الگوی مصرف برق بخش خانگی در مناطق گرمسیر و غیر گرمسیرکشور

به منظور تعیین الگوی مصرف برق بخش خانگی در کشور، طی سال ۱۳۸۴ مطالعات جامعی در رابطه با مصارف این بخش طی سال های ۱۳۸۲و۱۳۸۳ صورت گرفت.
طی سال های یاد شده نزدیک به ۱۶ میلیون مشترک خانگی در کشور وجود داشته که سهمی قریب ۳۳درصد از کل انر‍ژی مصرفی سالانه را به خود اختصاص داده و تاثیر ۴۷ درصدی در ایجاد اوج بار سالانه داشته است.
در این مطالعه، اطلاعات مصرف مشترکین خانگی طی دوره های مختلف سال های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ و به تفکیک مراکز استانها و سایر مناطق در هر استان و برای ۶۰ پله متوالی ۱۰ کیلووات ساعتی در مناطق عادی و ۶۰ پله ۵۰ کیلووات ساعتی درمناطق گرمسیر، از شرکت های برق منطقه ای دریافت شده و مغایرت های احتمالی از طریق واحدهای امور مشترکین شرکت ها مورد بررسی و رفع نقص قرار گرفت.
همچنین در مورد استان های غیر گرمسیری که دارای شهـرهای نیمه گرم ( نواحی با کد تعرفه خانگی ۳ و ۴ ) و یا دارای شهرهای گرم ( نواحی با کد تعرفه خانگی ۱ تا ۲ ) می باشند، اطلاعات اینگونه نواحی نیز به صورت مجزا دریافت گردید.
در استان های گرمسیر خوزستان و بوشهر، اطلاعات مورد نظر به تفکیک مشترکین تکفاز و سه فاز تهیه شده است. پس از تکمیل شدن اطلاعات مورد نظر، تجزیه و تحلیل های لازم انجام شد. مقادیر میانگین مصرف براساس مناطق سه گانه آب و هوایی، با یکدیگر متفاوت است.
همچنین درحوزه هریک از منــاطق سه گانه، عواملی نظیر درآمد، نوع وســائل مورد استفاده، نوع و زیر بنای ساختمان، بعــــد خــانوار و ..... در سقف مصرف انـرژی مشتـرکیـن موثـر است و با توجـه به نتیجه گیـــری تحلیلی هر بخش، به نظر می رسد دامنه مصرف ۵۰ درصد از جامعه هر بخش، می تواند الگوی مصرف مناسبی باشد و لازم است مصرف کنندگان خانگی واقع در این دامنه از مصرف، از طریق نرخ های مخفف، مورد حمـایت قرار گیرند تا خود انگیزه ای جهت هدایت بقیه مشترکین به سمت مصرف کمترگشته و در نتیجه مصرف فعلی به سمت الگوی مصرف بهینه برق هدایت گردد.
مفروضات :
▪ مجموعه استانهای کشور (۳۰ استان ) به سه گروه شامل مناطق سردسیر، مناطق عادی و مناطق گرمسیر تقسیم بندی شده است .
▪ مناطق سردسیر طبق تقسیم بندی سازمان هواشناسی کشور شامل ۶ استان آذربایجان شرقی ، آذربایجان غربی ، اردبیل ، زنجان ، کردستان و همدان است..
▪ مناطق عادی کشور ( ۲۱ استان ) شامل استانهای اصفهان ، ایلام ، تهران ، خراسان جنوبی ، خراسان رضوی ، خراسان شمالی ، چهارمحال و بختیاری ، سمنان ، سیستان وبلوچستان ، فارس ، قزوین ، قم ، کرمان ، کرمانشاه ، کهکیلویه و بویراحمد ، گلستان ،گیلان ، لرستان ، مازندران ، مرکزی و یزد است .
▪ مناطق گرمسیر کشور شامل ۳ استان خوزستان ، بوشهر و هرمزگان است .
▪ نظر به اینکه کلیه سرمایه گذاری های صنعت برق براساس تامین نیاز روزهای اوج بار انجام می شود تا حتـی الامکـان خدشـه ای در رفاه حال مشترکین ایجاد نگردد ، لذا تجزیه و تحلیلها نیز براساس دوره اوج بار سال درمناطق سه گانه ( دوره سوم درمناطق عادی وگرمسیر ، و دوره ششم درمناطق سردسیر ) صورت گرفته است .
▪ دوره های قرائت درمناطق مختلف بین ۵۸ تا ۶۲ روز متفاوت بوده و از آنجا ئیکه در بیشتر مناطق ، دوره ها بصورت دوماهه (۶۰ روزه ) می باشد ، لذا دوره های محاسباتی را ۶۰ روزه در نظر گرفته و متوسط مصارف یک ماهه برای تمام دوره ها و مناطق ، محاسبه و مبنای مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است .
▪ طول سال به شش دوره قرائت تقسیم شده است که دوره اول از اواسط اسفندماه تا اواسط اردیبهشت ماه ، دوره دوم از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیرماه ، دوره سوم از اواسط تیرماه تا اواسط شهریور ماه و به همین ترتیب تا دوره ششم می باشد .
▪ در استانهای مناطق عادی کشور ، شهرهایی که از تعرفه های مخفف استفاده می نمایند ، به تفکیک مناطق گرم (نواحی با کد منطقه ۱ و ۲ ) و مناطق نیمه گرم ( نواحی با کد منطقه ۳ و ۴ ) ، از بقیه نقاط مجزا شده و مورد پردازش قرار گرفته است .
● تجزیه و تحلیل اطلاعات مناطق :
اطلاعات پله های مصرف براساس درصد تراکم مصرف انرژی از کل و درصد تراکم مشترکین به تفکیک استانهای کشور مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن طی نمودارها و جداول مختلف تنطیم شده که در گزارش تکمیلی این مطالعه درج گردیده است . باعنایت به نتایج به دست آمده ، تحلیل خلاصه زیر ارائه می گردد. در تقسیم بندی اولیه ، کلیه مشترکین هرجامعه به چهارگروه ۲۵ درصدی تقسیم شده و دامنه مصرف هرگروه مدنظر قرار گرفته است
● تجزیه و تحلیل مجموع مصارف مشترکین :
از مجموع اطلاعات پردازش شده مناطق که درجداول مربوطه در گزارش اصلی منعکس شده است ، سه گروه جمع بندی صورت گرفته که شامل خلاصه وضعیت مصرف مشترکین خانگی در مناطق سردسیر کشور ، خلاصه وضعیت مصرف مشترکین خانگی درمناطق عادی کشور و خلاصه وضعیت مصرف مشترکین خانگی در مناطق گرمسیر کشور می باشد و همانگونه که در این جــداول و نمودارهای ذیربط ملاحظه می گردد ، درمناطق سردسیر دوره های اول ، پنجم و ششم دارای بیشترین مصرف انرژی می باشند و در مناطق عادی و گرمسیر کشور ، دوره های سوم و چهارم با بیشترین مصرف انرژی مواجه اند .
( بخش عمده ای از انرژی الکتریکی مصرفی در مناطق عادی و گرمسیر طی دوره های سوم و چهارم ، صرف سیستم های سرمایشی از جمله چیلرها، کولرهای گازی و کولرهای آبی می گردد .) اختلاف سرانه مصرف دوره های ششگانه درمناطق سردسیر بسیار ناچیز است که این خود ناشی از گازرسانی به این مناطق بوده و سبب شده است که از وسایل گرما زای برقی ، کمترین استفاده به عمل آید و در نتیجه ، تقریباً‌ مصرف برق ماههای مختلف سال در این استانها یکنواخت می باشد و الگوی مصرف تعریف شده برای این مناطق همان الگوی مصرف مناطق عــادی کشور است . لذا بیشتر بایستی به دوره سوم درمناطق گرمسیر و غیرگرمسیر ( عــادی ) ، توجه داشت که اوج مصرف این مناطق و نیز اوج بار کل کشور دراین دوره قرار گرفته و علاوه بر چاره جویی تامین نیازآن ، لازم است در راستای کنترل رشد این مصرف ، اقدامات موثری صورت پذیرد .
▪ به بیان دیگر می توان گفت تقریباً درتمام مناطق کشور ، ۷۵% از مشترکین خانگی که در دهک های پایین و متوسط درآمدی جامعه قرار دارند ، نزدیک به ۵۰ درصد انرژی خانگی همان منطقه را مصـرف کرده و ۲۵% مشترکین خانگی پرمصرف ( مربوط به دهک های بالای درآمدی ) نیز ۵۰ درصد مابقی انرژی خانگی را مصرف می نمایند و هرکدام از این دو گروه ، نیمی از درآمد حاصل از بخش خانگی را تامین می نمایند .
▪ الگوی مصرف برق خانگی عبارت است از مصرف انرژی یک خانوار معمولی (۴ نفره) در یک ساختمان الگوی شهری ، طی یک ماه (۳۰ روز) در ماه های عادی و پرمصرف سال ، به گونه ای که در تمام مناطق کشور از یک رفاه نسبی مشابه برخورداد باشند . بدیهی است نرخ انرژی مصرفی تا سقف الگوی مصرف بهینه ، لازم است مخفف ویارانه ای باشد .
براساس مطالعه مذکور ارقام الگوی مصرف در بخش خانگی به شرح جدول زیر به دست آْمده است.
مناطق ماه های عادی ماه های پرمصرف
ـ گرمسیر ۱ (فاقدشبکه گازرسانی) ۴۰۰ ۱۸۰۰
ـ گرمسیر ۲ ۲۰۰ ۱۲۰۰
ـ گرمسیر ۳ ۲۰۰ ۱۰۰۰
ـ گرمسیر ۴ ۲۰۰ ۵۰۰
ـ غیر گرمسیر (عادی) ۲۰۰ ۳۰۰
نمودارهای زیر به ترتیب نشان دهنده مصارف مشترکین خانگی در پله های فوق الاشاره است .
۱) نمونه مصارف مشترکین مناطق عادی کشور در دوره سوم سا
۲) نمونه مصارف مشترکین مناطق عادی کشور در دوره پنجم سال
۳) نمونه مصارف مشترکین مناطق گرمسیر کشو در دوره سوم سال
۴) نمونه مصارف مشترکین مناطق گرمسیر کشور در دوره پنجم سال
۵) نمونه مصارف مشترکین مناطق سردسیر کشور در دوره پنجم سال
۶) نمونه مصارف مشترکین مناطق سردسیر کشور در دوره دوم سال
الگوی مصرف ماهیانه دهک های مشترکین در مناطق غیر گرمسیری کشور

منبع: سایت توانیر
خبرنگار : فاطمه پورآدم

منبع : پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو