جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

تازه‌های پزشکی امروز


تازه‌های پزشکی امروز
● لووتیروکسین و تراز T۳
تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد تری یدوتیرونین فعال (T۳) توسط غده‌ی تیروئید تولید می‌شود و باقی آن حاصل از تبدیل محیطی تیروکسین (T۴) است. بنابراین، آن درمان توام با T۴ و T۳ در بیماران بدون تیروئید (یعنی آنها که تیروئیدکتومی توتال شده‌اند) نتیجه‌ی تائید شده‌تری نسبت به درمان تنهای T۴ ندارد که جای شگفتی نیست. این موضوع در ۵۰ بیمار اوتیروئید که تیروئیدکتومی توتال شده‌اند بیشتر مورد کاوش قرار گرفته است. ۳۳ نفر با بیماری خوش‌خیم و ۱۷ نفر با بیماری بدخیم.
هورمون محرک تیروئید (TSH) و تراز T۴ آزاد و T۳ توتال درست پیش از جراحی و ۲ و ۴ ماه پس از عمل اندازه‌گیری شد. دوز T۴ بعد از عمل برای رسیدن به تراز طبیعی پائین TSH در بیماران مبتلا به بیماری خوش‌خیم (دوز آغازین ۷/۱ میکروگرم به ازای کیلوگرم) و تراز زیرطبیعی TSH در بیماران مبتلا به سرطان (دوز آغازین ۲/۲ میکروگرم به ازای کیلوگرم) تطبیق داده شد. مقادیر خوراک بین دو سنجش بعد از عمل تطبیق داده شد. اختلاف قابل توجهی در تراز T۳ میان سنجش‌های پیش از عمل و سنجش‌های دوم بعد از عمل وجود نداشت. بعد از عمل، تراز T۳ در · بیماری که تراز TSH آنها بیشتر از ۵/۴ بود نسبت به بیماران دارای تراز TSH طبیعی یا فرونشانده شده پائین‌تر بود.
● پیتی ریازیس روز آ در بارداری
Pityriasis rosea یا PR بیماری حادی است که با بثورات پاپولواسکوامو مشخص می‌شود و اساساً کودکان و بالغان جوان را مبتلا می‌کند. نتایج بعضی بررسی‌ها حاکی از علت ویروسی این بیماری به ویژه عفونت اولیه یا دوباره فعال شده با ویروس‌های ۶ و ۷ هرپس انسان (HHV) است ولی مدارک حاصل نتیجه‌ی قطعی به دست نمی‌دهد. با وجودی که بیماری خود به خود محدود می‌شود و معمولاً بدون آنکه بقایای واضحی بر جای گذارد ظرف ۶ تا ۸ هفته از بین می‌رود، ولی به آثار آن در بارداری توجه شده است. محققان ۳۸ خانمی را مورد بررسی قرار داده‌اند که در دوران بارداری دچار PR شده‌اند. از این عده، ۵ نفر سقط کردند (۱۳%) ولی میزان سقط در آن عده که در ۱۵ هفته‌ی نخست بارداری دچار PR شده بودند برابر ۶۲% بود. هیپوتونی و حرکت ضعیف در شیرخواران مادرانی شایع بود که بین هفته‌ی ۱۶ و ۲۰ بارداری دچار PR شده بودند. تنها در ۳۳% این بارداری‌ها در زمان زایمان، شیرخوار سالم بود. در ۹ مورد (۲۴%) زایمان زودرس دیده شد. اما، تمامی نوزادان زودرس زنده ماندند و در زمان گزارش سالم بودند.
PR به صورت استثنایی در تمام مادران دچار سقط شدید بود. در این خانم‌ها دوره‌ی طولانی‌تر و گسترده‌تر ضایعات جلدی وجود داشت و شکایات سیستمی مثل سردرد، بی‌خوابی، بی‌اشتهایی و خستگی شایعتر از معمول بود. نتایج بررسی مشروح خانمی که سقط کرده بود حاکی از عفونت فعال HHV-۶ در مادر و جنین بود.
● کشف لکوس ژنتیک
دو گروه پژوهشی بین‌المللی مستقل از یکدیگر نتایج حاصل از بررسی‌های همراهی گسترده‌ی ژنومی را گزارش کردند. یک گروه قریب ۲۰۰۰ بیمار مبتلا به سرطان ریه و بیش از ۲۶۰۰ فرد شاهد سالم را مورد بررسی قرار داده و گروه دیگر قریب ۱۶.۰۰۰ سیگاری را بررسی کرده‌اند.
یافته‌های حاصل از بررسی‌های کوچکتر توسط دوگروه به دست آمد. این دو گروه یک لکوس locus ژنتیک در بازوی طویل کروموزوم ۱۵ یافته‌اند که حاوی ژن‌هایی برای چند گیرنده‌ی نیکوتینی استیل کولین بوده و با قدرت و به شدت با وابستگی نیکوتین همراه است. هر دو گروه پی برده‌اند که این لکوس ژنتیکی قویا با سرطان ریه همراه است.
اما نتیجه‌ی حاصل از دو گروه متفاوت بود: یک گروه اظهار داشته است که ارتباط ژنتیکی با سرطان ریه با تاثیر آن در ایجاد وابستگی نیکوتینی توجیه می‌شود حال آن که گروه دیگر نتیجه گرفته است این پیوند با سرطان ریه مستقل از وابستگی نیکوتین است.
● آزمون آلل X شکننده
X شکننده، شایعترین علت موروثی عقب‌افتادگی ذهنی است و اکنون آنالیز DNA آلل X شکننده امکان‌پذیر شده است. موتاسیون دراین زمینه پیچیده است و شامل یک رشته‌ی ناپایدار CGG تری نوکلئوتید در ژن FMR۱ در کروموزوم X است که از نسلی به نسل دیگر گسترش می‌یابد. افراد طبیعی به طور مشخص دارای تعداد کمتری تکرارCGG ۴۵ هستند. خانم‌هایی که دارای تعداد بیشتر تکرار CGG هستند (بیش از ۲۰۰) به احتمال بیشتر کودکان دچار مشکلات نورولوژیک و عقب‌افتادگی خواهند داشت.
در این بررسی، پژوهشگران یافته‌های حاصل از ۱۵.۰۰۰خانم (سن بیش از ۱۸ سال) و ۲۳۸ زوج مادر فرزند را مورد بررسی قرار داده‌اند. در ۱ مورد از ۵/۳ خانم باسابقه‌ی خانوادگی X شکننده و در ۱ مورد از ۱۰ خانم دچار بی‌کفایتی زودرس تخمدان، موتاسیون وجود داشت. به عکس در ۱ مورد از ۸۶ نفر باسابقه‌ی خانوادگی عقب‌افتادگی ذهنی و ۱ نفر از ۲۵۷ نفر خانم بدون عوامل خطرساز، ایکس‌شکننده دارای جهش بودند. بنابراین انجام آزمون تشخیصی تهاجمی پره‌ناتال تنها در مواردی باید انجام شود که زن باردار مبتلا به آلل X شکننده‌ حاوی بیش از ۵۵ تکرار CGG باشد.
● کمبود ویتامینD
آفتاب یکی از منابع مهم ویتامین D است. در سالهای اخیر، تعریف کمبود ویتامین D تغییر یافته و هنوز مورد بحث است ولی استاندارد قابل قبول آن است که میزان غلظت (OH) ۲۵ هیدروکسی ویتامین D کمتر از ۲۰ نانوگرم در میلی لیتر باشد. بیش از ۳۰% افرادی که در شمال ایالات متحده زندگی می‌کنند و از نور خورشید به مقدار محدود سود می‌برند دچار کمبود ویتامین D هستند. آیا کمبود در مناطق جنوبی دارای آفتاب زیاد کمتر است؟
محققان در آریزونای جنوبی ۶۳۷ بزرگسال را مورد بررسی قرار داده و دریافته‌اند که کمبود ویتامین D در ۳/۲% سفیدپوستان، ۳۸% اسپانیول‌ها و ۵۶% سیاهپوستان وجود دارد. همان گونه که انتظار می‌رود، آن عده که قرار گرفتن بیشتر در آفتاب را گزارش کرده بودند دارای میزان بالاتر (OH)D ۲۵ بودند و این میزان در تابستان بیشتر از زمستان بود.
● اضافه وزن و سرطان
اضافه وزن بدن با پیدایش بعضی سرطان‌های شایع همراه است ولی در این مورد سوالاتی در ارتباط با وجود همراهی‌های مشابه با بدخیمی‌هایی وجود دارد که کمتر شایع است و نیز این سوال مطرح است که آیا این همراهی با جنس هم تغییر می‌کند. محققان متاآنالیزی روی ۲۲۱ مجموعه‌ی اطلاعات به دست آمده از بررسی‌های آینده‌نگر انجام داده‌اند که طی آن شاخص توده‌ی بدنی در ابتدا و موارد سرطان اتفاقی در طول پیگیری گزارش شده بود. این آنالیز شامل ۲۸۲.۱۳۷ مورد اتفاقی در طول بیش از ۱۳۳ میلیون شخص سال پیگیری بوده است.
بالاتر بودن BMI به شدت با آدنوکارسینوم مری و سرطان کلیه در هر دو جنس و سرطان تیروئید و کولون در مردان و سرطان آندومتر و کیسه‌ی صفرا در خانم‌ها همراه بوده است. همراهی ضعیف‌تر ولی باز هم قابل توجه میان بالاتر بودن BMI و انواع سرطان‌های دیگر موجود بوده است. بالاتر بودن BMI در هر دو جنس همراهی منفی با سرطان ریه و سرطان مری داشته ولی این یافته به احتمال زیاد تحت تاثیر استعمال دخانیات بوده است که احتمال بروز این بدخیمی‌ها را ضمن پائین آمدن BMI محدود می‌کند.
منبع : هفته نامه نوین پزشکی


همچنین مشاهده کنید