آبسه مغز: بررسی میکروبیولوژی، اتیولوژی و نتایج درمانی در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان های حضرت رسول اکرم (ص) و فیروزگر از سال ۷۷ به مدت ۳ سال

آبسه مغز بیماری ناشایعی است که اغلب به دنبال عوامل زمینه سازی مانند اوتیت، سینوزیت، و ... بروز می کند و میکروبیولوژی آن در سالهای اخیر تغییر کرده است. برای درمان آبسه مغز، علاوه بر جراحی استفاده از آنتی بیوتیکهای با طیف وسیع نیز مورد نیاز می باشد. این درمان قبل از مشخص شدن نتیجه کشت به صورت تجربی و با توجه به شیوع میکروبهای عامل آبسه و حساسیت آنها به انواع آنتی بیوتیک ها انجام می شود که دانستن آن درانتخاب داروی مناسب بسیار موثر خواهد بود. از سوی دیگر دانستن شیوع عوامل زمینه ساز آبسه مغزو درمان به موقع انها در پیشگیری از این بیماری بسیار با اهمیت است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل زمینه ساز ابسه مغز درجهت پیشگیری از این بیماری و تعیین میکروبهای عامل ابسه مغز و مشخص کردن حساسیت آنها به آنتی بیوتیکهای رایج در ایران برای انتخاب درمان تجربی مناسب و استفاده بهینه از آنتی بیوتیکها بوده است. مطالعه به صورت توصیفی روی مبتلایان به آبسه مغز که از سال ۷۷ به مدت ۳ سال به بیمارستان های حضرت رسول اکرم ص و فیروز گر تهران مراجعه کرده بوند انجام شد.
پس از جراحی از چرک آبسه، اسمیر مستقیم وکشت تهیه شد و با استفاده از آنتی بیوتیکهایی که نفوذ خوب یا متوسطی در سیستم عصبی مرکزی دارند و در ایران نیز وجود دارد آنتی بیوگرام تهیه گردید. در مدت ۳ سال، ۲۶ بیمار مبتلا به آبسه مغز مراجعه کرده و تحت درمان قرار گرفتند. اسمیر چرک آبسه درهر ۲۶ بیمار مثبت بود. کشت چرک آبسه در ۲۲ مورد۶/۸۴% مثبت گزارش گردد که فقط در ۳ مورد آن، عفونت مخلوط هوازی وبی هوازی بوده است بیشترین میکروبهای به دست آمده استرپتوکوک فقط در ۳ مورد آن، عفونت مخلوط هوازی و بی هوازی بوده است. بیشترین میکروبهای به دست آمده استرپتوکوک (۲۵%)و انتروباکترها(۳۶%)بودند که نسبت به آنتی بیوتیکهای رایج حساس بوده اند. تمام باکتریهای هوازی نسبت به سیپروفلوکساسین حساس گزارش شدند. علت زمینه ای در ۱۵ مورد ۵/۶۱% اوتیت/ ماستوئیدیت بوده است. نتایج این بررسی نشان دهنده است که:
۱) اوتیت به عنوان عامل زمینه ساز آبسه مغز در مقایسه با سایر مطالعات انجام شده شیوع بیشتری داشته است.
۲) روشهای آزمایشگاهی ما در تعیین میکروبهای بی هوازی توانایی لازم را ندارند.
۳) اسمیر مستقیم در تشخیص اولیه آبسه مغز بسیار کمک کننده است.
۴) احتمالا سیپروفلوکساسین می تواند نقش موثری در درمان عفونتهای سیستم عصبی مرکزی و به خصوص بیماریهای زمینه ساز آبسه مغز داشته باشد.

رضا ملاحسینی
مازیار آذر
سهیلا ارض پیما

منبع : پایگاه اطلاعات علمی