بررسی اثرات قطع طناب نخاعی بر ساختار هیستومرفومتریک تخمدان رت

اختلالات جنسی یکی از مهمترین عوارض ضایعه نخاعی در هر دو جنس است که میتواند منشاء مشکلات روحی و روانی بزرگی برای بیمار باشد. هدف ازتحقیق حاضر بررسی تغییرات ساختار بافت شناسی و مرفولوژی تخمدان در دوره حاد پس از قطع نخاع و مقایسه نتایج حاصل با گروه کنترل میباشد. در این تحقیق از تعداد ۴۸ سر رت ماده بالغ نژاد ویستار در دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. طناب نخاعی حیوانات گروه آزمایش با روش لامینکتومی دو طرفه در سطح مهره T۶ قطع گردید و در گروه کنترل فقط موضع جراحی باز شده ولی نخاع سالم ماند. پس از کشتن حیوانات هر دو گروه در روزهای ۷، ۱۴ و ۲۱ بعد از جراحی، وزن حیوانات، وزن و حجم تخمدان آنها اندازه گیری گردید. لامهای بافت شناسی نمونه های تخمدان با روشهای H&E و PAS و تریکروم ماسون رنگ آمیزی شدند. تغییرات کمی و کیفی نمونه ها با میکروسکوپ نوری مجهز به گراتیکول شطرنجی، مورفومتری شده و با آزمونهای آماری t-test و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایج نشان داد وزن حیوان، وزن و حجم تخمدان در هر سه گروه آزمایش کاهش یافته است (P<۰.۰۵). قطر فولیکول، قطر تخمک و ضخامت طبقه گرانولوزای فولیکولهای اولیه چند لایه، آنتروم دار اولیه، آنتروم دار ثانویه و گراف تمامی گروه های آزمایش کاهش یافته بود(P<۰.۰۵) . ضخامت طبقه شفاف در فولیکولهای آنتروم دار اولیه، ثانویه و گراف هر سه گروه آزمایش کاهش یافته بود(P<۰.۰۵) . ضخامت طبقه تک داخلی فولیکولهای آنتروم دار ثانویه و گراف در گروه های ۱۴ و ۲۱ روزه کاهش یافته بود(P<۰.۰۵) . در استرومای تخمدان گروه های آزمایش حالت خیز، فیبروزیس و اتساع عروق مشاهده گردید. یافته های فوق نشان می دهد بسیاری از پارامترهای هیستولوژیک تخمدان بعد از قطع نخاع تغییر یافته و هتروژنیتی ساختار آن افزایش می یابد. این تغییرات احتمالا ناشی از فقدان اعمال اعصاب خودکار و تغییر در میزان نوروترانسمیترهای تخمدان میباشد.

حمیدرضا ثامنی
بهپور یوسفی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی