پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024
مجله ویستا

معلم می‌تواند....


معلم می‌تواند....
در نگاه عامه ی مردم آنچه از یک معلم استنباط می شود، نگاهی مثبت و آموزنده و البته شایسته ی اعتنا و خدمت رسان به حوزه ی فرهنگ و ادب کشور است. اینکه می گوئیم: «سواد نه کیلویی است و نه متری». سخنی نغز و بجا و منطقی است. چه اینکه هر چیزی بجز سواد و دانش باترازوی زندگی سر سازگاری دارد و البته با متر زندگی نیز همگن و هم صدا.
در یک تعریف عام پسند می توان گفت که معلم به کسی گفته می شود که در سر کلاس درس حاضر شده و به دانش آموز دانش می آموزد. ولی به نظر می آید که معلم علاوه بر تعریف فوق می تواند کسی باشد که به هر طریقی در تلاش است تا راههایی را به دانش آموز نشان دهد که این دانش آموز بتواند از طریق این راه ها به گنجینه‌های علم و دانش نیافتنی خود(معلم) دست یابد. لذا معلم و یا فرد فرهنگی تنها کسی نیست که به صورت حضوری در جهت تفهیم و ترویج علم و دانش خود به دانش آموز در اهتمام و تکاپوست. هرکسی که در حد توان خود در ساختمان فرهنگی و علمی یک جامعه موارد و مصالحی همساز با آن فراهم آورد، یک نوع معلم محسوب می شود.
نکته‌ی مهم اینکه: در دیدگاه ادبی و هنری تعریف دیگری را نیز از معلم می توان ارائه داد.یعنی می توان گفت که علاوه برانسان که یک موجود عاقل و فرهنگ پذیر است؛ موالید سه گانه ی دیگر نیز به نحوی خود یک نوع معلم به شمار می آیند. اگر با کمی تامل به مسئله نگاه داشته باشیم؛ در می یابیم که رفتار و ویژگی های خیلی از موجودات با رفتار و ویژگیهای انسان شباهت دارد. و البته در خیلی از موارد این موجودات که می تواند شامل کلیه ی خلایق دنیا باشد؛ قادر است در شکل گیری تربیت و رفتارهای انسانی بصورت یک معلم حضور یابد.
به عنوان مثال: ما می توانیم زیبایی را از ماه به عنوان یک معلم بیاموزیم. چرا که ماه به اشکال مختلف شکسته می شود تا زیبا بماند. و به بیانی ماه زیبایی را در شکستن تجربه و دیده است. و یاتلاش و کوشش و عهد و شب زنده داری نیز از آن ماه است . چه اینکه تا سپیده بلند نشود، ماه در خانه ی شب برنمی خیزد. و دیگر درخت است که وقتی آکنده از میوه است، سربه زیر است. واین سربه زیری درخت نیز می تواند معلمی باشد که برای زندگی اجتماعی انسانها دارای مفاهیم و مصادیق مفید و درخور استفاده واقع گردد.
درمورد دیگر موالید سه گانه نیز به همین منوال می تواند باشد. مثلاً پلنگ از مردن خود قبل از اینکه بمیرد با خبر می شود و در لحظه وداع خود را به بلندترین نقطه رسانده و در آنجا خود را به پائین پرت می کند تا که ذزه ذزه شود. و این کار علت دارد؛ چون پلنگ لاشه خور نیست و همیشه در جهت امرار معاش خود کوشیده است. یعنی با تلاش و کوشش فراوان روزی خود را بدست آورده است. پس بنابراین دوست ندارد که لاشه ی آن را لاشخوران بخورند. و یا مورچه که تلاش این حیوان از خود بزرگتر است. چه اینکه بنده با چشم خود دیده ام که با آن وزن کم با غذایی که چندبرابر جسمش است را حمل می کند.
بنابراین این نوع ویژگی در وجود انسانها نیز صدق می کند. به طوری که خیلی از انسانها هستند که چندین برابر وزن خود پول در می آورند و اگر این پولها را که دسترنج انسان است با وزن خود انسان مطابقت کنیم هرگز این دو با هم قابل قیاس نیستند و خیلی موارد دیگر که با وارد شدن به دنیای حیوانات می توانیم از هر کدام دانستنی هایی ارزنده را آموخت که در این مبحث مجال تشریح آن میسر نیست.
لذا این که می گوییم معلم می تواند...باشدمقصود و نیت است که قانون فهم و درک جهان مادی و معنوی براساس یک قاعده ی تاثیردهی و تاثیرگیری است به نحویی که بدون این قاعده مقوله ای بنام(تعلیم وتعلم) به مضمونی واقعی دست نمی یازد. بدین سان که در سیستم هر موجودی هم فعالیت است و هم گنجینه ای از دانایی و دانستنی ها و هیچ موضوعی ابتر و عقیم آفریده نشده است. بنابراین قوت دهی به اینگونه دانستنی ها و برقراری ارتباط؛ مستلزم یک سری قواعد صورت می گیرد که قاعده تاثیر دهی و تاثیرگیری یکی از مهم ترین این قواعدهاست.
بنابراین تعلیم که به مفهوم علم و یاهنری را به کسی یاد دادن و یا کسی را چیزی آمو ختن و تعلّم که مفهوم آموختن ویادگرفتن است و به عنوان عبادت از آن یادشده است، می تواند یکی از مهم ترین ارکان در بطن فرهنگ یک جامعه باشد. اما مهم چگونگی شکل گیری آن است. به نظر این قلم در جهت برقراری یاد دادن و یادگیری پشتوانه ای به نام آموزاننده و به بیانی تعلیم دهنده و یا آموزگار است و البته علاوه برا انسان که مظهر عقل و دانایی است و حیوانی است ناطق و البته معلمی است که باقوه ی عقل و فهم و ادراکی که دارد در تسری علم و دانش به یادگیرنده در راس قرار گرفته است، می‌توان به آموزه ها و ابتکارات دیگر جانوران مبنی بر یک پایه درجهت تاثیرگیری توجه خاصی داشت. پس نتیجه می گیریم که معلم واقعی ما آفریدگاریکتاست و براساس چارچوب قانونی نظام طبیعت هرموجودی در اندازه و وسع خود به عنوان یک معلم شناخته شده است و این قانون نیز قانونی است که از نظر عقلای قوم و از لحاظ علمی و ادبی و عرفانی هم به اثبات رسیده است.
عابدین پاپی


همچنین مشاهده کنید