به بهانه تکرار یک اشتباه

این در حالی است که سالها از چاپ کتاب اسناد ساواک شهید اندرزگو گذشته است و دیگر شکی درباره تاریخ شهادت او وجود ندارد که روز شهادت او نوزدهم ماه مبارک رمضان و دوم شهریورماه ۱۳۵۷ می باشد. گویا این تغییر چهره مکرر اندرزگو و گریز زیرکانه او از دستگاه های اطلاعاتی بسیاری از کشورهای همراه با رژیم شاه، سبب فریب خودی ها نیز شده است! جالب آنکه علی رغم درج چندین تاریخ برای شهادت او، این سبب رونق چندانی نیز در تکریم یاد او نگشته است و به واقع به غیر از فیلم "تیرباران" که سیمای جمهوری اسلامی به دفعات آن را پخش کرده است، کدام حرکت جدی و موثر در معرفی این شهید بزرگوار که به واقع الگویی برای مبارزان اسلامی می تواند باشد صورت گرفته است؟
وقتی بار دیگر تعجب یکی از دوستان را در اعلام تاریخ های گوناگون در معدود تقویم هایی که هنوز خود را پایبند به ذکر چنین ایامی می دانند، برای سالروز شهادت مجاهدی همچون شهید اندرزگو دیدم؛ چندان برایم تازگی نداشت.
به خوبی به یاد دارم چندین سال پیش که یکی از پیشگسوتان مبارزه در یک نامه نگاری با وزارت ارشاد و رسانه ها قصد تذکر غلط مکرر سررسیدها در درج تاریخ شهادت شهید اندرزگو را داشت؛ به علت عدم دسترسی به اسناد ساواک و دیگر اسناد اثبات کننده ادعایش سختی های بسیار کشیده بود تا در نهایت توانست سندی از یک هم پرونده ای شهید اندرزگو را ارائه دهد که نشانگر روز شهادت وی بود؛ در آن ایام بسیاری از تقاویم ۲۳ مردادماه را سالروز شهادت او اعلام می نمودند و این اشتباه به علت تقارن این تاریخ با اولین سالگرد قمری شهید اندرزگو پس از انقلاب بود. اگرچه کوشش های او برای درج رسمی سالگرد شهادت این مبارز اسلامی در تقویم ها در دولت اصلاحات به نتیجه نرسید، اما حاصل آن تصحیح این تاریخ در بسیاری از مراجع تاریخ معاصر بود و تا چند سال این رویه اصلاح گشت.
شاید پس از همان بود که در ۲۲ آبان ماه سال ۱۳۸۲ که مقارن با شب شهادت شهید اندرزگو به روایت قمری آن می گشت، بزرگداشت های بهتری نسبت به سالهای قبل برگزار گردید، اما مع الاسف این خود سرآغاز اشتباهی جدید گشت. برخی از تقاویم حتی در سال جاری نیز روز ۲۲ آبان ماه را روز شهادت شهید اندرزگو درج کرده اند و این در حالی است که همچون اغلب تقویم ها در ابتدای آنها درج شده است "مناسبتها از شورای فرهنگ عمومی"!
شهید سید علی اندرزگو که درسال ۴۳ همراه با شاخه مسلحانه موتلفه اسلامی در اعدام انقلابی حسنعلی منصور شرکت کرد، از آن تاریخ به مدت ۱۴ سال زندگی مخفیانه ای را آغاز کرد که همراه با انجام اقدامات موثر بود، تا آنجا که رژیم پهلوی را به ستوه آورد و با اسامی مستعار مختلفی نظیر شیخ عباس تهرانی، دکتر حسینی، جوادی، شیخ محمد نحوی و ... خدمات ارزنده‌ای به سیر حرکت انقلاب اسلامی داشت. اندرزگو از پیروان واقعی امام خمینی ره، بود که بارها در نجف و ترکیه به خدمت معظم‌له مشرف گردید.
او علی رغم آنکه چریکی نمونه بود، در مسایل عبادی نیز بسیار فعال بود و حتی در سالهای اختفا از ادامه تحصیلات حوزوی خود غفلت نورزید، تا سرانجام در روز ۱۹ ماه مبارک رمضان در یکی از فرعی‌های خیابان ایران در تهران و در محاصره نیروهای ساواک به شهادت رسید. ارتباط او با امام ره، به گونه‌ای بود که خبر شهادت شهید اندرزگو را امام (ره)؛ در دیداری که خانواده شهید با ایشان در نخستین روزهای پس از پیروزی انقلاب داشتند به آنها دادند و تا پیش از آن خانواده او به علت رویه اختفاهای طولانی مدت وی، از شهادتش بی خبر بودند اگرچه دوستان نزدیکش از تاریخ شهادت او با خبر بودند.
شاید همین امر سبب اشتباهات مکرر گردید، این در حالی است که سالها از چاپ کتاب اسناد ساواک شهید اندرزگو گذشته است و دیگر شکی درباره تاریخ شهادت او وجود ندارد که روز شهادت او نوزدهم ماه مبارک رمضان و دوم شهریورماه ۱۳۵۷ می باشد. گویا این تغییر چهره مکرر اندرزگو و گریز زیرکانه او از دستگاه های اطلاعاتی بسیاری از کشورهای همراه با رژیم شاه، سبب فریب خودی ها نیز شده است! جالب آنکه علی رغم درج چندین تاریخ برای شهادت او، این سبب رونق چندانی نیز در تکریم یاد او نگشته است و به واقع به غیر از فیلم "تیرباران" که سیمای جمهوری اسلامی به دفعات آن را پخش کرده است، کدام حرکت جدی و موثر در معرفی این شهید بزرگوار که به واقع الگویی برای مبارزان اسلامی می تواند باشد صورت گرفته است؟ چند روزنامه در این مناسبت ها یادی از او می کنند؟
امسال سی سال از شهادت او گذشت و نه تنها بزرگداشتی برای او در رسانه ها و نهادها و ... گرفته نشد، که در سی سال گذشته نیز کاری که در حد و اندازه او باشد صورت نگرفته است. مجموع کتبی که درباره او در سی سال گذشته به چاپ رسیده است با مشمول نمودن جزوه های کوچکی همچون " سفر بر مدار مهتاب" که انتشارات کمان ۸ سال پیش منتشر نموده است، جمعا به مجموع انگشتان دو دست نمی رسد. حال آنکه برخی از این کتب همچون "حماسه شهید اندرزگو" که در سال ۱۳۷۹ توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. حال آنکه تمام دوستان روزهای مبارزاتی او که اینک بسیاری از آنها دارای جایگاه های رسمی می باشند، به ذکاوت و توانمندی فوق العاده او و امکان تبدیل نمودنش به اسوه ای برای جهان اسلام اذعان دارند.
ای کاش از فرصت باقی مانده از امسال، در ایامی همچون دهه فجر استفاده گردد و حداقل یادمانی به بهانه سیُ مین سال عروج او - آنگونه که برازنده اش باشد - برگزار گردد و ای کاش برای برون رفت از چنین اشتباهاتی، شورای فرهنگ عمومی به رسمیت بخشیدن درج سالروز شهادت پیشکسوتان جهاد و خون که امام دل نگران به فراموشی سپردن آنها بود، گردن نهد.

پژوهشگر: محمد مهدی اسلامی

منبع : مرکز اسناد انقلاب اسلامی