گرانی های فصلی را مهار کنید

ماه ها زنجیروار از پس یکدیگر میآیند. روزها و شب هایی متفاوت از هم آنچه در همه ماه هاست و گریزی نیست از آن، تامین نیازهای روزمره غذایی است. سه وعده غذایی برای هر انسان در هر شبانه روز، دوازده ماه در ۳۶۵ روز که می شود ۱۰۹۵ وعده غذایی در طول سال. آرامش و استراحتی نیاز است برای این دستگاه گوارش آدمی و بی جا نبوده که در اسلا م انسان را به روزه گرفتن تکلیف کرده اند. برای خودش و سلا متی که از پس آن ماه های دیگر سال همراه او خواهد بود. اینجا بنا نیست درس اخلا ق گفته شود و هرکس به موازات حق آزادی، مختار بر امور شخصی است. اما آنچه در مورد روزه و ماه رمضان قابل توجه است این که پزشکان عصر حاضر و مسلط بر دانش و علم نوین، نه تنها این امر را نهی نمی کنند بلکه آن را در راستای تعالی جسمی و روحی انسان از جمله کاهش اضطراب و استرس های دنیای امروز، افزایش اعتماد به نفس، افزایش تمرکز روحی و فکری و... تلقی می کنند.
گذشته از اینها روزه به عنوان یک سنت مورد توجه بسیاری از خانواده ها است. هرچند به گونه ای عجیب برکات و نعمات برای این ماه مبارک سایه می افکند و اهالی اقتدارگر به این آیین، آن را به عینه لمس کرده اند اما در شرایط امروز که بخش قابل توجهی از اقتصاد تحت نظر دولت است، فراوانی و ارزانی کالا های مورد نیاز مردم و شهروندان معنای دیگری می یابد. گویا گرانی دست از سر مردم برنمی دارد.
یک شهروند که خود را کارگر شاغل در یکی از در شهرک های صنعتی اطراف تهران معرفی می کند، می گوید: وقتی یک کیلو مرغ ۳۲۰۰ تومان می شود این در حالی است که حقوق بیشتر اقشار جامعه از جمله کارگران افزایش چندانی نمی یابد دیدگاه ها متفاوت می شود به عنوان مثال اگر یک خانواده ۵ نفره کارگری، تصمیم بگیرد برای یک وعده غذایی چلومرغ صرف کند، یک کیلو و نیم مرغ نیاز دارد که هزینه آن حدود ۵ هزار تومان می شود. با احتساب هزینه سایر موارد همچون برنج (متوسط ۲۵۰۰ تومان) زرشک، زعفران، روغن، رب، هویج، آب لیمو، سیب زمینی و... هزینه کل حداقل ۱۰ هزار تومان می شود. از طرف دیگر هر ماه از جمله ماه مبارک رمضان خانواده ها ناچارند چندین وعده غذایی به عنوان صبحانه یا افطاری و شام تدارک ببینند. چنانچه برای همین خانواده ۵ نفره به طور متوسط ۵ هزار تومان برای هر وعده غذایی در نظر بگیریم، برای یک ماه می شود ۳۰۰ هزار تومان هزینه غذا، و اگر موارد مورد نیاز را کمی ارزان تر در نظر بگیریم، ۲۰۰ هزار تومان هزینه غذایی یک خانواده ۵ نفره در ماه حتمی است. مگر اینکه محاسبه ما محدود شود به خانواده هایی که ناچار شده اند غذاهای مغذی و ویتامین دار را از سبد غذایی روزانه خود حذف کنند، و در نتیجه به مصرف غذاهای کم کیفیت، کم انرژی و کم کالری روی آورند که در چنین حالتی، هزینه غذایی ممکن است به ۱۰۰ هزار تومان هم برسد.
وی در پایان می گوید: جامعه کارگری بسیار مظلوم واقع شده است و با این گرانی ها و تورم فقط کارگر است که در این ماه مبارک رمضان کاهش ساعت کاری ندارد و کسی به فکر این قشر نیست.
یک خانم خانه دار هم می گوید: قیمت حبوبات از جمله لپه، لوبیا قرمز، نخود و لوبیا چیتی در این ماه مبارک رمضان نسبت به چند روز قبل افزایش نشان می دهد و قیمت لیمو امانی به ۴۵۰۰ تومان هم رسیده است. در این ماه برای خرید گندم و رشته آش خانواده ها افزایش نشان می دهند که قیمت یک کیلو گندم ۷۰۰ تومان و یک رشته آش ۶۰۰ گرمی به ۸۵۰ تومان رسیده است. این در حالی است که قیمت محصولا ت مختلف شرکت های متفاوت با یکدیگر تفاوت دارد. انتظار از مسوولین آن است که به این وضعیت نگاه جدی تری داشته باشند.
یک معلم بازنشسته نیز می گوید: شاید گفته شود مردم و شهروندان در گذشته با کمترین مصرف غذایی و در برابر فعالیت های سخت از قدرت جسمی و روحی بالا تری برخوردار بودند در حالی که امروزه به رغم تولیدات غذایی نوین باز با کاهش قوای روحی و جسمی و افزایش بیماری ها مواجهیم. آن هم در شرایطی که بیشتر فعالیت ها پشت میزی شده است. واقعیت این است که مواد غذایی امروز طبیعت گذشته خود را ندارند و در واقع صنعتی ومصنوعی شده اند.
یک صاحب خواروبارفروشی نیز با اشاره به مشکلا ت شهروندان و مردم در خرید از مواد غذایی می گوید: بارها دیده ام که برخی از شهروندان پس از گرفتن یک کالا و مطلع شدن از قیمت آن از خرید آن امتناع ورزیده اند و معترض شده اند که قیمت این کالا چند روز قبل فلا ن قیمت بود ولی حالا چرا افزایش پیدا کرده است؟ ما فقط فروشنده کالا ها هستیم و قیمت اقلا م دیگر دست ما نیست و خیلی از شهروندان از چشم ما می بینند. این در حالی است که ما در این زمینه مقصر نیستیم. هر روز توزیع کنندگان مواد غذایی فاکتور جدیدی به دست ما می دهند و بارها شده که حتی ما هم اشتباه می کنیم و یک کالا را با دو قیمت به دست مردم و شهروندان می دهیم.
یک بازاری در مورد سوژه گزارش ما می گوید: دولت برای ۶/۵ میلیون کارمند خود سبد غذایی ماه مبارک رمضان تدارک دیده است اما برای بقیه اقشار جامعه فکری نکرده است.
او نیز با اشاره به گرانی های سرسامآ ور در این ایام می گوید: ماه قبل پنیر درجه یک تبریز را کیلویی ۳۲۰۰ تومان خریداری کردم که چند روز پیش برای خرید رمضان دوباره به همان مکان مراجعه کردم و با قیمت کیلویی ۳۶۰۰ تومان مواجه شدم. البته ما هم بازاری هستیم و تا حدودی از وضعیت بازار آگاه می باشیم و مشکلا ت صنف و مغازه دارها را درک می کنیم ولی توقع داریم که نظارت بیشتری بر قیمت مواد غذایی شود. چگونه است که اگر چنانچه ما یک کیف و کفش را گرانتر بفروشیم، بلا فاصله با تذکر، اخطار و حتی جریمه مواجه می شویم اما این وضعیت در مورد صنف خواروبارفروشی صدق نمی کند؟
یک خانم شاغل در یکی از ادارات نیز می گوید: صدا وسیما و کارشناسان تغذیه مدام از خوردن مواد مغذی و پروتئینی نظیر گوشت، مرغ و ماهی صحبت می کنند این در حالی است که قیمت همه این اقلا م گران است و همه کس توان خرید آنها راندارد.
دو روز قبل برای خرید ۵ کیلو گوشت گوساله، مقداری جگر، گوشت مرغ و شتر و دو کیلو ماهی قزلآلا حدود ۷۰ هزار تومان هزینه کردم و فقط قیمت ماهی ها ۱۰هزار تومان شد که آن هم برای دو وعده غذا بیشتر نمی توان استفاده کرد. حداقل انتظار شهروندان از مسوولین این است که با این پدیده گرانی فصلی مبارزه کنند و نگذارند قیمت از آنچه که هست بالا تر برود.
معینیان نیز که خود را یک فرهنگی معرفی می کند در مورد سوژه گزارش ما می گوید: متاسفانه معضل گرانی از مسکن تا ارزاق عمومی سایه افکنده است و معلوم نیست که چرا جلوی آن گرفته نمی شود؟ به جز ثروتمندان بیشتر افراد متوسط جامعه همه از عوارض آن رنج می برند و دیگر سیر از گرسنه خبر ندارد. دولت هرچند با اختصاص بخشی از درآمد نفتی خواسته به وضعیت معیشتی مردم کمک کند، اما میزان تورم و گرانی به حدی است که این نوع کمک رسانی چاره ساز نیست. خواربارفروشی های همجوار ما هریک برای خود روی اجناس و میوه ها قیمت خاصی را گذاشته اند. وقتی می پرسی که چرا اجناس مشخص و یک نوع چند نرخی است در جواب می گویند: سرم را بشکن، نرخم را نشکن. گرانی جای خود، چند نرخی را برای خود چگونه توجیه کنیم؟ چرا جلوی فعالیت دلا لا ن گرفته نمی شود؟ مردم از دولت و مجلس انتظار دارند که جلوی این گونه بی بند و باری های اقتصادی را بگیرند. چه کاری ضروری تر از این که تورم مهار شود؟
یک خانم که خود را خانه دار معرفی می کند نیز گفت: در ماه مبارک رمضان خرید برای اقلا م خوراکی، پروتئینی و لبنیاتی افزایش می یابد. این در حالی است که در برخی اقلا م مانند شیر و سبزی حتی کمبود هم ملا حظه می شود و این مشکلا تی را برای شهروندان به ارمغان میآورد. بنده برای خرید دو کیلو شیر از سوپرمارکت محله که همه اجناس خود را از آن جا خرید می کنم، دو روز ظرف گذاشتم تا موفق به خرید آن شوم. این در حالی است که قید شیر پاستوریزه و یارانه ای را باید در این ماه مبارک رمضان زد. چرا که بسیار محدود و کم است. متاسفانه وضعیت به گونه ای شده است که شهروندان علا وه بر دغدغه چگونه روزه گرفتن و عبادت نمودن در این ماه باید نگران وضعیت غذایی خود و اعضای خانواده هم باشند. این در حالی است که سطح درآمد ما بسیار ناچیز است و خیلی از مردم قید مهمانی رفتن و مهمانی دادن را در این ماه مبارک رمضان می زنند.
صبوری یک شهروند دیگر که خود را دانشجو معرفی می کند، نیز می گوید: بعضی از کارشناسان اقتصادی بر این عقیده اند که افزایش حقوق کارمندان و بازنشستگان، نرخ تورم و گرانی را بالا می برد. البته این ادعا و عقیده از نظر علمی و منطق اقتصادی می تواند صحیح باشد اما از سویی هم به جرات می توان ادعا کرد که این فرمول در خصوص سیستم اقتصادی کشور ما صدق نمی کند.
آن قطاری که در ایران ترمزش بریده و دنده عقب هم ندارد، قطار گرانی و تورم است که با سرعتی هرچه بیشتر و بدون هیچ گونه مانع پیش می رود و همه اقشار و طبقات آسیب پذیر را در زیر چرخ های خود می گیرد. گرانی و تورم در حال حاضر به یک متغیر مستقل تبدیل شده است و به صورت سنت و عادت درآمده است. فرقی هم نمی کند ماه مبارک رمضان باشد،عید نوروز باشد یا شب یلدا و آغاز مدارس. به نظر هم می رسد که مهار آن از عهده مسوولا ن دولتی خارج گردیده است. با این وضعیت گمان می رود نه تنها درآمد نفت بر سر سفره مردم نیامده بلکه بعضی مایحتاج اولیه از قبیل پنیر، تخم مرغ، گوجه وخیار هم به زودی به جمع پرکشیده ها بپیوندد.
یک کارمند نیز می گوید: قرار بود نرخ تورم تا پایان سال گذشته یک رقمی باشد، اما آمار رسمی بانک مرکزی خبر از تورم ۲۵درصدی می دهد. اکنون خط فقر برای کارمندان ۶۰۰ هزار تومان تعیین شده است. با این وضعیت باید ملا حظه کرد که یک بازنشسته با حقوق ۲۰۰ هزار تومان چگونه امرار معاش می کند؟ نباید در این مقطع دولت و مجلس به دنبال متهم کردن یکدیگر در موضوع گرانی باشند و به جای آن باید به فکر علا ج واقعه قبل از وقوع باشند. واقعا که کمر مردم با این گرانی ها در ماه مبارک رمضان شکسته است.
یک شهروند دیگر هم درباره گرانی های روزهای اخیر می گوید: در کشور ما این تقویم است که قیمت ها را تکان می دهد و بالا و پایین میآورد. مثلا در مورد همین قیمت مرغ با کاهش نسبی دمای هوا و آغاز ماه مبارک رمضان تقاضا برای گوشت مرغ افزایش می یابد و بلا فاصله قیمت ها بالا می رود. سازمان های حمایت کننده و متولی هم هرچند جانب مصرف کنندگان را می گیرند اما در عمل ما شاهد چیز دیگری هستیم. افزایش قیمت ها در ماه مبارک رمضان اکنون دیگر مسبوق به سابقه شده است و هر یک از تولید کنندگان برای خود دلا یل اصلی را بیان می کنند. بی ثباتی در این امر، سبب می شود که فشار مضاعف به قشر آسیب پذیر جامعه و شهروندان بیاید. هرچند مسوولا ن بازرگانی سعی دارند که با برپایی نمایشگاه های فروش پاییزی یا بهاری خود بتوانند قیمت ها را کنترل و مهار کنند اما این یک مسکن زودگذر است و حتی بارها مشاهده شده که در ایام برپایی نمایشگاه های فوق برخی اجناس در بازار قیمت متفاوتی دارند.
از سوی دیگر تثبیت قیمت کالا ها توسط دولت هم تولید کنندگان را با چالش های اساسی مواجه می سازد چرا که آنها نمی توانند در برابر افزایش هزینه مواد اولیه و در نتیجه افزایش قیمت تمام شده کالا ی خود را افزایش ندهند. از سوی دیگر مردم نیز در برابر افزایش قیمت یک کالا با مشکلا تی مواجه می شوند و در واقع تا زمانی که درآمد مردم و به تبع آن قدرت خرید آنان افزایش نیابد، اتخاذ این گونه راهکارها می تواند چند صباحی برخی مسائل را لا پوشانی کند. اما در بلندمدت چاره ساز نخواهد بود که نمونه آن کنترل و نظارت مسوولین بازرگانی و بازرسان اصناف در این ایام می باشد.

منبع : روزنامه مردم سالاری