بررسی ریشه‌های پیدایش رابطه حامی ـ پیرو بین ایران و آمریکا در دوران حکومت پهلوی (۱۹۵۵ ـ ۱۹۴۲)

اشغال ایران توسط متفقین در اثناء جنگ جهانی دوم نقطه عطفی در رابطه ایران و آمریکا به شمار می‌آید. تا پیش از این تاریخ روسیه و انگلستان به‌عنوان قدرت‌های بزرگ جهانی بر صحنه سیاسی ایران مسلط بودند و ایالت متحده علی‌رغم موقعیتش به‌عنوان یک کشور قدرتمند فاقد نفوذ سیاسی متناسب با جایگاه جهانی‌اش در ایران بود. اما حضور گسترده نظامیان آمریکائی در خاک ایران در دوران جنگ به سرعت ایالات متحده را متوجه اهمیت ایران نمود. بروز جنگ سرد بین دو ابرقدرت پس از پایان جنگ جهانی دوم و موقعیت استراتژیک ایران به واسطه قرار گرفتن در مرزهای جنوبی شوروی و نیز ذخایر مهم نفت آن، اهمیت ایران برای ایالات متحده را دو صد چندان کرد. این تحولات سبب افزایش توجه واشنگتن به تهران و تلاش‌های گسترده برای تسلط بر ایران گردید که نهایتاً خود را به‌صورت انجام کودتای آمریکائی سا ل ١٩٥٣ نشان داد.

منبع : حوزه معاونت تحقیقات و فناوری