داروی جدید لنفوم

یک گروه از دانشمندان و پزشکان آلمانی به سرپرستی پاتریک بورله مدیر مرکز علمی میکرومت ثابت کردند که در ۱۱ نفر از ۳۸ بیمار دریافت کننده دوز پایین بلیناتومومب (blinatumomab) تومور به میزان جزئی یا به طور کامل پسرفت کرد. بلیناتومومب پروتئینی است که سلول های T کشنده تومور را به سلول های B سرطانی می بندد.
بورله گفت، هر کدام از این ۳۸ بیمار قبلاً میانگینی از سه درمان استاندارد لنفوم غیر هوچکین را امتحان کرده بودند و امیدی به بهبودی آن ها نبود.
او ادامه داد: «آن ها ظرف چند ماه تا یک یا دو سال دیگر می مردند. پزشکان از آن ها قطع امید کرده بودند و مراحل پایانی بیماری و عمرشان را می گذراندند.»
چهار بیمار حداقل شش ماه در حالت بهبودی به سر بردند. تمام آن ها بین چهار تا هشت هفته روزانه حداقل ۳۰ میکروگرم به ازای هر متر مربع سطح بدن از این دارو را دریافت می کردند. شش ماه بهبودی طولانی ترین زمان عاری از سرطان در طی ۱۳ ماه بود. نتایج این تحقیق در شماره ۱۵ آگوست مجله علوم منتشر شد.
دکتر بارتون کمن مدیر مرکز پزشکی انجمن لوکمی و لنفوما گفت، لنفوم غیر هوچکین (NHL) یک بیماری واحد نیست بلکه چتری برای پوشش دادن حداقل ۲۷ سرطان جداگانه سیستم ایمنی است. بر اساس ارقام مؤوسسه ملی سرطان حدود ۶۶۱۲۰ مورد جدید NHL در سال ۲۰۰۸ در ایالات متحده رخ خواهد داد که ۱۹۱۶۰ مورد آن به مرگ می انجامد.
NHL سلول های ایمنی B یا T را درگیر می کند. بلیناتومومب گروهی از سرطان ها که به وسیله سلول های B ایجاد می شوند مانند لنفوم فولیکولار، لنفوم سلول مانتل و لوکمی لنفوسیتیک مزمن را هدف گیری می کند.
این دارو که پژوهشگران آن را BiTE می نامند نوعی آنتی بادی است که ذرات پروتئینی و سلول های مبتلا را برای پاک شدن از سیستم ایمنی می آراید. به طور طبیعی آنتی بادی ها دو بازو دارند، هرکدام از آن ها به یک کپی از همان مولکول متصل می شوند مانند یک پروتئین خاص روی سطح یک باکتری یا ویروس. اگرچه بلیناتومومب متفاوت است: یک بازو به سلول های T متصل می شود و بازوی دیگر به سلول های B.
دکتر توماس کیپ از مرکز سرطان مورس UCSD در لا جولا توضیح داد: «سلول های T در میدان جنگ سیستم ایمنی بالاترین درجه را دارند. آن ها رفت و آمدها را کنترل و اداره می کنند، مهاجمان خارجی را که به بدن وارد می شوند شناسایی کرده و می توانند تشکیل سلول های کشنده را که به سمت مهاجمین می روند القاء کنند.»
در این مورد دارو سلول های T را برای حمله به سلول های سرطانی القاء می کنند، چیزی که مدت ها هدف طلایی محققان سرطان بوده است.
بورله گفت: «آنتی بادی سلول های تومور را آرایش می دهد بنابراین هر سلول T در حال گذر که مختصری آن را لمس کند مدت طولانی تری نسبت به حالت طبیعی به آن خواهد چسبید و سپس برنامه کل کشتن سلول آغاز می شود.»
این روش با روشی که به وسیله بیشتر روش های آنتی بادی درمانی به کار می رود متفاوت است. در آن روش ها سلول های بیمار تضعیف شده اما لزوماً سلول های T برای کشتن آن ها تقویت نمی شوند.
کیپس گفت: «من تصور می کنم که داشتن ابزار جدیدی برای درمان سرطان هیجان انگیز است. هر زمانی که برای موضع گیری در برابر سلول سرطانی روش اختصاصی داشته باشیم و نیز برای مبارزه با سرطان دست به دامن سیستم ایمنی شویم تصور می کنم به پیشرفت بزرگی دست پیدا کرده ایم.»
کمن افزود: «آینده این تکنولوژی خارق العاده است.»
این بدان دلیل است که ترکیبات مشابه BiTE که برای هدف گیری انواع دیگر سلول ها طراحی شده اند می توانند به آسانی با جایگزینی بازوی هدف سلول B با یک هدف دیگر مانند سلول های ملانوم یا سرطان سینه جایگزین شوند.
بورله گفت که میکرومت هم اکنون BiTE های دیگری را ساخته و آزمایش کرده است. به عنوان مثال یکی از این ترکیبات EpCAM است. این دارو مولکولی است که انواعی از تومورهای سخت مانند سرطان های کولون و ریه را آرایش می دهد.
هم کمن و هم کیپس اعتراف کردند که یک نقطه ضعف بالقوه بلیناتومومب مکانیسم آن در هدف گیری سلول های B است. به جای این که دارو سلول های بیمار را به طور خاص هدف گیری کند تمام سلول های B را هدف گیری می کند، در نتیجه منجر به تخلیه سریع اندوخته سلول B می شود.
کمن می پرسد: «اگر این دارو به بیماری با سیستم ایمنی طبیعی تجویز شود، آیا تمام سلول های B تخلیه خواهد شد؟ احتمالاً این اتفاق می افتد و باید از خود سوال کرد که این مشکل چه اهمیتی دارد؟»
کمن تحت تاثیر قدرت آشکار دارو قرار گرفته است. در حالی که ریتوکسی مب معمولاً با دوز روزانه ۳۷۵۰۰۰ میکروگرم به ازای هر متر مربع تجویز می شود، محققان بررسی کنونی تاثیرات این دارو را با سطوح ۳۰ میکروگرم مشاهده کردند. ریتوکسی مب آنتی بادی درمانی دیگری برای NHL است. او اظهار کرد: « این مورد تنها در رابطه با بیولوژی و فارماکولوژی صحبت می کند.»
بورله گفت، به موازات ادامه آزمایش کنونی، آزمایشات بیشتری مانند بررسی فاز ۲ اثر دارو علیه لوکمی لنفوبلاستیک حاد آغاز شده است. این بیماری یک بیماری بسیار تهاجمی است. انتظار می رود اطلاعات مقدماتی در جلسه سالانه انجمن هماتولوژی آمریکا در ماه دسامبر ارائه شود.

مترجم دکتر نگار اصغربیک
ویراستار دکتر مقدم

منبع : محیا نیوز