دارد. (P<۰.۰۰۱).
● نتایج:
۱) شاخص های تن سنجی برای تخمین توده چربی بدن با یکدیگر رابطه قوی نشان می دهند.
۲) در دختران سالم توده چربی بدن محرک وقوع بلوغ و عامل قطعی شروع قاعدگی نیست، ولی به عنوان عامل مشترکی در ایجاد این پدیده محسوب می شود.
۳) رشد عقلی و فیزیکی جریانی موازی دارند، از این رو هرگاه رشد جسمی با تاخیر رخ دهد می توان انتظار رشد کندتر عقلی را داشت.

زهره یوسفی
نجمه رجایی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی